Raurakischi Republik
Dialäkt: Baseldütsch |
Die Raurakischi Republik bzw. Raurachischi Republik (franz. République rauracienne) isch e Dochderrepublik vo Frankriich gsi, wo am 17. Dezämber 1792 under em Iifluss vo dr Französische Revolution us Deil vom Gebiet vom Fürstbistum Basel, wo vorher zum Riich ghört hai, errichtet worden isch. Si isch scho am 23. Merz 1793 wider ufglöst und in die Französischi Republik iigliideret worde.
dr Name
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Name bezieht sich uf e keltisch Stamm vo de Rauriker, wo in dr Antike am südlige Oberrhii gläbt het.
Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Gstützt uf s Verdeidigungsbündnis vo 1780 vom Fürstbistum Basel mit Frankriich hai französischi Druppe, wo dr Erst Koalitionschrieg agfange gha het, im April 1792 die nördlige Deil vom Fürstbistum bsetzt. Die südlige Gebiet vo La Neuveville, Tessebärg, Biel, Erguel und Moutier und au Montsevelier (Mutzwiller) si under em Schutz vo dr Eidgnosseschaft gstande und drum vo de Franzose nit bsetzt worde. Am 10. August 1792 het dr General Biron im Naame vo dr französische Nation de Iiwooner vom Bistum d Vollmacht gee, iire Landesher abzsetze und sich e nöiji Verfassig z gee.
Wo die Französischi Republik im Septämber 1792 usgrüeft worden isch, isch s zu Unruhe im Fürstbistum und zur Bildig vo revolutionäre Gremie cho. Am 17. Dezämber isch die Raurakischi Republik als ersti Dochderrepublik vo dr französische Republik proklamiert worde. Zwei Nationalversammlige vo de Jurassier si gschiteret, e dritti het sich denn under em Druck vo Frankriich für en Aaschluss an die Französischi Republik usgsproche.
Am 23. Merz 1793 isch die Raurakischi Republik ufglöst und as Département du Mont Terrible ganz e Deil vo Frankriich worde. Im Friide vo Campo Formio am Ändi vo 1797 si die südlige Deil vom Fürstbistum, wo nonig bsetzt gsi si, au zum Departemänt cho. Scho 1800 isch s Gebiet aber in s Departemänt Haut-Rhin integriert worde.
Mit em Ändi vo dr napoleonische Herrschaft in Europa het me en Anwort müesse finde, wäm die ehemolige fürstbischöflige Gebiet sötte ghöre. 1813 si d Koalitionsdruppe iimarschiert, aber s Departemänt isch im erste Pariser Friide no bi Frankriich bliibe. Der Wiener Kongräss het denn am 20. Merz 1815 beschlosse, s ganze Territorium vom Fürstbistum dr Schwiiz aazschliesse und uf d Kantön Bärn und Basel z verdeile.
Symbol
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Die Raurakischi Republik het – im Gegesatz zu andere französische Dochderrepublike – in ihrer churze Existänz kei eigeni Nationalfahne iigfüehrt. Es isch aber bekannt, ass e Staatswappe aagnoh worden isch. Das het im Wäsentlige us em römische Liktorebündel bestande, wie me s au hüte no im Siigel vo Frankriich findet.
Dr Kanton Jura as Nochfolger vo dr Raurakische Republik
[ändere | Quälltäxt bearbeite]1979 isch dr Kanton Jura proklamiert worde. Er het die meiste ehemolige Riichsdeil vom Fürstbistum Basel als syni Bezirk, und luegt in synere Tradizion uf die Raurakischi Republik as Vorläufer zrugg.
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- François Kohler: Jura (Kanton), Kapitel „Von der französischen Republik zum Kanton Bern (1792-1978)“. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- André Bandelier: Raurachische Republik. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Raurakische_Republik“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |