Induschtryquartier
S Induschtryquartier isch en Stadtchräis vo Züri. Es isch hütt au dr Chräis 5.
Geografy[ändere | Quälltäxt bearbeite]
D Stadt het dr Chräis i zwöi Quartier underdeilt: Gwärbeschuel und Escher Wyss.
Früener isch das Gebiet, wo im undere Berych vom wyte Sylfäld lyt, en Täil vo dr sälbständige Gmäind Ussersyl gsy, wo ane 1893 bi dr erschte Wälle vo de Ygmäindige zu dr Stadt Züri choo isch. En eigete Chräis isch s Induschtryquartier woorde, wo men ane 1913 dr elter und gröösser Chräis III uftäilt het id Quartier Wiedike, Ussersyl-Hard und Induschtry. Es chlyses Stuck isch em ane 1934 bi dr zwoote Ygmäindig wägggnoo und zum Chräis Altstette too woorde.
D Flechi vom Induschtryquartier goot vo dr Syl uf dr Oschtsyte linggs vo der Limet noo gäge Weschte bis zu der Hardegg. Im Süüde chunt s Quartier bis ad Gläis vo dr SBB.
Der Hardturm a dr Limet isch en alte Turm us em Mittelalter.
Wirtschaft[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Wie me’s em Naame agseet, isch dää Täil vo Züri bsunders staarch sit em 19. Joorhundert dur grossi Firmene prägt woorde. Hüüt sind vo dene no d Swissmill und d Migros, d MAN-Turbo AG und d Andritz Hydro plibe.
Früeneri Fabrigge im Quartier sind öppe die gsy:
- d Escher Wyss AG
- die Schoeller'schi Kammgarnspinnerei
- d Seiffefabrigg Steinfels
- d Zaanredlifabrigg Maag
- d Kattundruckerei Esslinger
- die stedtischi Gasversorgig
- d Grossmolkerei vom Milchverband Winterthur
- Löwenbräu Züri
Vil vo de Fabrigge sind abbroche woorde, und wo drvoo no täil Geböide erhalte sind, het’s drinn ganz verschideni chlyni Gwärb- und Kulturbetriib. Im Induschtryquartier läbt hütt e ganz e vilsytigi Wirtschafts- und Gaschtroszeene.
Dr wyt Turbyneplatz im ehemolige Escher-Wyss-Areaal isch hütt dr gröscht öfentlich Platz vo Züri; er isch ane 2003 nöi gstaltet woorde.
Schuele[ändere | Quälltäxt bearbeite]
I eigete Schuelhüüser und au teilwys in alte Gwärbhalle sind e Zylete Schuele im Quartier:
- d ZHdK
- d Pruefsschuel für Gstaltig
- die allgemeini Pruefsschuel
- e Täil vo dr kantonale Pruefsschuel
- d SRK-Schuel für Medizinaallaborante
- d Pruefsschuel für Mode und Gstaltig
- die Baugewerblichi Pruefsschuel
- die Technischi Pruefsschuel
- d Informations-Technik-Schuel
- d Automobiltechnik-Schuel
- d Gymnastik-Schuel
Kultur und Sport[ändere | Quälltäxt bearbeite]
1887 isch dr Quartierverein Züri 5 Induschtryquartier gründet woorde.
Im Chreis 5 het’s es paar Museeè:
I dr Schiffbau-Fabrigghalle sind Bünine vom Schauspiilhuus Züri.
S Stadion Hardturm isch em Tschuttklub Grasshoppers gsy. Es isch 1929 uufggange und ane 2008 abbroche woorde; mit em Bou vom plaanrete nöie Stadion het me bis jetz nonig aagfange. 2011 het d Stadt s Areaal em Verein Stadionbrache gää zum s uf Zuesee hii z bruuche.
Bilder[ändere | Quälltäxt bearbeite]
-
dr Hardturm -
s Wappe vom Induschtryquartier erinneret mit em schwarze Müliraad a d Zyt vo de grosse Gwärbbetriib und Fabrigge -
dr Turm vo dr Sankt-Josefs-Chile -
d Fabrigg Escher-Wyss ane 1903 -
d Hüüser bim Limmetplatz -
s Theater i dr alte Schiffbauhalle -
uf em Turbyneplatz i dr Nacht
Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Alfred Ehrsam, Werner Helmuth: 100 Jahre Quartierverein Industriequartier. Zürich 1987.
- Hochbaudepartement der Stadt Zürich, Amt für Städtebau: Aussersihl, Industrie / Zürich West. Verlag Neue Zürcher Zeitung, Zürich 2004, ISBN 3-03823-072-3 (Baukultur in Zürich, Band III).
Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Industriequartier – Sammlig vo Multimediadateie
