Gustav Trunk
| Dialäkt: Undermarkgreflerisch |
Dr Josef Ludwig Gustav Trunk (* 24. Juli 1871 z Waldprechtsweier, rk.; † 23. Abril 1936 z Chaarlsrue) isch e dydsche Bolitiker vùm Zäntrum z Bade gsii. Är isch drèimol Baadische Schdaadsbresidänd gsii: 1920/21, 1925/26 ùn 1927.
Lääbe
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Dr Gustav Trunk isch 1871 z Waldprechtsweier ùf d Wäld chùù as Sùùn vùm Magnus Trunk, eme Haubdlèèrer vù Hainstadt, ùn dr Sophie geb. Weber vù Kirrlach. Är hed no drèi Brieder ghaa. Syy Vader isch graad èèrschd ane 1871 as Haubdlèèrer ùf Waldprechtsweier versezd woore. Noch dr Volchsschuel isch dr Gustav Trunk mid zwelf Joor ùf d Lendersche Lehranstalt (hid Heimschule Lender), ere katholische Privatschuel z Sasbach chùù. In dr Zyd zwische 1880 ùn 1890 isch d Lender-Schuel landwirdschafdli uusgriichded gsii (d Schieler hän vyylmol miese hälfe ùf dr landwirschafdlige Bfaargieder), des hed dr Trunk arg breegd, au schbeeder in dr Bolitik hed er sich yygsezd fir d Buure. Noch dr Untersekunda, wù doodemool di ledschd Schduuf gsii isch an sälere Schuel, isch er ùf s Gymnasium z Raschdi ùn hed dèrd ane 1893 s Abitur gmachd.
Noch em Abitur hed dr Trunk Räächdswiseschafd schdudierd z Heidelberg (1893 ùn 1895-97) ùn z Berlin (1894-95). As Schdudänd isch er Midgliid vù dr Katholischen Deutschen Studentenverbindung Arminia Heidelberg (K.D.St.V. Arminia Heidelberg) woore, ere katholische Schdudändeverbindig, wu 1887 grinded wore isch ùn zem Cartellverband (CV) ghèèrd. S èèrschd Staatsexame hed er 1897 gmachd. As Referendar hed er 1897-1900 am Amdsgriichd z Wolfe gschafd. Noch syym zwaide Staatsexame ùn dr Promotion ane 1900 isch er ùf Chaarlsrue zooge ùn hed dèrd e aigeni Rächdsaawaldspraxis ùfgmachd.
Ane 1897 hed er d Emma Eppel vù Baade-Baade ghyroode. Mid iire hed er zwai Chinder ghaa, e Doochder ùn e Sùùn.
Im Èèrschde Wäldchrieg hed er vù 1915 bis 1918 im Landschdùùrm diend.
Bolitik
[ändere | Quälltäxt bearbeite]In syynere Zyd as Referendar z Wolfe isch er Midgliid vùm Zäntrùm woore. Vù 1911 bis 1919 isch er Schdadrood z Chaarlrue gsii. As Räächdsaawald hed er vyylmool Buureverbänd verdräde, wäge däm isch er no dr Novämberrevolution ane 1918 as Minischder fir Ernèèrig in dr Vorlaifige Volchsregierig z Baade voorgschlaa woore. Wù di nèi Verfassig 1919 aagnùù ùn s Kabinett ùmbilded woore isch, isch s Minischderiùm fir Ernèèrig ùfgleesd woore. Dr Gustav Trunk isch derno Minischder fir Juschtiz in dr nèie baadische Regierig woore. Bis im Novämber 1929 isch er Juschtizminischder gsii, är isch in däre Zyd groosi Reforme aagange, z. B. im Gfängiswääse ùn in dr Fiirsorgerziejig.
Drèimool isch dr Gustav Trunk au Baadische Schdaadsbresidänd gsii: 1920/21, 1925/26 ùn 1927.
Wù syyni Frau ane 1931 gschdoorbe isch, isch dr Trunk in e perseenligi Krise groode. Au in syynere Bardèi isch er in e Minderhaideposition chùù: Är isch e Aahänger vùm Heinrich Brüning gsii, im baadische Zäntrùm hed aber dr Heinrich Köhler noch syym Rùgdrid as Ryychsfinanzminischder al mee Yyflùs griegd. Wäge däm isch dr Gustav Trunk im Novämber 1929 vù syym Amd as Juschtizminischder zrùgdräde ùn au 1930 us em Landaag uusgschiide.
Ane 1931 hed dr Gustav Trunk syyni Krise iberwùnde ghaa, är hed nomool ghyroode ùn wider as Räächdsaawald gschafd. In d Bolitik isch er aber nimi zrùg.
Wù d Nationalsozialischte an d Machd chùù sin, isch em Trunk syy Minischderpension gschdriche woore. Är hed sich doodergeege vehemänd gwèèrd, schliesli hed er dr Ryychsjuschtizminischder, dr Franz Gürtner, chene iberzyyge ùn iim isch ab em Mèèrz 1936 e "Iibergangsgäld" gnäämigd woore.
Dr Trunk isch aber doo scho doodchrangg gsii, syder 1935 hed er e Urämii ghaa. Am 23 Abril 1936 isch dr Gustav Trunk z Chaarlsrue gschdoorbe. Är isch ùf em Friidhof z Baade-Baade nääbe syynere èèrschde Frau begraabe.
Literatur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Badische Biographien - Neue Folge. Hrsg. im Auftrag der Kommission für geschichtliche Landeskunde in Baden-Württemberg von Bernd Ottnad, ab Bd. 5 von Fred L. Sepaintner. Kohlhammer, Stuttgart 1982. Bd. 3, 273f.
.svg){kind=small}