Zum Inhalt springen

Hebräischi Zahle

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Zahlewert
Hebräisch Wert
Aleph א 1
Beth ב 2
Gimel ג 3
Daleth ד 4
He ה 5
Waw ו 6
Zajin ז 7
Chet ח 8
Tet ט 9
Jod י 10
Kaph כ 20
Lamed ל 30
Mem מ 40
Nun נ 50
Samech ס 60
Ajin ע 70
Pe פ 80
Sade צ 90
Koph ק 100
Resch ר 200
Schin ש 300
Taw ת 400


Dialäkt: Züridütsch (See)

S Syschtem vo de hebräische Zahle (hebr. Gimatrja) schtellt Zahlewert imene dezimale Additionssyschtem dar. Als Grundlaag dient debii s hebräische Alphabet. Debii sind de verschiedene Zahlewerte dr Einer, Zehner und Hunderter jewiils einzelni Buechschtabe zuegwiese.

Im moderne Hebräisch werded arabischi Ziffere verwendet. D Darschtellig vo Zahle mit hebräische Buechschtabe findet sich no in alte Texte und bi dr Aagaab vo Date im hebräische Kalender

D Zahle werded eifach dur Anenanderreihig vo de Buechschtabe mit de entschprechende Zahlewerte bildet, aafangend mit em höchschtwertige Buechschtabe i dr Schriibrichtig vo rechts nach links. So wird zum Biischpiil 345 als שמה dargschtellt. Für Zahle ab 500 wird dr Buechschtabe Tav (ת) für vierhundert entsprechend oft zuesätzlich gschriebe. Es git keis Zeiche für d Null. Hät e Dezimalschtell de Wert Null, wird keis Zeiche gschriebe, so schriibt sich biispiilswiise d Zahl 600 als תר.

Finalbuechschtabe
Hebräisch Wert
Kaph Sofit ך 500
Mem Sofit ם 600
Nun Sofit ן 700
Pe Sofit ף 800
Sade Sofit ץ 900

Es exischtiert au e Interpretation vo de hebräische Finalbuechschtabe (e schpezielli Buechschtabevariante, wo am Wortendi verwendet wird) für di „fehlende“ Zahlewert 500 bis 900 (zum Biischpiil ם für תר), die isch jedoch nöd wiit verbreitet. Di traditionell Schriibwiis benutzt nur die normale Buechschtabe.

Schtönd hebräischi Zahle nöd ellei sondern imene Text, so werded sie mit eme Geresh (׳) oder Gershayim (״) – dr Plural – kennzeichnet, um Verwechslige mit normale Buechschtabe und Wort uuszschlüüsse. Debii wird a eischtellige Zahle es Geresh aaghängt und i mehrschtellige Zahle a dr vorletschte Schtell zwei Gershayim iigfüegt (zum Biischpiil ב׳ für 2 und רמ״ו für 246).

Wortinterpretation

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Wil die so dargschtellte Zahle auch immer Buechschtabekombinatione sind, wo als Wort oder Teil vomene Wort verschtande werde chönnd, finded hebräischi Zahledarschtellige i dr Gematrie Verwendig. D Endziffere 15 und 16 werded grundsätzlich nöd als יה und יו für 10 + 5 und 10 + 6, sondern als טו und טז für 9 + 6 und 9 + 7 dargschtellt, um Ähnlichkeite mit em Name vo Gott (יהוה, JHWH) z vermiide. Die Regle findet au i nöd religiöse Zämehänge Beachtig. Hät es nach dr reguläre Reihefolg entschtehends Wort e negativi Bedüütig, chönnd d Buechschtabe au inere andere Reihefolg gschriebe werde. Ebeso chann d Reihefolg umgschtellt werde, wenn sich dur das es Wort mit ere positive Bedüütig ergit.

Zahle grösser als 999 werded i separate Gruppe gschriebe, wobii d Wert vo de Gruppe mit 1000, 1'000'000 und so wiiter multipliziert werded. D Zahl 1'234'567 schriibt sich also א רלד תקסז oder א׳ רל״ד תקס״ז (mit Geresh und Gershayim). Es git bi dere Darschtellig jedoch Problem, wenn e Gruppe de Wert Null hät. In dem Fall werded zur eidüütige Darschtellig Wort wie „Tuusig“ dezuegefüegt.



Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Hebräische_Zahlen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.