Zuzana Čaputová
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch |
D’ Zuzana Čaputová [ˈzuzana ˈtʂaputɔʋaː], geboorana Strapáková (* 21. Jüüni 1973 z’ Bratislava, Tschechoslowàkäi), ìsch a slowààkischa Jurischta, Umwaltàktìwìschta un soziààlliberààla Politikera. Sa ìsch schtällvertrattanda Vorsìtzanda vu dr Pàrtäi „Progresívne Slovensko“ (Fortschrìttliga Slowàkäi) gsìì un ìsch zitter Jüüni 2019 Presidantin vu dr Slowàkäi.
ìhra Kàrriar àls Jurischta
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D’ Čaputová hàt Racht àn dr Comenius-Üniwärsiteet z’ Bratislava gschtudiart. Ìhr Àbschluss hàt sa ànna 1996 b’schtànda. D’rnooh hàt sa a pààr Joohra ìn da Regionààlbeheerda vu dr klaina Schtàdt Pezinok g’schàfft, z’äärscht àls Mìtàrwaitera vu dr Rachtsàbtailung, schpeeter ìm Fiahrungsgreemium vu dr Schtàdtverwàltung. Ànna 2010 hàt sa a Ànwàltskànzlai grìnda.
Zwìscha 2001 un 2017 hàt sa bii „Via Iuris“, era Bìrgerverainigung, àls Rachtsànwàlt gschàfft.[1] Z’ Pezinok hàt sa kampft, fìr àss dr Bàui vun’ra Àbfàlldeponii nìt gnaamigt wìrd[2][3] — dia Deponii hatt dr Booda, Luft un Wàsser ìn dr Schtàdt un ìn da Nochbergebiater verschmutzt. Ànna 2013 hàt s’ Owwerschta Grìcht vu dr Slowàkäi äntschììda, àss d’ näija Àbfàlldeponii geega d’ Umwaltnorma gschtossa hatt un hàt dr Betribb nìt g’naamigt.[4]
Üsserdam hàt d’ Čaputová zamma mìt dr Nìtregiarungsorgànisàzioon Open Society Foundations gschàfft, fìr geega d’ Schtroofärlääschungsg’sätz kampfa, wo dr ehamooliga Premiarminìschter Vladimír Mečiar ànna 1998 duurag’sätzt ghàà hàt. Dr Nàzionààlroot hàt jedoch s’ G’sätz nìt känna uffheewa.[5][6] Ànna 2016 ìsch d’ Čaputová fìr ìhra Àktiwitääta-n-ìm Umwaltschutz mìt’m Goldman Environmental Prize üsszaichent worra.[7]
ìn Politik
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D’ Zuzana Čaputová hàt sìch dr soziààlliberààla Pàrtäi Progresívne Slovensko (Fortschrìttliga Slowàkäi) ààg’schlossa un ìsch ìm Janner 2018 biim äärschta Konwant vu dr Pàrtäi àls Vìzavorsìtzanda g’wählt worra.
