Karl Martell

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Karl Martell
Huusmeier

S Grab vom Karl Martell z St. Denis
Regierigsziit 714-741
Uf d Wält cho öbbe 688 ode 689
Geburtsort Herstal
Gstorbe 22. Oktober 741
Dodesort Quierzy
Vorgänger Pippin vo Herstal z Austrasie
Ragendried z Neustrie
Nochfolger Karlmann z Austrasie
Pippin dr Jünger z Neustrie
Verhürotet mit 1. Chrotrud
2. Swanahilde
3. Name unbekannt, mögligerwiis Ruadheid

Dr Karl Martell (* öbbe 688 / 689 z Herstal (Belgie); † 22. Oktober 741 z Quierzy) isch e fränkischer Huusmeier us em Gschlächt vo de Arnulfinger gsi, vo dr Grossmueter us Pippinid. Siini Eltere si dr Huusmeier Pippin dr Mittler und si Gliebti Chalpaida gsi. Dr König Pippin dr Jünger isch si Sohn und dr Kaiser Karl dr Grossi isch si Grosschind gsi.

Dr Name Martell bedütet übersetzt „Hammer“. In dütschsprochige Publikatione findet sich dorum au d Bezeichnig „Karl, der Hammer“. In dr Schedelsche Wältchronik chunnt er as Carolus Marcellus vor; die Bezeichnig wird im Zsämmehang mit em Karl Martell hüte nüme bruucht.

D Verdeidigung vom Frankeriich gege d Sarazene[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Draditionell wird si Siig über d Sarazene bi Tours und Poitiers im Johr 732, won er d Expansion vom Islam in Europa drmit aghalte haig, as si wichdigsti Dat agluegt. Er isch aber nit nume e grosse General gsi und Strateg gsi, wo die schweri Kavallerii iigfüehrt het, wo d Chriegsfüehrig stark beiiflusst het, er het au die zivili mittelalterligi Gsellschaft mit em feudale Herrschaftssystem, wo sich under ihm het afo entwiggle, für Johrhunderti prägt.

D Vergrösserig vom Frankeriich im alemannische Ruum[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Karl Martell het die alemannische Herzög Lantfrid und Theudebald bekämpft. Zerst het er dr Pirmin, e Bischof wo mögligerwiis us em gotische Spanie cho gsi isch, understützt, wo dä 724 es Chloster uf dr Insle Riichenau im Bodesee gründet het. D Alemanne hai das as Provokation gseh und dr Pirmin drei Johr spöter us em Land gjagd. 730 het dr Karl e Fäldzug gegen e Lantfrid gfüehrt. Dä isch churz druf gstorbe und d Macht vo siim Brueder Theudebald isch stark verchliineret worde und er het d Herrschaft nume no über s Neckardaal und dr östlig Schwarzwald bhalte. Noch em Karl siim Dod het dr Theudebald denn no einisch brobiert, siis Herzogdum vo de Franke z befreie.[1]

Dr Pirmin het sich ins Elsass zrugzoge gha, won er vo de herzögliche Etichone, wo Ahänger vo de Pippinide gsi si, ufgnoh worden isch. Wo dr Herzog Liutfrid 740 gstorben isch, het dr Karl Martell si Herzogdum übernoh. Er het s in zwei Bistümer ufdeilt, s Bistum Basel im Süde, wo d Abtei Murbach und dr östlig Jura drzue ghört hai, und Strossburg im Norde. Dr Bischof Hedo vo Strossburg isch e Schüeler vom Pirmin gsi und het Mönch as Missionar in siim Bistum iigsetzt. Dr Pirmin het sich im Chloster Hornbach, wo vom Widone Graf Warnharius gründet worden isch, niiderglo und het in dr ganze Region bis noch Wisseburg Iifluss gha.[1]

Fuessnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. 1,0 1,1 Pierre Riché, Michael Idomir Allen, The Carolingians, University of Pennsylvania Press, 1993, S.41ff.