Zum Inhalt springen

Chamonix-Mont-Blanc

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Chamoni
Verwàltung
Land Frànkrich
Region Auvergne-Rhône-Alpes
DépartementHaute-Savoie (74)
ArrondissementBonneville
KàntonLe Mont-Blanc
KommünàlverbàndVallée de Chamonix-Mont-Blanc
Àmtliga NàmaChamonix-Mont-Blanc
MaireEric FOURNIER (2014-2020)[1]
Code Insee74056
Poschtlaitzàhl74400
Iiwohner
Iiwohner8.642
Flech116,53 km2
Bevelkerungsdicht77,97 Iiw./km2
Làg
Koordinate45° 55′ 20″ N, 6° 52′ 08″ E / 45.922222222222°N,6.8688888888889°E / 45.922222222222; 6.8688888888889Koordinate: 45° 55′ 20″ N, 6° 52′ 08″ E / 45.922222222222°N,6.8688888888889°E / 45.922222222222; 6.8688888888889
Heche1.034 m
Chamoni hemen kokatua: Frànkrich
Chamoni
Chamoni
Chamoni (Frànkrich)
Website
https://www.chamonix.fr/

Chamonix-Mont-Blanc – so heisst der Oort sid 1921 offiziell, me seit em normalerwys eifach Chamonix – isch e Gmeind und e Stadt z Frankrych mit öppe nüüntuusig ständige Ywooner. Es isch eis vo de grosse Reisezyl für d Turischte i den Alpe.

Im Frankoprovenzalische heisst der Ort Chamoni.

Chamonix lyt zmitzt i de Hööchalpe, ganz im Südoschte vo Frankrych und im Departemänt Hochsavoie (uf Französisch: Haute-Savoie).

Chamonix lyt z’oberscht im Tal vom Fluss Arve, wo bi Gämf id Rhone mündet.

Ringsume het’s höchi Bärge: im Süde s Massyv vom Mont Blanc mit em Gipfel uf 4810 Meter über Meer; das isch der höchscht Punkt vo den Alpe und vo ganz Weschteuropa; anderi ganz höchi Bärge bim Mont Blanc sind d Aiguille du Midi, d Aiguille du Géant, der Dôme du Goûter und der Mont Dolent, wo sech druffe d Landesgränze vo der Schwiiz, vo Italien und Frankrych träffe. Und uf der Nordsyte vom Tal stoot d Bärgchetti vo de Aiguilles Rouges, wo als Ganzes es grosses Naturschutzpiet isch.

I däm höche, wytlöifige Gebirge het’s grossi Gletscher, es bar dervo sind: der Glacier du Géant, s Mer de Glace, wo dank der äxtra dört ufe boute Bärgbahn eini vo de belieptischten Attrakzioone vo der Landschaft vo Chamonix worden isch, und der Argentièregletscher.

Im Gmeindbann sind näbe der Agglomerazioon Chamonix sälber no sächzää anderi Ortschafte, so wie Argentière, Le Tour, Les Bossons und Les Tines.

Vo Chamonix us goot en Ysebaanlinie uf Vallorcine und sid anne 1901 wyter über d Landesgränze id Schwyz, uf Martinach im Wallis. Und dur nes Dunäll under em Mont Blanc dure chame uf Italie, uf Courmayeur im Augschttal durefahre. S Mont-Blanc-Dunäll het e Lengi vo elfehalb Kilometer; es isch am 19. Juli 1965 uufggange.

D Passtrooss vo Chamonix is Wallis goot übere ‘’Col des Montets’’ und der Forclaz-Pass.

Ane 1019 chunt der Name vo der Ortschaft i der latinisierte Form Campum munitum s erschte Mol imene Dokumänt vor, wo der Graf Aimo vo Gämf s Tal vo Chamonix em Chlooschter Sacra di San Michele im Piemont gschänkt het.

Sid em Middelalter het s Taal vo der Arve em Herzogtum vo Savoie ghört; 1792 isch s Gebiet vo Frankrych annektiert worde. Vo 1814 bis 1860 isch Savoie wider es Königrych Sardinie cho, und sid 1860 isch es bi Frankrych.

Chamonix isch e bedütende Summer- und Wintersportort i den Alpe. Elei i der Summerseson 2010 het men öppe 1,8 Millioone Übernachtige zelt.

Me cha i verschidene Gägende vom Tal schyfaare. Und i der Ortschaft sind s französische Schysport- und Alpinismus-Zäntrum und d Hochgebirgsschuel vo der französische Armee dihei. Es het es bar Seilbahne uf d Bärge. Eini dervo goot mit es bar Zwüschestazioone hööch über d Bärge bis uf Italie übere.

I de Bärge ringsume git’s vil grossi Rute zum Chlättere und für alpini Hochtuure; me cha derby i de vile Bärghütte uf de Häng obe ycheere. Der schwirigscht Wäg isch dä ufe Mont Blanc, und e berüempti Tuur isch d Haute-Route, wo bis uf Zermatt goot. All Joor git’s z Chamonix der Mont Blanc-Marathon. Chamonix seit vo sich sälber, es sig d «Hauptstadt vom Alpinismus». Anne 1786 sind s erschte Mol Lüüt ufe Gipfel vom Mont Blanc ufe gange, der Jacques Balmat und der Michel Paccard usem Dorf Chamonix. 1821 het me der Bärgfüererverein vo Chamonix gründet. Us em Tal vo Chamonix isch au der Bärgfüerer Michel Croz gsi, wo bi der Erschtbeschtyygig vom Matterhorn am 14. Juli 1865 derby gsi und a dämm Tag ums Läbe cho isch. Z Chamonix git’s es Alpemuseum.

Im Joor 1770 het die erschti Herbärg z Chamonix uftoo, s Hôtel d’Angleterre, und 1816 s erschte Luxushotäl, s Hôtel d’Union. Und im nünzääte und em zwänzigschte Joorhundert sind no vil wyteri Unterkümpft derzuechoo. Wo anne 1901 d Ysebaan is Tal ufe cho isch, het das no vil meh Turischte uf Chamonix brocht.

1924 sind die Olympische Winterspiili z Chamonix gsi.

  • Philipp Kalbermatter: Chamonix. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
  • Philippe Gaussot et Pierre Tairraz: Chamonix Mont-Blanc. 1968.
  • Thérèse Robache: 1786, Chamonix et la conquête du Mont Blanc. 1986.
  • Daniel Chaubet: Histoire de la Compagnie des guides de Chamoni. 1996.
  • François Perraudin: La haute route. Chamonix, Zermat. 2007.
 Commons: Chamonix-Mont-Blanc – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Liste des maires au 25 avril 2014 (data.gouv.fr)