Flusssüsteem

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
S Mississippi-Missouri-Flusssüsteem, s Iizugsgebiet isch heller.

E Flusssüsteem (au Flussnetz) bestoot us eme Hauptfluss und alle sine diräkten und indiräkte Nääbeflüss. S Flusssüsteem bechunnt mäistens dr Naame vom Hauptfluss über (zum Bischbil s Flussüsteem vom Rhii oder vom Amur).

Em Gebiet, wo vom Flusssüsteem entwässeret wird, säit mä Iizugsgebiet und sine Gränze Wasserschäide.

Gschicht und Forschig[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Usbildig und Verzwiigig vo Flusssüsteem isch vo groossem Inträsse für alli Forscher und Entdecker gsi, aber erst im 20. Joorhundert het mä die existierende Flussnetz wüsseschaftlig afo undersueche und iidäile. E Mäilestäi in dr Gschicht vo dr wüsseschaftlige Bedrachdig vo Flusssüsteem isch d Veröffentligung vom Robert Elmer Horton im Joor 1945 gsi.[1] Dr Horton het d Organisazioon vo Flusssüsteem undersuecht und het e Räije vo Richtlinie ufgstellt, wo as Hortonsches Ordnigssüsteem bekannt worde si.[2] D Iidäilig, wo hüte verwändet wird, goot uf si Süsteem zrugg, und daas isch in de 1950er Joor vom Arthur Newell Strahler ergänzt worde.[3] D Bezäichnig vo de äinzelne Grundrissmuster stammt vom Emilie R. Zernitz us em Joor 1932.[4]

Tüpe vo Flusssüsteem[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Flusssüsteem wärde noch dr Geometrii vo de Flusslöif, wo drzueghööre, in verschidnigi Haupttüpe iidäilt. Die Tüpe si:[5]

  • s parallele Flussnetz
  • s radiale Flussnetz
  • s dendritische Flussnetz
  • s rächtwingglige Flussnetz
  • s spalierartige (appalachische) Flussnetz
  • s chaotische Flussnetz

Die grösste Flusssüsteem[ändere | Quälltäxt bearbeite]

In dr Vergangehäit[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S grösste Flusssüsteem vo Westöiropa isch noch em aktuelle Stand vo dr Forschig wäärend em Duefstand vom Meeresspiegel in dr Iiszit s Flusssüsteem vom Rhii gsi, wo au d Themse und d Seine drzue ghöört häi, und wo wenn s nordische Inlandiis sich gstaut het, über s Gebiet vom Ermelkanal, wo denn droche glääge isch, in Atlantik abgflosse isch.

Noch ere Hüpothese chönnti s grösste Flusssüsteem uf dr Wält en Uramazonas gsi si, wo uf em Superkontinänt Gondwana gflosse isch und wo dä usenanderbroche isch, sich in d Flusssüsteem vom Niger und vom hütige Amazonas ufgspaltet het.

Hütigi Flusssüsteem[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Naame vom Hauptfluss Lengi
(km)
Iizugs-
gebiet (km²)
Abfluss am
Maximalpunkt (m³/s)
Afrika
Kongo 4.835 3.730.000 40.000
Nil (dr lengst Fluss uf dr Wält) 6.671 3.255.000 2.800
Niger 4.184 2.262.000 6.500
Sambesi 2.574 1.333.000 7.070
Oranje 2.160 973.000 800
Okavango 1.700 721.000 475[6]
Amerika
Amazonas (dr wasserriichst Fluss uf dr Wält) 6.448 6.112.000 209.000
Mississippi 6.051 2.981.000 18.400
Río Paraná 3.998 2.583.000 17.300
Mackenzie 4.260 1.743.000 10.300
Nelson River 2.671 1.093.000 3.500
Sankt-Lorenz-Strom[7] 3.058 1.050.000 10.000
Orinoco 3.010 954.000 35.000
Yukon 3.120 854.700 6.430
Rio São Francisco 3.199 618.000 3.300
Asie
Ob 5.410 2.972.000 13.000
Jenissej 5.940 2.554.000 19.600
Lena 4.400 2.306.772 17.100
Meghna[8] 3.411 1.954.000 36.000
Amur 4.444 1.930.000 11.000
Jangtse 6.380 1.722.000 32.000
Schatt al-Arab 3.596 1.125.000 1.500
Indus 3.180 1.082.000 7.200
Ganges 2.511 1.016.000 13.000
Huang He („Gääl Fluss“) 4.845 945.000 2.100
Mekong 4.500 805.000 16.000
Brahmaputra (Im Underlauf Jamuna) 2.900 651.334 20.000
Australie
Murray 3.672 1.050.000 770
Öiropa
Wolga 3.534 1.411.000 8.100
Donau 2.888 796.000 7.100
Dnjepr 2.285 532.000 1.700
Ural[9] 2.428 244.000 475
Rhii 1.235 218.300 2.450

Fuessnoote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Ahnert 1996, S. 257
  2. R.E. Horton: Erosional development of streams and their drainage basins, hydrophysical approach to quantitative morphoplogy. In: Bulletin of the Geological Society of America. Band 52, 1945, S. 275–370.
  3. A. Strahler: Quantitative analysis of watershed geomorphology. In: Trabsactions of the American Geophysical Union. Band 38, 1957, S. 913–920.
  4. E.R. Zernitz: Drainage patterns and their significance. In: Journal of Geology. Band 40, 1932, S. 498–521.
  5. Ahnert 1996, S. 260f
  6. Anm.: Dr Okavango isch e Binnefluss und versickeret vollständig in dr Kalahariwüesti
  7. D Lengi beziet sich uf e ganz Flusslauf vo dr Kwelle vom North River aa.
  8. D Lengi beziet sich uf e ganz Flusslauf Brahmaputra-Jamuna-Padma-Meghna. S Iizugsgebiet umfasst die drei Flusssüsteem vom Brahmaputra, Ganges und Meghna. D Abflussmängi beziet sich uf e Underlauf vom Meghna, wo dr Abfluss us em Brahmaputra, Ganges und Meghna-Oberlauf veräint.)
  9. D Lengi wird underschiidlig aagee, au mit 2'534 oder 2'573 Kilometer.

Litratuur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Frank Ahnert: Einführung in die Geomorphologie. 1. Auflage. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart 1996, ISBN 3-8252-8103-5, S. 260 ff.

Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Flusssystem“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.