Bii dr slowààkischa Presidantswààhla vu 2019 ìsch d’ Čaputová d’ Kàndidààtin vun ìhrer Pàrtäi gsìì.[8][9] Nohdam àss dr Wìssaschàftler Róbert Mistrík àm And Hornung 2019 uff a aigana Kàndidàtüür verzìchta hàt un ìhra Wààhl ämpfoohla hàt, ìsch sa d’ Fàworitin gsìì.[10][11] Sa hàt dr äärschta Wààhlgàng mìt 40,60 Prozant vu da iigaawana Schtìmma g’wunna.[12][13][14] Ìm zwaita Wààhlgàng geega dr EU-Kùmmisààr Maroš Šefčovič hàt sa 58,40 Prozant vu da Schtìmma bikumma — doo hann äbba 42 Prozant vu da iig’schrììwana Bìrger àn dr Wààhl mìtg’màcht.[15] Sa ìsch àm 15. Jüüni 2019 ìns Àmt tratta. Noh dr Verkìndigung vu da Resültààta vu dr Presidantswààhl ìsch sa àls schtällvertrattanda Vorsìtzanda vu dr Pàrtäi z’ruckgezooga un ìsch ìn dr Pàrtäi nìmm àktiiv gsìì.[16]
Àls Presidantin hàt d’ Čaputová voràllem represantàtiiwa Uffgààwa.[17] ’S gìtt àwwer zàhlriicha Punkta, womm’r àls Wààhlprogràmm kààt bezaichna. D’ Čaputová vertrìtt a pro-öiropäischa Posizioon,[18] fordert mehr Umwaltschutz, Gliichb’hàndlung vu da nàzionààla Mìnderhaita (da Ungààr un da Roma), Gliichb’raachtigung fìr gliichg’schlachtliga Pààra un a Liberàlisiarung vum Àbtriiwungsracht.[19] Sa unterschtìtzt àui Massnààhma geega B’schtaachung un hàt sìch schtàrk fìr d’ Uffkläärung vum Mord àn dr Schurnàlìscht Ján Kuciak un siiera Verlobta Martina Kušnírová ànna 2018 engaschiart.[20][21]
Ìm Jüüni 2023 hàt d’ Čaputová gsajt, àss sa sìch bii dr Presidantschàftswààhl vu 2024 nìt wurd uffschtälla.[22]
ìhr Prìwààtlaawa
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D’ Čaputová ìsch Müatter vu zwai Kìnder. Bis 2018 ìsch sa mìt’m Ivan Čaputa verhiiroota gsìì. Jetz laabt sa zamma mìt’m Müüsikànt, Fotogrààf un Àuitoor Peter Konečný.
a pààr Bìlder vun ìhra
[ändere | Quälltäxt bearbeite]-
zamma mìt da àndra Priistraager vum Goldman Prize 2016 un dr US-Politikera Nancy Pelosi
-
zamma mìt’m isràeelischa Schtààtspresidant Reuven Rivlin z’ Jerusalem ìm Janner 2020
-
zamma mìt’m US-Schtààtssekretäär fìr Vertaidigung Lloyd J. Austin III z’ Bratislava ìm März 2022
-
zamma mìt’m itàliaanischa Presidant Sergio Mattarella ìm Àwrìl 2022
-
zamma mìt dr Jill Biden, dr Eehafràui vum US-Presidant Joe Biden ìm Mai 2022
-
zamma mìt’m ukràinischa Presidant Wolodymyr Selenskyj ìm Mai 2022
-
bii’ra Reed vor’m Öiropàpàrlamant ànna 2022
-
zamma mìt dr Vorsìtzenda vum Öiropäsicha Pàrlàmant Roberta Metsola z’ Brüssel ìm Oktoower 2022
-
zamma mìt’m isràeelischa Schtààtspresidant Jitzchak Herzog z’ Bratislava ìm Septamber 2023
-
zamma mìt’m Wolodymyr Selenskyj ìm Mai 2024
d’ Eehrunga, wo sa bikumma hàt
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Schwàrzkopf-Öiropà-Priis vu dr Schwàrzkopf-Schtìftung Jung Öiropà 2023[23]
- Kaiser-Otto-Priis vu dr Schtàdt Magdeburg 2023[24]
Weblìnks
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Zuzana Čaputová in de Internet Movie Database (änglisch)
- Zuzana Čaputová im Munzinger-Archiv (Artikelaafang frei abruefbar)
Ainzelnoohwiisa
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Tlačová agentúra Slovenskej republiky – TASR.sk. Abgruefen am 9. August 2019.
- ↑ Hans-Jörg Schmidt: Aktivistin: Wird Zuzana Caputova erste Präsidentin der Slowakei? 15. März 2019 (welt.de [abgerufen am 9. August 2019]).
- ↑ Politikneuling Čaputová ist neue Präsidentin der Slowakei. In: mdr.de. 30. März 2019.
- ↑ Petit Press a.s: From attorney and activist to president of Slovakia. Who is Zuzana Čaputová? 30. März 2019, abgruefen am 9. August 2019 (änglisch).
- ↑ Stephan Löwenstein: Das slowakische Experiment. In: faz.net. Archiviert vom Original am 26. April 2022; abgruefen am 20. Mai 2024.
