Formelzeiche

Dialäkt: Züridütsch (See)

Es Formelzeiche isch es Symbol für de Name vomene Objekt zur Verwendig in Formle.

Prinzipiell chann jedes beliebige Symbol als Formelzeiche verwendet werde. Es wird aschtell vom Objektname gschriebe und isch mit dem siinere Bedüütig identisch. Das bedüütet, dass es Symbol immer dur de ihm zuegordneti Objektname ersetzt werde chann und umgekehrt.

Formelzeiche werded vor allem i dr Mathematik und i de Natur- und Ingenieurwüsseschafte aagwendet.

Norme

Zahlriichi Formelzeiche sind gnormt (z. B. international $=$ für „ist gleich“ oder $V$ für s Volume). Derigi Normige sind biischpiilswiis ISO 31 und DIN 1304.

Sofern als Formelzeiche Buechschtabe verwendet werded, chömmed bsunders hüüfig s düütsche (latiinische), griechische, altdüütsche und hebräische Alphabet zum Iisatz. Die meischte Buechschtabe-Formelzeiche beschtönd us eim und nur wenigi us meh als eim Buechschtabe. Um de Zeichevorrat z erwiitere, werded de Buechschtabe oft Indizes us Buechschtabe oder Zahle biigfüegt.

Mathematischi Formelzeiche

Veränderlichi Objekt

I dr Mathematik werded i dr Regel Buechschtabe als Formelzeiche verwendet, wenns sich um veränderlichi Objekt handlet. Für de Textsatz wird meischt e Serifeschrift verwendet.

Biischpiil zu Regelfäll vom verwendete Alphabet und vom Textsatz:

• Skalare: $a=7$
• Vektore: fett oder mit Über-Pfiil. ${\vec {F}}\equiv \mathbf {F} =m\cdot \mathbf {a}$. Früeher au Chliibuechschtabe in Frakturschrift: ${\mathfrak {x}}=\left(0\ 2\ 1\right)^{T}$
• Menge: gross; fett oder mit doppelte senkrechte Linie $3\in \mathbf {N} \equiv \mathbb {N}$
• Matrize: serifelos $\det({\mathsf {M}})=4$. Früeher au: Grossbuechschtabe i Frakturschrift ${\mathfrak {E}}:={\begin{pmatrix}1&\cdots &0\\\vdots &\ddots &\vdots \\0&\cdots &1\end{pmatrix}}$

Übrigi Objekt

Anderi Objekt, wo z. B. Aawiisige enthalted, chömmed schpezielli Symbol zugwise über, wo nur zum Teil (urschprünglich) us Alphabete schtammed.

Biischpiil:

• $:=$ Zuewiisigsoperator: $a:=3$
• $<$ Vergliich „chliiner als“: $a<7$
• $>$ Vergliich „grösser als“: $7>a$
• + Additionsoperator: $a+4=7$
• $\sum$ Summe: $a=\sum _{i=1}^{n}a_{i}$
• ( ) Ändere vo dr Uuswertigsreihefolg: $3a+7\neq 3(a+7)$
• Konschtante: $\pi \approx 3{,}14159$

Physikalischi Formelzeiche

Die i dr Physik verwendete Formelzeiche beschtönd us eme latiinische oder griechische Buechschtabe. Ihre Satz erfolgt (nach DIN 1313) kursiv mit Serife.

Aawendigsbiischpiil:

• $R={U \over I}\quad$ bedüütet „Dr elektrisch Widerschtand isch gliich dr elektrische Schpannig dividiert dur di elektrisch Schtromschtärchi.“
• $E={m\cdot c^{2}}\quad$ bedüütet „D Energie isch gliich dr Masse mal em Quadrat vo dr Liechtgschwindigkeit im Vakuum.“

Lueg au: Lischte vo de physikalische Formelzeiche

Formelzeiche in Programmierschprache

Die Formzeiche, wo in Programmierschprache verwendetet werded, wiiched us praktische Gründe meischt vo dene vom Schriftsatz ab. Si beschränked sich uf d Zeiche, wo schtandardmässig uf dr Taschtatur verfüegbar si, e Uusnaahm bildet APL.

Biischpiil: Chliiner oder gliich

• Schriftsatz: $\leq$
• zahlriichi Programmierschprache: <=
• LaTeX: \leq
• HTML: &le;

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Formelzeichen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.