Siderischi Periode
| Dialäkt: Züridütsch (See) |
.png)
Di Siderischi Periode isch d Ziit, wo en Himmelskörper für ei vollschtändigi Umdrehig benötigt.
Dr Name leitet sich ab vo latiinisch sidus (Genitiv: sideris) „Schtern“, wil e vollschtändigi Umdrehig dr wiederkehrende Kulmination vomene unendlich wiit entfernte Fixschtern entspricht.
Bezoge uf d Erde is en siderische Tag chürzer als en bürgerliche Tag (mittlere Sunnetag) und es siderisches Jahr chürzer als es bürgerlichs Jahr, wil d Erde dr schiinbare Bewegig vo dr Sunne hinderher lauft.
- Im Diagramm vollfüehrt d Erde vo Position 1 zu 2 e vollschtändigi Umdrehig relativ zumene unendlich wiit entfernte Schtern (linke Pfiil). Di gleichi Uusrichtig zur Sunne (Synodischi Periode) erreicht si aber erscht bi Position 3.
Au di tropische Periode (Schterntag, topische Monet, tropisches Jahr) sind echli chürzer, wil dr Bezugspunkt Früehligspunkt nöd ortsfescht isch wie en (unendlich wiit entfernte) Fixschtern, sondern sich um 360/25800 = 0,014 Grad pro Jahr = 50" verschiebt.
En siderische Monet isch di mittleri Ziit vomene vollschtändige Umlauf vom Mond um d Erde, gliichbedüütend em Ziitruum zwüsched zwei Kulminatione vomene (unendlich wiit entfernte) Fixschtern amene beschtimmte (aber beliebige) Ort uf em Mond. En tropische Monet bezieht sich entschprechend uf d Kulminatione vom Früehligspunkt. En synodische Monet (Lunation) isch die Ziit, bis dr Mond in gliicher Elongation zur Erde schtaht. En drakonitische Monet bezieht sich uf d Durchgäng dur de gliichi Mondchnote. En Anomalistische Monet bezeichnet de Period vo zwei Perigäums-Durchgäng.
Übersicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]E Tabelle über di mittlere Date, Schtandardepoche J2000.0, und di abgleitete Grösse vo dr Kalenderrechnig:
Siderische Tag Siderische Monet Siderischs Jahr
86164,099s 27,32166 d 365,256366 d
23h 56m 4,099s 27d 7h 43m 11,5s 365d 6h 9m 9s
Schterntag (1) Tropische Monet Tropischs Jahr
86164,091 s 27,32158 d 365,242199 d
23h 56m 4,091s 27d 7h 43m 4,7s 365d 5h 48m 46s
Sunnetag (2) Synodische Monet Sunnejahr (2)
86400s 29,53059 d -"- (3)
24h 29d 12h 44m 2,9s
Kalendertag Kalendermonet Kalenderjahr (6)
-"- (4) 365,2425 d
30 d oder 31d (5) 365d 5h 49m 12s
(1) D Bezeichnig „Siderische Tag“ wird nöd verwendet.
(2) Dr Begriff „synodisch“ isch für Umdrehig und Umlauf vo dr Erde nöd definiert.
(3) S Tropische Jahr isch s mittlere Sunnejahr
(4) Dr Kalendertag isch – im allgemeine – über de Sunnetag definiert
(5) Der Monet isch – zum 12 Mönet imene Jahr underzbringe – ein Tag z lang: Drum verschiebed sich d Mondphase gegeüber de Monetstage
(6) S mittlere Jahr vom gregorianische Kalender