Zaschtlerbach
| Zaschtlerbach Krummbach, Oschterbach | ||
 S obbere Zaschtlerdal vom Fèldbärg uus | ||
| Date | ||
|---|---|---|
| Gwässerkennzaal | DE: 2338832 | |
| Laag | Baddè-Württèbärg, Dütschland | |
| Flusssystem | Rhy | |
| Abfluss über | Dreisam → Elz → Rhy → Nordsee | |
| Quelle | Im Zaschtler Loch a dè Nordhaaldè vom Fèldbärg 47° 52′ 27″ N, 8° 0′ 52″ O | |
| Quellhöchi | ca. 1.445 m ü. NN[1] | |
| Mündig | i d Dreisam obberhalb vo dè Fryburger StadtgränzKoordinate: 47° 58′ 48″ N, 7° 55′ 5″ O 47° 58′ 48″ N, 7° 55′ 5″ O | |
| Mündigshöchi | ca. 329 m ü. NN[1] | |
| Höchiunterschiid | ca. 1116 m | |
| Lengi | 16,9 km[2] | |
| Iizugsgebiet | 30,99 km²[2] | |
| Abfluss am Pegel Zastler[3] AEo: 17,8 km² |
NNQ MNQ 1954–2003 MQ 1954–2003 Mq 1954–2003 MHQ 1954–2003 HHQ (1991) |
70 l/s 130 l/s 630 l/s 35,4 l/s km² 6,88 m³/s 24,37 m³/s |
| Abfluss a dè Mündung[4] AEo: 30,99 km² |
MNQ MQ Mq MHQ |
160 l/s 840 l/s 27,1 l/s km² 9,54 m³/s
|
| Rächti Nääbeflüss | Wylersbächle | |
| Linggi Nääbeflüss | Stollèbach | |
| Gmeinde | Obberrièd, Kirchzartè | |
Dè Zaschtlerbach isch èn knapp 17 km langè linkè Näbbèbach vo dè Dreisam im Südschwarzwald öschtlich vo Fryburg in Baddè-Württèbärg. Sin Unterlauf heisst Krummbach, sin mittlerè Laufabschnitt wörd au Oschterbach benamst.
Volauf un Nadurruum
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Dè Zaschtlerbach entschtòt uss èm Huufè vo Quällbächle im Zaschtler Loch, èm högschtglègènè Kar z Dütschland un ußerhalb vo dè Alpè. Im Karboddè a dè Zaschtler Hüttè wèchslèd sich chlyni Sumpfflächè un Rundhöger ab; sèbbi zeigèd deilwys Gletscherschrammè us dè Würmkaaltzit. Bis i dè Auguscht iè wörd dè Bach dõ vom Schmèlzwasser vom Wächtè am gächè Oschterrain vom Fèldbärggipfel gschpyst.
Dè Zaschtlerbach durchflǜèßt aaschlièßend è Wannèdal, wo am Aafang chlyni Stègele im Dalboddè un steili Haaldè hèt. S Zaschtlerdal volauft znägscht gu Nordè un denn gschtreckt in nordweschtlichi Richtung. Am unterschtè Stègele findet mò am Fuèß von èrè Blogg- un Felsschturzhaaldè diè sognanntè Zaschtler Iislöcher, wo nõch èm Abschmelzè vom würmkaaltzitlichè Dalglètscher entschtandè isch. Unter dè Blögg sammlèt sich au im Summer schwèrèri kaalti Luft, un mit dè Vodunschtungskälti, wo bim Uusdritt us èm Haaldèfuèß dèzuè chunnt, cha sich oft bis Èndi Juli Iis bildè. Bi dè Yheimischè sin si als nadürlicho Küèlschränk berüchtigt.[5] Zwǜschè m Dotè Maa (1.320,7 m ü. NHN)[6] un èm Hinterwaaldchopf (1.198 m ü. NHN) isch s Zaschtlerdal öppè 600 Meter dǜèf i s dichte magmatische un metamorphe Gschtein (Granit un Anatexit) ygschnittè.
