Zum Inhalt springen

Rottugletscher

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Dr Rottugletscher (uf Standarddütsch Rhonegletscher) isch e grosse Gletscher im oberschte Deil vom Taal vom Rottu im Nordoschte vom Kanton Wallis. Das Gebiet, wo zu dr Gmaind Obergoms ghört, ligt a dr Gränze vo de Zentralalpe und de Bärner Alpe i dr Schwiiz.

Dr Gletscher foot im Firngebiet vom Winterbärg mid em Dammastock a, wo uf dr Gränze vom Wallis zum Kanton Uri ligt. Die grossi Schneeflechi isch uf öppe 3'600 m ü. M. Vo dört flüsst dr Rottugletscher im ene höche Taal gäge Süde abe, wo zwüsche de Bärgchettine mid em Tieralplistock und de Gärschtehörner im Weschte, a dr Gränze zum Kanton Bärn, und em Gaaleschtock im Oschte isch.

Bis im 19. Joorhundert, i dr chüele Zyt, wo Chlyne Yschzyt heisst, isch dr Gletscher no wyt bis is Taal abe cho, bis dört hi, wo d Hüüser vo Gletsch stönd und sech d Bärgstrosse über d Grimsel und dr Furkabass träffe. Denn isch z Gletsch s grosse Grandhotel Gletsch bout worde, wo bi Turischte grad wäg em Blick uf e spektakuläär Gletscherabbruch beliebt gsi isch.

Sider isch dr Rottugletscher wyt zrugg gschmulze und er isch nume no acht Kilometer läng. Vo Gletsch us gseet me ne nümm. D Gletscherzunge isch jetz hinder dr Felsrippe bim Hotel Belvedere a dr Furkastrooss, uf 2'200 m. Hinder däre Felsbank isch en Schmelzwassersee entstande, wo immer grösser wird, wil s Ysch so schnäll wyter schmilzt. Vom Belvedere us gid s en private Wäg, wo me Ytritsgäld verlangt, zun ere Grotte im Gletscher. Früener isch die grad bim Hotäl gsi. Se jedes Joor nöi us em Ysch z haue und dr Wäg vo dr Passstross an Gletscher abe z boue wird als wie schwiriger wäge dr Wermi, wo d Gletscher i de Alpe loot lo zrugg goo.

I de grosse Yschzyte, s letscht Mol vor 25'000 Joor, hed s i de Alpe so vil Schnee ggä, dass dr Rottugletscher s Taal ab bis is Gebiet vom Gämfersee und drüber use im Weschte bis uf Lyon z Frankriich, und uf dr andere Syte, vom Waddland us, über s Schwiizer Middelland bis i d Gäged vo Wange im Oberaargau cho isch. Dört isch er mid em Aaregletscher zämegschdosse. Me findt no hüt im Wallis, i dr Weschschwiiz und im Middelland grossi Steine, d Findling, wo dr Gletscher vor vilne tuusig Joor us em Wallis mitbrocht het.

 Commons: Rottegletscher – Sammlig vo Multimediadateie