Böimlihoof
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Klein_Riehen.jpg/220px-Klein_Riehen.jpg)
Dialäkt: Baseldütsch |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Klein_Riehen_1752.jpg/220px-Klein_Riehen_1752.jpg)
Dr Böimlihoof isch e Landguet mit ere Parkaalaag z Rieche bi Baasel, und wo dr Wänkehoof baut worde isch, het men em au Chläi Rieche afo sääge. Er isch äins vo de Kulturgüeter z Rieche, wo für d Regioon vo Bedütig si.
Beschriibig
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Bsitz isch umfangriich und befindet sich südlig vo dr gschlossnige Ortslaag vo Rieche, im Beriich zwüsche dr Üssere Baaselstrooss/Riechestrooss (aber e chli äwägg von ere) und dr Böimlihoofstrooss. D Lindenallee (Chläiriechebromenade), wo zum Böimlihoof füert, foot grad an dr Gränze vom Baasler Stadtkwardier Hirzbrunne aa.
Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Noch ere Überliiferig isch dr Böimlihoof ursprünglig woorschinlig as Wiiguet vom Kloster Klingedaal gründet worde. S Herehuus, wo hüt no existiert, isch 1686 baut worde. Meereri Grundstügg si drzuekauft worde und mä het dr Bau erwiteret und sithär isch s mit ere Usnaam vo 14 Joor die ganz Zit dr Summersitz vo de Baasler Groossbürgerfamilie Buurged, Meriaa und Geigy gsi.
Dr Handelsundernäämer und Bankiee Samuel Burckhardt-Zäslin het s Guet luxuriös im spootbarocke französische Stiil usbaut, het d Woon- und Ökonomiigeböid zum ene Geböidkomplex zämmegschlosse und het 1735 hindedraa e barocke Lustgaarde mit eme axiale Bezug zum Hauptgeböid lo aalege. Dr architektonisch Hauptpunkt vom Gaarde isch e Gaardesaal mit Stuckornamänt us em Joor 1738 vo Johann Carl Hemeling gsi.[1]
In dr Middi vom 18. Joorhundert isch dr Johann Jakob Meriaa (1741-1799), wo dr Nöi Wänkehoof baut het, dr Bsitzer vom Böimlihoof gsi.
Under em Husherr Samuel Merian-Kuder isch dr Gaarde noch de Blään Hofgärtner vo de badische Markgrööf, Johann Michael Zeyher (1770–1843) in en änglische Landschaftsgaarde umgänderet worde. Die alt Parkmuure und d Kesteneallee het mä lo sii. Im Zeyher si Blaan us em Joor 1802 isch erhalte. Verschidnigi chliini Bauwärk, z. B. e Biinehuus in dr Form vom ene dorische Tämpel, wo d Fassade von em mit Baumrinde verkläidet isch si im Park ufgstellt worde.
1865 het mä d Fassade vom Gaardesaal im nöibarocke Stiil umbaut. 1876 bis 1878 het dr Johann Rudolf Geigy-Merian e groosses Herehuus lo baue, das isch aber 1951 wider abbroche worde, zum dr ursprünglig Gsamtcharakter nit kabuttzmache.
Wo d Helene Geigy-Schlumberger gstorbe isch, si s Hofguet und dr Park under de Erbefamilie ufdäilt worde und s Ansamble het afo liide wäge de vile Iigriff wie Lääbheeg und modärni Iibaute. Dr Johann Rudolf Geigy-Rodriguez und d Elizabeth Geigy, wo d Bsitzer vo dr Villa „Zu de Hirze“ gsi si, wo im modärne Stiil im Bäumlihof-Areal baut worde isch, het 2003 (Bauherrschaft: J. Rudolf Geigy) am Blatz vom ene früenere Hirschgheeg dr „Hirze Bawillion“ as Ruum für Daagige und anderi exklusivi Veraastaltige lo baue. D Blääne zu däm modärne Geböid, wo wäge sine verglaaste Wänd relativ durchsichdig isch, si vom Bärner Archidekturbüro Gauer Itten Messerli (GIM) und vom Riechener Landschaftsarchidekturbüro Schönholzer+Stauffer gsi. Am Bawillion befindet sich e Skulptur vom israelische Bildhauer Rick Wienecke.
D „Stiftung Klein-Riehen“ isch 1997 noch em schwizerischem Stifdigsrächt ins Lääbe grüeft worde mit Sitz im Böimlihoof zum dr Erhalt vo de baulige und gärtnerische Aalaage vo „Chläi Rieche“ as e Baudänggmol, wo vo nazionaler und regionaler Bedütig isch, z understütze.
Vo de 1960er Joor aa het mä e Däilüberbauig vom Bäimlihoofareal blaant. D Lüt häi druf am Aafang vo de 1970er Joor en Iniziative „Dr Böimlihoof blibt grüen“ gstartet und in ere Abstimmig im Kanton Baasel-Stadt isch denn e Groossüberbauig abgleent worde. In ere andere Volksabstimmig isch dr Kanton 1983 verpflichtet worde, s Böimlihoofareal z kaufe und nume für naturschützerischi Zwägg z nutze. Wo d Kantonsregierig versproche het as s Gländ bis mindestens 2012 nid überbaut wurd, isch d Volksiniziative im Joor 2000 zruggzoge worde.
D Baute und d Gaardenaalaage vom Böimlihoof si im Brivatbsitz und nit öffentlig zuegänglig.
Litratuur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Paul Koelner: Bäumlihof Klein-Riehen: ein Basler Landgut und seine Besitzer, Helbing & Lichtenhahn, Baasel 1953; J. R Geigy, Basel 1958.
- Hans Bühler: Der Bäumlihof (Klein-Riehen). In: Basler Stadtbuch, Bd. 92, 1971, S. 41-57.
- Paul Henry Boerlin: Basler Gärten - Bäumlihof, Helbing & Lichtenhahn, Baasel 1972
- Silvia Hofmann: Historische Gärten in Riehen: der Bäumlihof. In: Jahrbuch z’Rieche 1991, S. 5-19.
- Anne Nagel: «Natur und Kunst liebreich untereinander vermischet»: der Garten des Bäumlihof in Riehen. In: Brigitt Sigel et al. (Hrsg.): Nutzen und Zierde: fünfzig historische Gärten in der Schweiz, Scheidegger & Spiess, Züri 2006, S. 96-101, ISBN 978-3-85881-182-0.
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Riehen, Der Garten des Bäumlihofs, Nationale Informationsstelle für Kulturgüter-Erhaltung
- sw-Foto der Wohnstube im 1. Stock von Klein-Riehen, "Bäumlihof", Staatsarchiv Basel Stadt, um 1930
- sw-Foto Bäumlihof, Staatsarchiv Basel Stadt, 21. Mai 1974
- Website Hirzenpavillon
- Felix Steininger: Bäumlihof. In: Gemeinde Lexikon Riehen
Fuessnoote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Dr Archidekt und Ääscheniöör Johann Carl (Charles) Hemeling († 1737) het für dr regierendi Markgroof Karl III. Wilhelm vo Baade-Durlach gschafft. Er het under anderem an meerere Usbau- und Umgstaltigsbrojekt am Schloss Karlsrue mit gschafft, und het u. a. Entwürf für d Menascherii (1723) und d Orangscherii (1724/25) gmacht(lueg L GS 14038. lineamenta.biblhertz.it. Abgrüeft am 22. Juni 2011.). Vo 1728 aa het er an de Baute vom Markgroof z Baasel gschafft. Vom Hemeling stamme d Blään zum Ramstäinerhoof (Bild: rächts (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) ) an dr Baasler Riddergass und zum «Nöije Wänke» (1736). Dr barocki Gaardesaal vom Böimlihoof isch woorschinlig si letscht Entwurf, wo öbber anders churz noch sim Dood usgfüert het.
![]() |
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Bäumlihof“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |
Koordinate: 47° 34′ 15″ N, 7° 37′ 25″ O; CH1903: 613920 / 268920