Johann Rudolf Meriaa
| Dialäkt: Baseldütsch |
Dr Johann Rudolf Meriaa (* 15. Merz 1797 z Baasel; † 25. Oktober 1871 z Baasel) isch e Schwizer Mathematiker und Politiker gsi.
Biografii[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Dr Johann Rudolf Merian isch as Soon vom ene Kaufmaa z Baasel uf d Wält choo. Er het e kaufmännische Usbildig z Baasel und z Marseille gmacht. Denn het er z Bariis und z Göttinge Mathematik studiert und 1827 bromowiert. Vo 1829 bis 1841 isch er Mathematikleerer am Baasler Pädagogium gsi. Gliichzitig isch er usserordentlige und vo 1830 aa ordentlige Brofässer für Mathematik an dr Uniwersidäät Baasel gsi. 1841 isch er zum Honorarbrofässer ernennt worde. Wääred 35 Joor het er au dr Boste vom Verwalter vom Universidäätsguet ghaa.
Dr Meriaa isch au politisch aktiv gsi. 1820/21 isch er Mitgliid vom sogenannte Tugendbund gsi. Das isch e politischen Club gsi, wo die konservative Baasler Obrigkäit mit Määss kritisiert hget. Vo 1833 bis 1869 isch er Mitgliid vom Groosse Root vo Basel-Stadt gsi. Er isch as Gsandte zur Daagsatzig gschiggt worde, und het 1847/48 zämme mit em Baasler Bürgermäister Felix Sarasyy brobiert zwüsche de katholisch-konservative und de liberal-radikale Kantöön z vermiddle, het aber käi Erfolg ghaa. Vo 1853 bis 1856 het er si Kanton im Ständeroot verdräte.
Si Brueder Peter (1795–1883) isch e Naturwüsseschaftler, Museumsdiräkter und Baasler Kantonalpolitiker gsi.
Eerige[ändere | Quälltäxt bearbeite]
1876 het dr Ferdinand Schlöth dr Ufdraag überchoo, für d Aula vom Museum an dr Augustinergass e Dänggmolbüste vom Johann Rudolf Meriaa z mache.[1]
Wärk[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Johann Rudolf Merian (1828), Ueber die Bewegung tropfbarer Flüssigkeiten in Gefässen, Schweighauser, Baasel, OCLC 46229431 .(Din isch u. a. d Gliichig für d Periode vom Seiche, wo hüte as die Merianschi Gliichig bekannt isch.)
In ere aabasste Fassig veröffentligt as:
Karl Von der Mühll (1886), "Ueber die Bewegung tropfbarer Flüssigkeiten in Gefässen. Nach Johann Rudolf Merian (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) ", Mathematische Annalen 27(4), S. 575–600.
Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Thomas Schibler: Merian, Johann Rudolf. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Fuessnoote[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- ↑ Stefan Hess / Tomas Lochman (Hg.), Klassische Schönheit und vaterländisches Heldentum. Der Basler Bildhauer Ferdinand Schlöth (1818–1891), Basel 2004, S. 172f.