- ↑ Teraz.sk: Profil prezidentskej kandidátky Zuzany Čaputovej. 1. Januar 1970, archiviert vom Original am 22. Juli 2023; abgruefen am 1. April 2019 (slowakisch).
- ↑ Recipient List, Portààl vu dr Goldman Environmental Foundation, online uff: goldmanprize.org/ (Memento vom 1. April 2022 im Internet Archive)
- ↑ de-at: Zuzana Čaputová: Beharrliche Kämpferin für den slowakischen Rechtsstaat. In: derStandard.at. 11. März 2019, archiviert vom Original am 17. Juni 2019; abgruefen am 15. März 2019.
- ↑ Zuzana Čaputová – kandidátka na prezidentaku 2019. (Nicht mehr online verfügbar.) In: Prezidentské voľby 2019 na Slovensku. 13. September 2018, archiviert vom Original am 31. März 2019; abgruefen am 16. März 2019 (slowakisch).
- ↑ Präsidentenwahl im März: Slowakei: Erstmals Frau als Favoritin. In: zdf.de. 2. März 2019, archiviert vom Original am 31. März 2019; abgruefen am 15. März 2019.
- ↑ Alexandra Mostyn: Eine Frau will ganz nach oben. In: taz.de. 16. März 2019, abgerufen am 17. März 2019.
- ↑ Bürgerrechtlerin führt bei Präsidentenwahl. In: Zeit Online. 17. März 2019, abgruefen am 17. März 2019.
- ↑ Zuzana Caputova: Slowakische Präsidentenwahl: Erste Runde geht an Bürgerrechtlerin und Rechtsanwältin Caputova. In: Welt Online. 17. März 2019, abgruefen am 17. März 2019.
- ↑ Kilian Kirchgeßner: Quereinsteigerin auf dem Weg zur Präsidentschaft. In: Zeit Online. 17. März 2019.
- ↑ Štatistický úrad Slovenskej republiky (Memento vom 9. März 2016 im Internet Archive) (slowakisch), Statistical Office of the Slovak Republic (Memento vom 31. März 2019 im Internet Archive) (englisch)
- ↑ Čaputová sa vzdala funkcie podpredsedníčky Progresívneho Slovenska. In: SME. 31. März 2019, archiviert vom Original am 16. November 2023; abgruefen am 20. Mai 2024 (slowakisch).
- ↑ Christoph Thanei: Slowakei: Regierungslager zeigt Zuzana Čaputová die kalte Schulter. In: diepresse.com. Archiviert vom Original am 1. März 2019; abgruefen am 20. Mai 2024.
- ↑ Liberale Anwältin wird erste Präsidentin. In: Süddiitscha Zittung. 31. März 2019, archiviert vom Original am 17. Januar 2021; abgruefen am 20. Mai 2024.
- ↑ Program, veräffentligt uff ìhrer Websitta, online uff: zuzanacaputova.sk/ (Memento vom 12. Mai 2019 im Internet Archive)
- ↑ Bürgerrechtlerin wird Präsidentin der Slowakei. In: Die Zeit. 31. März 2019, archiviert vom Original am 25. August 2019; abgruefen am 20. Mai 2024.
- ↑ Die Slowakei steht vor dem Bruch mit der Elite. In: Süddiitscha Zittung. 31. März 2019, archiviert vom Original am 17. Januar 2021; abgruefen am 20. Mai 2024.
- ↑ Stephan Löwenstein: Čaputová will nicht wieder zur Wahl antreten. In: www.faz.net. 20. Juni 2023, archiviert vom Original am 6. September 2023; abgruefen am 20. Juni 2023.
- ↑ Teilnahme an der Verleihung des Schwarzkopf-Europa-Preises an die Präsidentin der Slowakischen Republik. In: bundespraesident.de. Archiviert vom Original am 24. Januar 2023; abgruefen am 24. Januar 2023.
- ↑ Slowakische Präsidentin Zuzana Čaputová erhält Kaiser-Otto-Preis. Pressemitteilung der Stadt Magdeburg, 25. Januar 2023, archiviert vom Original am 19. Mai 2024; abgruefen am 20. Mai 2024.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Zuzana_Čaputová“ vu de hochdütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |