Zum Inhalt springen

Ruth von Wild

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
d Ruth von Wild, Kolony Pringy
Evakuazioon vu Spaanierchinder 1937
Evakuazioon vu Spaanierchinder dur d Ayuda Suiza 1937

D Ruth von Wild (* 3. Augschte 1912 z Barcelona; † 26. April 1983 z Thun) isch e Schwyzer Leereri gsii, wu no Flichtlingschinder gluegt het.

Lääbe un Wiirke

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Ruth von Wild isch as Uuslandsschwyzeri as Doochter vum Ernst von Wild un dr Helene geb. Güder z Barcelona mit zwai Gschwischtrig (Rudolf un Helen) ufgwagse. Iri Eltere sin vu Glocketau im Kanton Bärn chuu. Si isch vu 1929 bis 1930 uf s Internaat Institution Morave pour jeunes filles z Montmirail-Neuchâtel gange un het 1932 un 1933 s Franzeesischleererdiploom an dr Uniwersideet Nöieburg gmacht. Vu 1933 bis 1936 het si an dr Schwyzerschuel z Barcelona unterriichtet. Noch em Uusbruch vum Spaanische Buurgerchrieg isch d Schuel zuegmacht woore un uf Ängland verlait woore, d von Wild het derno deert e Änglischdiploom gmacht.

Im Augschte 1938 isch si uf Barcelona retuurchuu un het si deert in dr Schwyzerische Aarbetsgmainschaft fir Spaaniechinder (SAS) (Comité neutre de secours aux enfants d’Espagne) engaschiert[1]. Si het d Verantwoortig fir di ganz Hilfsakzioon z Kataloonie ghaa.

Anne 1939 het s Komitee wäg em Voormaarsch vu dr franquistische Druppe syni Aktiwideete mieße uf Sidfrankryych verleege. Im Jänner 1939 hän dRuth von Wild, dr Karl un dr Rodolfo Olgiati mit dr Chinder vu dr Kolonie un ire zwai Camion «Dufour» un «Dunant» Barcelona zmitts im Bumbardemeänt verloo. Ändi Jänner isch d Konvoi woolbhalte im franzeesische Perpignan yydroffe.

Im Juuni 1939 het s Komitee d Schwyzer Kolony Le Lac im verlossene Schloss vu Hameau-du-Lac bi Sigean grindet. 'D Ruth von Wild het s Schloss yygriichtet un isch Laiteri vu rund 150 Flichtlingschinder woore. Noodnoo sin 25 Chinder vu dr Kolony «Pasionaria» vu Barcelona, 47 Chinder vu dr Kolonie «Rosa Luxemburg» vu Barcelona un «Pau Casals» us em katalaanische Bagur, 12 Chinder vum Spittel Saint-Jean vu Perpignan un anderi us dr Kolony Saint-Cergues-les-Voirons yydroffe.[2]

Wäg em Chriegsdesaschter z Finnland, z Poole un nei z Frankryych het di humaniteer Hilf vu dr Schwyz mieße umorganisiert wääre. Im Jänner 1940 hän si 17 Organisazioone zur Schwyzerische Aarbetsgmainschaft fir chriegsgschäadigti Chinder (SAK) (dt. Schweizerischen Arbeitsgemeinschaft für kriegsgeschädigte Kinder (SAK), frz. Cartel suisse de secours aux enfants victimes de la guerre) zämegschlosse, ab 1942 Chinderhilf vum Schwyzerische Roote Chryz (Kinderhilfe des Schweizerischen Roten Kreuzes). Im Summer 1940 het d von Wild d Laitig vu dr SAK-Kolony Talloires ibernuu, wu vu amerikaanische Quäker finanziert wooren isch, und ab Novämber 1940 d Laitig vu dr Kolony Pringy (Haute-Savoie), bis die im Juuni 1946 zuemgacht wooren isch. Di maischte Chinder z Pringy sin vu Frankryych gsii, mit Uusnaam vun e baar Chinder vu Poole, Russland un Spaanie. Dernääbe sin drei jiidischi Familie versteckt woore, dodrunter au d Margot Wicki-Schwarzschild, wu mit ire Mueter un Schweschter us dr Internierigslaager Camp de Gurs un Camp de Rivesaltes chuu un vu dr Friedel Bohny-Reiter grettet wooren isch.

Noch em Chrieg het d Ruth von Wild vu 1946 bis 1959 fir s Hilfswäärch vu dr Evangealische Chilche vu dr Schwyz (Hilfswerk der Evangelischen Kirchen der Schweiz, HEKS) s Chinderhaim Brüngsberg z Dytschland glaitet, wu um des Zyt iiber 5000 Chinder us em Ruhrgebiet un us grooße dytsche Stedt ufgnuu het. Derno isch si wider retuur in d Sschyz un het vu 1961 bis 1974 fir s HEKS s Flichtlingshaim Pelikan z Weese glaitet.

Dr Nooloss vu dr Ruth von Wild isch im Archiiv fir Zytgschiicht z Züri.

Vereffetlichunge

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  • Die Feste im Heim dargestellt am Beispiel der Rotkreuzkolonie «Pringy» in Frankreich 1940–1946. 1948.
  • José Jornet (Hrsg.): Républicains espagnols en Midi-Pyrénées: exil, histoire et mémoire. Presses universitaires du Mirail, 2005, ISBN 2-85816-809-1.
  • August Bohny: Unvergessene Geschichten, Zivildienst, Schweizer Kinderhilfe und das Rote Kreuz in Südfrankreich 1941–1945. Hartung-Gorre Verlag, Konstanz 2009, ISBN 3-86628-278-8. (Über die Kolonien Talloires und Pringy).
  • Michel Puéchavy:[3] Ruth von Wild. L’expérience de la guerre civile espangnole. In: Helena Kanyar Becker (Hrsg.): Vergessene Frauen. Humanitäre Kinderhilfe und offizielle Flüchtlingspolitik 1917–1948. Verlag Schwabe, Basel 2010, ISBN 3-7965-2695-0.
  • Margot Wicki-Schwarzschild, Hannelore Wicki-Schwarzschild: Als Kinder Auschwitz entkommen, unsere Deportation von Kaiserslautern in die französischen Lager Gurs und Rivesaltes 1940/42 und das Leben danach in Deutschland und der Schweiz. Sammelband mit Texten, Fotos und Dokumenten. Hartung-Gorre Verlag, Konstanz 2011, ISBN 3-86628-339-3.
  • Maria Ojuel: Ruth von Wild i l’ajuda suïssa als infants de la guerra. In: L’Avenç. Nr. 366, März 2011 (lavenc.cat).
  1. D National-Zytig vum 27. Novämber 1938 het vier jungi Schwyzerne gnännt, wu unter ständiger Doodesgfoor un unter grooße perseenlige Opfer fir d Aarbet vu dr Spaaniehilf verantwortli gsii seie: d Elisabeth Eidenbenz, d Elsbeth Kasser, d Irma Schneider un d Ruth von Wild
  2. E grooßi Hilf isch dr Karl Ketterer (1911–1977) gsii, wu z Belfort uf d Wält chuu isch, e Mitgliid vum Service Civil International un Hälfer vum Komitee z Sidfrankryych, Stadtroot z Winterthur un Nazionaalroot.
    Ketterer Karl, Stadtrat, 1911–1977 im Winterthur Glossar.
  3. Der Pariser Advokat für internationales Recht war als Kind nach dem Krieg für einen Erholungsaufenthalt in der Schweiz
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Ruth_von_Wild“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.