Oberrhin

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Satelliteufnahm vum Oberrhingrabe mit m Oberrhin, links obe s Rheinische Schiefergebirg, rächds unde dr Bodesee
Karte vum Rhin, dr Oberrhin isch grian igfärbt

Oberrhin heißt mr ä Abschnit vu ungfähr 350 km Längi vum europäische Fluss Rhin zwische Basel un Binge.

Geologii[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bis zum Tertiär isch de Urrhin vum hitige Basel üs witr noch Weschde in d Richtig Saône un Rhône gflosse.

Hite isch s Basler Rhinknii dr Ybrgang vum Hochrhin zum Oberrhein, wu d Hauptfliassrichtig sich noch Nordeändert un sich d Landschaft vum hochrhinische Schichtschduafeland zum braide Grabebruch vum Oberrhingrabe hi öffnet. Dia zwai stärkschde Zueflüss münde vu rächds ii: dr Neckar bii Mannem und dr Main bii Wiesbade, gegenybr vu Mainz. Im Nordweschdeck vum Oberrhingrabe bii Binge, wu d Nahe mündet, fangt mit m Iitritt vum Rhin in d Mittelgebirg dr Middelrhin a.

Begradig[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Oberrhin isch ab 1817 durch Johann Gottfried Tulla bii der vu iam gleitete Rhinbegradig vun emme in zahlriichi Haupt- un Näbearme vuzwaigte langsame Fluss in ä schneller fliassende, vu Dämm flankierte un schdärker erodierende Strom umgwandelt wore. Dr Schiffahrtsweg vum Oberrhin isch debii um 81 Kilometer vukürzt wore. D Räschd vum ursprüngliche Fluss un siinere Auelandschaft isch hit in dr Form vu de Altrhinarm z sä.

Kanalisierig un Schdauschduafe[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Zwische Basel un Iffezheim isch dr Rhin kanalisiert un het Schdauschduafe. Uf dr Streck vu 180 km were 150 m Höchiunderschiad ybrwunde. Speziell zwische Basel un Brisach fihrt s aldi Flussbett vum Rhin faschd kai Wasser me. D Wassermasse were parallel dezue im Rhinsytekanal (Grand Canal d’Alsace) gfihrt un dert üsser fir ä sichere Schiffsverkehr fir d Energiegewinnig in Wasserkraftwerk gnutzt.

D Kanalisierig het d Grundwasserspiagel abgsenkt un het doduri nochdailige Folge fir Flora un Fauna brocht. Drybr nüs fählt m Rhin wägge dr Schdauschduafe jetzt an "Geschiebe", weswäge unterhalb vu de Schdauschduafe Iffezheim jedes Johr ainig1 100.000 Tonne Rhinkies in de Strom iigebrocht were mian. Dodemit wird ainere grössere Sohleerosion entgegegwirkt un s witeri Absinke vum Grundwasser abgmildert.

Weblinks[ändere | Quälltäxt bearbeite]