Hans Müller vo Bulgèbach

Hans Müller vo Bulgèbach, (* im fuffzeentè Johrhundert; † 12. Auguscht 1525 z Laufèburg) isch èn Buèrèfüürer im Dütschè Buèrèchrièg gsi.

Läbbè

Hans Müller vo Bulgèbach nõ èm aaltè Stich

S gnaue Geburtsjohr vom Hans Müller isch unbekannt, s isch vomuètlich i dè Zit zwǜschè 1485 un 1495 z datyrè; sin Geburtsort isch Bulgèbach gsi, hüt èn Ortsdeil vo Grõfuusè, sell isch èn Zinkè a dè rächtè Mettmahaaldè, è bbar Kilometer südlich vom Schluchsee un im weschtlichschtè Zipfel vo dè Stüèlinger Landgrõfschaft. Znägscht isch dè Müller Hans im Diènscht vom Kaiser gschtandè un hèt z Frankrych kämpft. Als sich i sinèrè Heimèt, dè Stüèlinger Landgrõfschaft, 1524 d Buèrè erhobbè hèn, hèt mò dè chriègserfaarene un schinbar au rhetorisch gschickte Müller im Juni zum Hauptmaa vom Buèrèhuufè gwäält. Im Oktobèr hèt er aagfangè, mit sim Huufè, wo fascht 3500 Mannè stark gsi isch, dè südliche Schwarzwald Richtig Furtwangè im Mittlerè Schwarzwaald z durchschtreifè, woby sich schnèll zaalrychi Buèrè ym aagschlossè hèn. Dè Uffschtand, wo urschprünglich nu im Schwarzwaald tobt hèt, isch i wènigè Wuchè zuè nèm übberregionalè Flächèbrand worrè. Bi Donaueschinge dussè hèt er mit èm Brigachdäler Huufè am 14. Dezembèr è erschti Nidderlaag gegè nè 2000 Maa starki adligi Armee erlittè, wo einèwög d Uusbreitig vom Uffschtand nit vohinderèt hèt, zmòl de Müller flüchtè hèt chönnè. Schu gly isch au s Kloschter St. Bläsy un s Schloss Guètèburg i dè Hand vo dè Buèrè gsi. S gsamti nördliche Vorland vom Boddèsee isch in Uffruur gsi un im Februar un März 1525 hèn sich drei Huufè formyrt, dè Seehuufè, dè Baltringer Huufè un dè Allgeier Huufè; dè Müller hèt dõdeby s Kommando übbernõ übber öppè 12.000 Buèrèkämpfer. Im März hèt nò alles nõch èm erfolgrychè Sturmlauf vo dè Buèrè uus gsää, wo i dè Zwölf Artikel denn au è bolitischs Brogramm vorglegt hèn. Doch schu im April hèt sich mit dè Nidderlaag bi Laupheim zeigt, wiè gfôôrdet d Bewegig gsi isch, wo sich unbeydruggt nordwärts im Schwõbe- un Frankèland zuèbewegt hèn. Am 23. Mai isch es mittlerwyl im Müller mit sinèm Huufè glungè, d Stadt Friburg im Briisgau yznää, wo dè Stadtrõt zwungè worrè isch, dè so dauftè „chrischtlichè Voeinigung“ vo dè Buèrè byzdrèttè. Sellè Erfolg hèt abber nit drübber wägdüüschè chönnè, dass dè Sygeszug vo dè Buèrè längscht s Loch ab gangè isch. Schu i dè Dääg dèvor sin d Buèrè bi Böblingè im Schwõbèland un bi Frankèhuusè z Thüringè entscheidend gschlagè worrè un au für d Druppè im südlichè Schwarzwald hèt sich s Blatt umdrüllt. Dè Müller hèt vosuècht, mit sim Huufè Radolfzell yznää, hèt d Belagerung abber wèg dè abserbelndè Unterschtützig abbrächè müèsè. Am 1. Juli sin im Müller sini Druppè i dè Schlacht bi Grièßè, hüte èn Ortsdeil vo dè Gmeind Chleggau un öppè 20 Kilometer südlich vo Stüèlingè, vonichtend gschlagè worrè. Widder hèt dè Müller abhauè chönnè un hèt sich uff èm Hohentwyl voschtegglèt. È bitzele spôter isch dè Müller abber einèwäg im habsburgischè Laufèburg gfangè gnuu worrè, dört ykerkèrèt un gfolterèt un schlièßlich im Auguscht, woll am 12., mit èm Schwèrt köpft worrè.

Dè Roman „Hans Müller aus Bulgenbach“, wo 1993 erschinnè isch un vom Günter Koppèhöfer vofasst worrè isch, zeichnèt im Müller sini Läbènsgschicht in èrè freiè Nõchdichtung uff.

S Churzschwèrt vom Volksheldè söll annèdubaki dè Dichter, Sammler un Heimètforscher Ferdi Hasèfratz in èrè ysèbschlagenè Kischtè uff rotem Duch uffbewaart un umgää vo Schneggèhüsle (selli hèn d Willkür vo de Obrigkeit sǜmbolisyrt sowiè dè Aafang vom Buèrèuffschtand) haa.

Aadenkè

Im Aadenkè a dè Südschwarzwälder Volksheld isch dè Wäg vo Schtaufè uff Bulgèbach abbè Hans Müller Wäg benamst worrè. Witerhy hèt sich um Bulgèbach ummè èn Vorein bildèt, diè Historischi Hans-Müller-Gruppè Bulgèbach, diè mit voschidnè Voaaschtaltungè a dè Müller Hans vo Bulgèbach erinnerèt. Aalässlich vom 750-jährigè Stadtjubiläum vo Stüèlingè isch dè Revoluzzer vom Waald obbè abbè als Hauptdarschteller vom Freilichtschpyl Im Buèr si Rächt quasi als Robin Hood vom Schwarzwald geehrt worrè.

Literadur

• Horst Buszello: Müller (Beinammè vo Bulgèbach), Hans. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 18, Duncker & Humblot, Berlin 1997, ISBN 3-428-00199-0, S. 397 f.
• Günter Koppenhöfer: Hans Müller aus Bulgenbach: eine Erzählung aus dem Bauernkrieg 1524/25. Konschtanz 1993, ISBN 3-87800-020-0

Weblingg

• Dè Uffschtand vo dè Stüèlinger Buèrè

Einzelnõchwys

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Hans_Müller_(Bauernkrieg)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.