Konrad vo Mure

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Dr Konrad vo Mure, wo öpe ane 1210 z Muri im Aargau uf d Wält cho und am 30. März 1281 z Züri gstorben isch, isch Theoloog, Autor und Enziklopädischt am Groossmöischter z Züri gsii.

Dr Konrad isch im Piet vom aargauische Oort Muri uf d Wält cho, wie me wäge sim Familiename dänkt. Er isch mit em habsburgische Graf und spötere König Rudolf vertrout gsii. Wo ass er s Studium vo de Künscht und dr Theology gmacht het, weiss me nit, es muess uf all Fäll z Italie oder z Frankrych gsi sii.

Ane 1233 isch dr Mure as Stift vom Grossmöischter z Züri choo, won er dr Leiter vo dr Stiftsschuel und ane 1244 au Chorherr worden isch. Me het en z Züri öppe als Notar und als Schiidsrichter i Striitfäll z Hilf grueffe. Er isch e vilsytigen Autor gsi, syni Wäärch us dr fascht füfzgjöörige Tätikeit am Stift sind für d Schuel und au für kulturell inträssierti Lüüt z Züri nützlech gsi. So git’s vo iim es Leerbuech über d Grammatik und eis über s Schrybe vo Prosategscht, en Schrift über d Naturkund, won er drfüür vil us dr grossen Enziklopädy vom Isidor vo Sevilla gnoo het, es Buech über d Wappekund und es allgemeins Lexikon mit em Titel Fabularius. Dr Chorherr Felix Hemmerlin het die Schrift ane 1470 im Truk useprocht.

Sid 1259 isch dr Mure dr Singmeischter, dr Kantor, vom Stift gsii. Für das Ampt het er s «Zürcher Singbuech» für d Liturgy am Grossmöischter zämegstellt, wo im Original uf Latynisch Breviarium chori Turicensis heisst. Das Buech, wo me z Züri bis zu dr Reformazioon bruucht het, isch hüt i dr Handschriftesamlig vo dr Zäntralbiblioteek Züri.

Me luegt dr Konrad vo Mure als en wichtige Meischter vom Bluescht vo dr Kultur z Züri im 13. Joorhundert aa.

Wäärch[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Novus Graecismus
  • Libellus de naturis animalium
  • Libellus de sacramentis
  • Clipearius Teutonicorum
  • Fabularius
  • Summa de arte prosandi
  • Breviarium chori Turicensis

Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Christian Folini: Konrad von Mure. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
  • Heidi Leuppi (Usegäberi): Der Liber ordinarius des Konrad von Mure: die Gottesdienstordnung am Grossmünster in Zürich, Freiburg 1995.
  • Wolfgang Maaz: Konrad von Mure, in: Lexikon des Mittelalters, Band 5, München 2000, Spalte 1362–1363.
  • Walter Kronbichler: Die Summa de arte prosandi des Konrad von Mure. Zürich 1968.
  • Franz Bendel: Konrad von Mure, Chorherr und erster Cantor am Grossmünsterstifte in Zürich. Innsbruck 1909.
  • Tom van de Loo, Mittelalterliche Gelehrsamkeit im Zürich des 13. Jahrhunderts: der Enzyklopädist und Mythograph Konrad von Mure im Lichte der neueren Forschung, in: Mittellateinisches Jahrbuch 50 (2015), S. 123–136.
  • Georg von Wyß: Konrad von Mure. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 23, Duncker & Humblot, Leipzig 1886, S. 57 f.
  • Walter Kronbichler: Konrad von Mure. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 12, Duncker & Humblot, Berlin 1980, ISBN 3-428-00193-1, S. 547.