Alberich Zwyssig

Denkmol für de Alberich Zwyssig z Baue UR

De Alberich Zwyssig (au: Alberik) (* 17. November 1808 z Baue; † 18. November 1854 z Mehrerau) isch en Zisterziensermönch gsi und het im 1841i de Schwiizerpsalm komponiirt.

De Alberich Zwyssig, wo ursprünglich de Vorname Johann Josef Maria gha het, isch z Baue am Urnersee gebore worde und ufgwachse. Er isch de dritti Sohn vo sine Eltere, em Johann und de Anna Maria Zwyssig gsi. Er und sini Brüedere Gerold und Peter Joseph sind musikalisch sehr begabt gsi. Im Johr 1821 isch de Zwyssig Schüeler und Sängerknabe im Chloschter Wettige worde und isch nach em Abschluss vom Gymi ins Chloschter iiträte. Sini Profess het er am 29. Aprile 1827 gha und derte sind Chloschtername Alberich übercho. D Priesterweihe het er vom Aposchtolische Nuntius Filippo de Angelis übercho. Im Chloschter het er als Lehrer gschaffet und er isch Sekretär vo de Äbt Alberich Denzler und Leopold Höchle gsi, zudem Chorleiter und Kapellmeischter. Unter anderem het er s Graduale «Diligam te Domine» komponiirt, en Messgsang wo am 5. Juli 1835 zum erschte Mol in de Wettiger Dorfchile ufgführt worde-n-isch. Der Messgsang isch d Vorlage für de Schwiizerpsalm gsi, wo de Zwyssig im 1841 zu eme Tekscht vom Leonhard Widmer komponiirt het.

Wo de Gross Rot vom Kanton Aargau im 1841 d Chlöschter ufghobe het und d Mönch numme 48 Stund Zit hei gha, ums Chloschter z verloh, isch de Alberich Zwyssig unter dene Flüchtling gsi. Einigi Johr sind d Mönch unterwegs gsi und nach em Sonderbundschrieg het de Zwyssig sechs Johr im Zisterzineserchloschter Wurmsbach Ufnahm gfunde, wo er Musiklehrer am Töchterinstitut isch gsi. Im 1854 hei d Wettiger Mönch, au durch d Unterstützig vom Zwyssig, z Mehrerau bi Breagaz e noii Heimat gfunde. So isch am 8. Juni 1854 im ehemolige Benediktinerchloschter d Territorialabtei Wettige-Mehrerau entschtande. Näbem Zwyssig und em Abt Leopold Höchle sind sechs witeri Patres und drü Brüedere derbi gsi. Z Mehrerau isch de Zwyssig scho bald an ere Lungeentzündig verstorbe. Bestattet worde isch er uf em Chloschterfridhof, aber im 1943 het me ihn exhumiirt und er isch am 18. November 1943 in sim Heimetort Baue wider bestattet worde.

Literatur

• Gabriella Hanke Knaus: Zwyssig, Alberik. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
• Heinrich Meng: Zwyssig, P. Alberich. I: Biographisches Lexikon des Aargaus 1803–1957. Sauerländer, Aarau 1958 (Argovia 68/69), S. 926 f.

Weblink

 Commons: Alberich Zwyssig – Sammlig vo Multimediadateie

• Artikel über de Alberich Zwyssig im Zisterzienserlexikon
• Läbesgschicht vom Zwyssig uf www.zwyssighaus.ch