Zum Inhalt springen

Monteceneri

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Monteceneri
Wappe vo Monteceneri
Wappe vo Monteceneri
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Tessin (TI)
Bezirk: Luganow
Kreis: Taverne
BFS-Nr.: 5238i1f3f4
Poschtleitzahl: 6802
Koordinate: 715581 / 106488Koordinate: 46° 6′ 0″ N, 8° 56′ 0″ O; CH1903: 715581 / 106488
Höchi: 554 m ü. M.
Flächi: 36.9 km²
Iiwohner: 4688 (31. Dezämber 2022)[1]
Website: www.monteceneri.ch
Medeglia
Medeglia

Medeglia

Charte
Charte vo Monteceneri
Charte vo Monteceneri
w

Monteceneri isch e Gmai im Kanton Tessin in dr Schwyz. Si ghert zum Chrais (circolo) Taverne im Bezirk Lugano.

D Gmai lyt im Vedeggiodal am Fueß vum Monte Ceneri. Nochbergmaine sin Alto Malcantone, Cadenazzo, Camorino, Capriasca, Gambarogno, Isone, Mezzovico-Vira, Pianezzo, Ponte Capriasca un Torricella-Taverne.

Innerhalb vo de Gmai sin d Dörfer Bironico, Camignolo, Medeglia, Rivera und Sigirino. Zue Rivera ghere d Ortsdail Soresina, Sorencino un Capidogno.

D Gmai Monteceneri isch entstande am 21. Novämber 2010 dur d Fusion vu dr bishärige Gmaine Bironico, Camignolo, Medeglia, Rivera un Sigirino. Scho am 25. Novämber 2007 hän d Stimmburger vu däne fimf Gmaine iber e Zämmeschluss abgstumme, wu au no d Gmaine Isone un Mezzovico-Vira umfasst gha het. Wel die zwoo Gmaine aber d Fusion abglähnt ghaa hän un dr Staatsrot nit het welle ne Zwangsfusion vorschlaa, het s Kantonsbarlemänt am 2. Dezämber 2008 entschide, dass di nei gmai nume us fimf Gmaine sott bildet wäre. Dodergege hän e Dail Yywohner Yyspruch vor em Bundesgricht erhobe, wu die Bschwärde im Novämber 2009 guetghaiße het, derno isch in däne fimf Gmaine nomol extra abgstumme wore.

Bironico isch zum erschte mol gnännt wore anne 1296 as Bironico, Camignolo anne 1296 as Camigiollo, Medeglia anne 1195 as Medellia, Rivera anne 1348 as Rivera, Sigirino anne 1335 as Sezelino, Sorencino anne 1296 as Sorenzino.

Bis 1805 isch Robasacco, wu hite zue dr Gmai Cadenazzo ghert, Dail vu dr Gmai Medeglia gsii. S Biet um d Alpe di Caneggio, wu rund fimf Kilometer eschtlig vu Cadenazzo lyt, ghert as Gmainschaftbiet (Kommunanz, ital. Comunanza) zue Robasacco un Medeglia.

Dr Burgermaischter (Sindaco) vu Monteceneri isch dr Emilio Filippini.

Bevelkerigsentwicklig

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[2]

Yywohnerentwicklig vu
Johr 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Bironico 177 153 156 185 209 176 206 248
Johr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Camignolo 258 260 246 292 235 238 233 275
Medeglia 469 436 395 412 375 383 364 380
Rivera 400 420 396 755 478 524 557 636
Sigirino 229 215 224 362 242 236 280 230
Johr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Bironico 323 265 272 340 399 388 431 512
Camignolo 287 306 319 349 488 460 560 596
Medeglia 364 366 331 304 332 336 297 330
Rivera 754 818 879 950 1146 1127 1285 1415
Sigirino 221 210 212 209 291 237 268 390

Dr lombardisch Dialäkt vu Monteceneri ghert zum Ibergang zwisch em Ticinese un em Comasco-Lecchese.

  • Bfaarchilche S. Martino, Bironico (1267 gnännt)
  • Bfaarchilche S. Pietro e Paolo, Camignolo (im 15. Jh. gnännt, um 1670 umböue)
  • Kapäll S. Ambrogio, Camignolo (10. Jh., 1348 gnännt mit Freske us dr Spotromanik un us em 15. Jh., reschtauriert 1976-79)
  • Bfaarchilche S. Bartolomeo, Medeglia (1328 gnännt, im 15. un 17. Jh. umböue)
  • Bfaarchilche S. Spirito, Rivera (1779-93)
  • Chilche S. Andrea, Sigirino (1296 gnännt, im 16. Jh. nei böue, im 18. Jh. reschtauriert)
  • Raimondo Locatelli, Adriano Morandi: Alto Vedeggio ieri e oggi: i sette Comuni da Sigirino a Isone. Edizioni Rivista di Lugano, Lugano 2005.
 Commons: Monteceneri – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 7. September 2023
  2. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)