Zum Inhalt springen

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
kauna

kauna oder kênaz (ᚲ) sind di erschlossne urgermanische Näme vo de k-Ruune. Er lutet uf Altnordisch kaun und het d Form ᚴ, Altdänisch ᚴᚭᚢᚾ caun; Altenglisch cén (Form: ᚳ) und im Hrabanische Alphabet chen (ᚴ), wäred q-Rune chon (ᛩ) haisst. D Bidütig vo *kauna isch "Gschwüer, entzündig, Chranket" und vo *kênaz »Chiespoo«. De gotisch Buechstabe "k" (𐌺) haisst chozma und bidütet vellicht au »Gschwüer«.

D k-Ruune isch die sechst Ruune i allne öberlifrete Ruunealphabet und die sechst Ruune vom Freys ætt.

D Ruune stoot för de gmaingermanisch stimmlosi velari Plosiv (IPA /k/), so i de ältere und au i de kontinentale Runeinschrifte; i de nordische Inschrifte för /k/, /g/ und /ŋ/, im altenglische Futhorc aber för di palatalisierti Variante (IPA: /c/).

Z Skandinavie het mer im Mittelalter Pünkt i d k-Ruune gschribe und zwor ᚵ för /g/ und ᚶ för /ng/. Z England het mer e noiji Rune gschaffe, um s alti nödpalatalisierti /k/ z schriibe (ᛣ), wo de Name calc (»Chelch«?; »Chalch, Chriide«?; »Stifel«?) trait und us de alte g-Ruune isch e nois Zaiche för de "sekundär palatalisierti" Lut /kj/ kreiert worde (ᛤ). Do da Zaiche nu i epigraphische Inschrifte vorchunnt, isch de Name vo dere Ruune nöd bikannt.

Unicode UTF-16 U+16b2
Unicode-Nôme RUNIC LETTER KAUNA
HTML ᚲ

Klaus Düwel: Runenkunde. Metzler Bd. 72; Stuggart 2001; ISBN 3-476-13072-X