Stadtcasino Basel

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
S Stadtcasino Baasel

Koordinate: 47° 33′ 16″ N, 7° 35′ 22″ O; CH1903: 611353 / 267092

Dialäkt: Baseldütsch

S Stadtcasino Baasel isch e Konzärthuus in dr Stadt Baasel. S Geböid befindet sich im Groossbaasel am Barfüesserblatz. Dr grössti Saal, dr Muusigsaal us em Joor 1876 het 1500 Blätz und isch internazional für sini hervorragendi Akustik bekannt. S Sinfoniiorchester Baasel (Schefdirigänt: Dennis Russell Davies) isch do dehäi. Au s renommierte Kammerorchester Baasel und d Basel Sinfonietta veraastalte iiri Sinfoniikonzärt in däm Saal. D Silvesterkonzärt im Muusigsaal wärde sit 1996 vom Basler Festival Orchester gspiilt, wo in sällem Joor gründet worde isch.[1] S Geböid wird vo dr Casino-Gsellschaft Baasel betriibe.

Gschicht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Aafäng vom Stadtcasino göön bis 1808 zrugg, wo sich die Allgemäini Lääsgsellschaft Baasel im Rinacherhoof am Münsterblatz[2] für gmäinsami Diskussions- und Spiildräffe iigmietet het. D Zaal vo de Mitgliider isch schnäll gwaggse und 1820 het sich im Raame vom Schwizerische Muusigfest z Baasel die Brovisorischi Commission zur Errichdig vom ene Gsellschaftshuus[3] formiert und die het im junge Archidekt Melchior Berri dr Ufdraag gee, s Geböid z blaane. 1822 het mä uf eme Gländ in dr Innestadt bim Barfüesserblatz afo baue. Zur gliiche Zit het s e brivati Iniziative gee, zum dusse vor de Stadtmuure im hütige Dalbe-Kwardier e Summercasino für die Bürger z baue, wo sich wäärend em Summer uf iiri Landsitz zruggzoge häi.

Am 16. Februar 1824 isch d Casino-Gsellschaft Basel offiziell gründet worde. S Stadtcasino isch 1826 in Bedriib gno worde. Dr groossi Konzärtsaal, wo hützudags d Bedütig vom Stadtcasino usmacht, isch nit Däil vom Berri-Bau gsi, sondern erst 1876 dra aabaut worde. Dr Archidekt vom Konzärtsaal isch dr Johann Jakob Stehlin gsi.

Wäärend de Unrueje vo dr Baasler Kantonsdrennig zwüsche 1830 und 1833 si d Mitgliider vom Summercasino für e Zit in s Stadtcasino züüglet. Wil d Summercasino-Gsellschaft in de Joorzäänt druf immer mee Schulde gmacht het und s Stadtcasino floriert het, häi schliesslig 1907 die bäide Gsellschafte fusioniert. D Schulde vom Summercasino si aber so grooss gsi, ass mä s zämme mit em Park drum ume 1937 het müesse verchaufe.

Dr Berri-Bau het denn im 20. Joorhundert nümme gnüegt und wil er so lang gsi isch, isch er au zum Hindernis für e Vercheer uf em Barfüesserblatz worde. 1938 het män en abgrisse und d Archidekte Kehlstadt & Brodtbeck häi s Geböid baut, wo hüte no stoot. Dr Nöibau isch mit em Gäld finanziert worde, wo vom Verchauf vom Summerkasino übrig bliibe isch. S Stadtcasino isch am 16. Dezämber 1939 eröffnet worde, 1941 het dr Alfred Heinrich Pellegrini uf dr Stirnfassaade si Gmäld Apoll und d Muse gmoolt.

D Krise, wo s Kasino din gsteckt isch, isch bis noch em Ändi vom Chrieg witer gange, aber es isch mit em wirtschaftlige Ufschwung in de 1950er Joor doch no zum Erfolg worde. Ghulfe het au, ass vo 1947 aa d Sinfoniikonzärt nümme im Volkshuus sondern im Stadtcasino abghalte worde si, und das isch au guet gsi für die internazionali Beachdig und Anerkennig vom Stadtcasino. 1970 het mä d Restaurazionsbetriib und d Saalverwaltig abdrennt, 1982 isch d Betriibsrächnig zum erste Mol gröösser as e Million gsi.

1976 het mä s Stadtcasino ganz renowiert. Wil s Stadtcasino für modärni Aasprüch in verschidnige Hiisichte nüm guet gnueg isch, het d Casino-Gsellschaft vo 2000 bis 2007 e Wettbewärb für e Nöibaubrojekt usgschriibe, und die irakisch-britischi Stararchidektin Zaha Hadid het en gwunne. S Brojekt isch zwar vo dr politische und dr kulturelle Site bräit understützt worde und e groosse Däil vo dr Finanzierig isch dur brivaati Spände deckt gsi, und doch isch s in dr Volksabstimmig vom 17. Juni 2007 abgleent worde. Wo mä denn s Abstimmigsverhalte undersuecht het, isch uuse cho, ass vili Gegner die archidekdoonischi Kwalidäät vom Brojekt anerkennt häi und d Abläänig drvo choo isch, ass dr Baukubus z stark vergrösseret wurd am Barfüesserblatz z dominant wurd usgsee.

Vo 2016 bis 2020 isch s Bauwärk noch Blään vom Baasler Archidekduurbüro Herzog & de Meuron umbaut und erwiteret worde.

D Sääl[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Im Stadtcasino het s drei groossi Sääl:

Dr Muusigsaal

Historischi Veraastaltige[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Vom 29. bis 31. August 1897 het im Stadtcasino der erst Zionistekongräss stattgfunde. Au die mäiste vo de Zionistekongräss bis zur Gründig vom Staat Israel im Joor 1948 si do abghalte worde.

Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Fuessnoote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Basler Festival Orchester
  2. Markus Lutz: Kurzer Ueberblick der Stadt Basel und ihrer litterarischen und philantropischen Institute, Schneider, 1830, S. 25
  3. S Wort «Casino» stammt us em Italiänische und het ursprünglig e Gsellschaftshuus bezäichnet.