Gsandte
E Gsandte (latiin. legatus) isch e diplomatische Verdräter vom ene Staat bim ene andere Staat. Bis zum Ändi vom Zwäite Wältchrieg isch dr Gsandti vilmol dr Missionsschef von ere diplomatische Verdrätig, dr Gsandtschaft, gsi, hüte isch er mäistens nume no e hooche Mitarbäiter in ere Botschaft. Dr Gsandti wird im Wiener Abkomme über diplomatischi Beziejige (WÜD) erwäänt.
Dr Gsandti in dr Antike und im Middelalter[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Gsandti as offizielli Representante vo iire Herrscher het s scho in dr Antike gee. Im 5. Joorhundert v. d. Z. sige zaalriichi Gsandti under de griechische Stadtstaate usduscht worde.[1] Am Aafang het mä sä nume ad hoc gschiggt, also us eme bestimmte Aalass zum ene bestimmte Zwäck und wenn d Mission ume gsi isch, si si wider häimgange.
Am Aafang vom 15. Joorhundert isch s üüblig worde, ass mä e Representant gschiggt het, zum e ständigi diplomatischi Beziejig ufrächt z erhalte. Das isch bassiert, wil die politische Beziejige intensiver worde si und es nüm glängt het, nume bi bestimmte Aaläss Kontakt ufznee. D Republik Venedig het im 16. Joorhundert ständigi Gsandtschafte z Wien, Paris, Madrid und Rom gha; vo Oberitalie us het sich die ständigi Diplomatii über ganz Öiropa und schliesslig die ganzi Wält usbräitet.[2] Äine vo de früeste ständige Gsandte, wo mä cha noochwiise, isch dr Nicodemus dei Pontremoli gsi, wo vo 1446 aa öbbe 20 Joor lang dr Verdräter vom spöötere Herzoog vo Mailand z Floränz gsi isch.[3]
In dr Nöizit[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Staate underhalb vom ene bestimmte Rang häi käni Botschafter döfe schigge sondern nume Gsandti, wo denn die höggste diplomatische Verdräter vo iirem Land gsi si. S Missionsgeböide het in dene Fäll nit Botschaft sondern Gsandtschaft ghäisse. So häi 1805 z Bariiss nume s Kaiserdum Ööstriich, die Batawischi Republik, s Köönigriich Spanie, s Köönigriich Sizilie und s Osmanische Riich e Botschaft und e Botschafter ghaa. S Veräinigte Köönigriich Groossbritannie und Irland het zwar Aaspruch uf e Botschafter gha, isch aber zu dere Zit z Bariis diplomatisch nit verdräte gsi. Alli üübrige Staat si nume mit ere Gsandtschaft verdräte gsi, wo vom ene Gsandte (frz. hüfig Envoyé Extraordinaire et Ministre Plénipotentiaire) gläitet worde isch.[4] No ni no si nid nume monarchistischi Groosmächt dur Botschafter verdräte gsi sondern au republikanischi. Noch em Zwäite Wältchrieg het d Charta vo de Veräinte Nazioone[5] die suwerääni Gliichhäit vo alle Mitgliider vo dr Staategmäinschaft statuiert und dr Underschiid zwüsche Gsandtschafte und Botschafte isch ufgee worde. Hüte wird s Rächt uf s Usdusche vo Botschafter vo alle Staate beaasprucht.
Litratuur[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Georg Dahm, Jost Delbrück und Rüdiger Wolfrum: Völkerrecht, Band I/1, Die Grundlagen. Die Völkerrechtssubjekte. 2. Uflaag, Walter de Gruyter Berlin Nöi York 1989, ISBN 3-11-005809-X.
- Knut Ipsen: Völkerrecht, 5. Uflaag, C. H. Beck Münche 2004, ISBN 3-406-49636-9.
Fuessnoote[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- ↑ Vgl. Fischer in Ipsen, Völkerrecht, § 37 Rdnr. 1 (S. 555).
- ↑ Vgl. Fischer in Ipsen, Völkerrecht, § 37 Rdnr. 1 (S. 556).
- ↑ Vgl. Delbrück/Wolfrum in Dahm, Völkerrecht, § 32 II (S. 261).
- ↑ Lueg d Zäammestellig in Prudhomme: Dictionnaire universel, géographique, statistique, historique et politique de la France contenant sa description, sa population, sa minéralogie, son hydrographie, son commerce, ses produits naturels et industriels , Paris, 1805.
- ↑ Art. 2 der UN-Charta, abgrüeft am 2. Januar 2013.
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Gesandter“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |
|
Bitte gib au Achtig uf dr Hiwis zue Rechtstheme! |