Dè Unterlauf folgt als Oschterbach èm öschtlichè Rand vom Bruggadal, wo dört schu è breiti Dalsollè hèt, un als Schlämpèfèld i s Zartèmer Beggè übbergòt. Dört mündet dè Bach als Krummbach è baar hundert Meter obberhalb vo dè südweschtlich barallèl volaufendè Brugga i d Dreisam. Er füürt dõ im Mittel öppè 0,84 m³/s Wasser.
Kulturlandschaftlichi Aschpèkt
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
S Wannèdal biètet in èm Streuwyler Blatz, wo zämmè d Ortschaft Zaschtler bildèt. Si ghörèd zuè dè Gmeind Obberrièd, dèrrè irèn Ortschèrn im Bruggadal lyt.
Dè Dalboddè bi Obberrièd gòt quer zum Bachbett nõch links zuè dè Brugga; trotzdèmm flǜèßt dè Zaschtlerbach als Oschterbach am öschtlichè Rand vom Bruggadal gu Kirchzartè. S wörd vomuètet, dass er dõ im Bett vom Kirchzartener Floss volauft, wo im 16. Johrhundert am Weschtrand vo Kirchzartè aaglait worrè isch un èn Floßkanaal für dè Dransport vo Holz uss èm Zaschtlerdal gu Fryburg gsi isch. Im früènèrè Bett vom Zaschtlerbach flǜèßèd hüt chlyni Bächli i d Brugga iè.
Unterhalb un nordweschtlich vo Kirchzartè lauft dè Zaschtlerbach, wo jetzt Krummbach heißt, widder in èm nadürlichè Bett, wo nu flach durch diè großflächigè Schwèmmfächer mit èm Nammè ´´Schlämpèfèld´´ durrè gòt. Links um s Schlämpèfèld ummè gòt dè linke, ein Kilometer lange Sitèarm Hagèbach, wo nèn aaltè Ringwall touchyrt. Im Berych vo dè spitzwinklig querèndè, neu trassyrtè B 31 isch dè Krummbach umgleitet worrè. Nördlich vo dè B 31 un èm Oschtzipfel vom Fryburger Stadtdeil Littèwyler passyrt dè Krummbach uumittelbar vor dè Mündung i d Dreisam èn Golfblatz. I sèllèm Golfplatz innè bildèt dè Krummbach mit èm Linkè un rächtè Sitèarm è minimes Mündungsdelta. Dè linke Sitèarm entwässerèt öppè 300 m obberhalb vo dè Brugga i d Muètter vo dè Fryburger Bächle.
Weblinggs
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Krummbach (Dreisam) – Sammlig vo Multimediadateie Commons: Bilder vom Zastlertal – Sammlig vo MultimediadateieEinzelnõchwys
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ 1,0 1,1 Digitali Topographischi Chartè
- ↑ 2,0 2,1 Datè- un Chartèdiènscht vo dè LUBW
- ↑ Jens Didszun: Experimèntelli Untersuchungè zuè dè Skalèabhängigkeit vo dè Abflussbildung (PDF-Datei; 3,90 MB). Fryburger Schriftè zuè dè Hǜdrology 19, 2004, S. 1–221
- ↑ LUBW: Abfluss-BW – regionalisyrti Abfluss-Kènnwärte Baddè-Württèbärg, Gewässerknotè HQ un MQ/MNQ (Memento vom 28. Dezämber 2017 im Internet Archive) (abgruèfè am 31. Oktobèr 2016)
- ↑ Freizeittipps und Feste (TICKET): Zastlertal bei Oberried: Eisiges Vergnügen - badische-zeitung.de. Abgruefen am 7. August 2015.
- ↑ Chartedienst vom Bundesamt für Naturschutz
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Krummbach_(Dreisam)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |