Zum Inhalt springen

Turicum

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Turikumlatynisch Turicum – isch en antiki Ortschaft im Gebiet vo de Helvezier gsi.

d Kopy vom Grabschtei füre Lucius Aelius Urbicus

Dr Ortsname Turicum chunt s erschte Mol uf ere Inschrift vor, wo me ane 1747 uf em Lindehoof gfunde het. Dä Schtei isch öppe ane 180 ufs Grab vom Röömer Lucius Aelius Urbicus gstellt worde.

Es isch es römischs Dorf gsi, wo dört glägen isch, wo d Limet us em Zürisee flüsst, und do druus isch vil spööter d Stadt Züri woorde. Es sind i de Altstadtkwartier vo Züri vil Räschte vo der römische Sidlig gfunde worde, uf em Lindehoof, em Wyplatz und am Limetquèè. Uf dr Insle Grosse Hafner het me Schpuure vome römische Tämpel gfunde. I der Umgäbig sind römischi Guetshööf gsi, z Albisriede, z Altstette, z Örlike, z Wipkinge und z Wolishofe.

Au scho us de vorrömischen Epoche sind z Züri Fünd fürechoo. Dass sid der Ysezyt immer Lüüt a dere Stell bout hend und s Dorf kontinuierlich bis i d Römerzyt exischtiert het, tarf men anää, wil d Laag am See so vil Vordeil procht het. Vo de Kelte isch derzue ane au en Woonplatz am Üetlibèèrg bekant.

Wo d Röömer ane 15 vor Chrischtus vo Oberitalie us s Alpegebiet vo Räzie eroberet hend, isch für se d Verbindig vom Alperhygebiet zu de römische Stedt im weschtleche Middelland offe gsi. Und do isch der Ort Turikum für se als Wäägstazioon und als Seehafe wichtig worde. Das Dorf het der Charakter vome «vicus» gha, es isch also nid e befeschtigti Stadt gsi. Zerscht isch s Züripiet i der römische Provinz Gallia Belgica gsy, sid em spoote erschte Joorhundert nach Chrischtus denn i dr Provinz Germania superior; das heisst uf dütsch «Obergermanie». Turikum isch d Zollstazion zwüsche de Provinze Gallie bzw. Germanie unden am Zürisee und Räzie oben am See gsi. Im vierte Joorhundert isch ufe Lindehoof es Kaschtell mit starche Muure cho. Do druff isch im Middelalter d Pfalz vo de römisch-dütsche König gstande.

  • Regula Frei-Stolba, Reinhold Kaiser, Anita Siegfried u. a.: Geschichte des Kantons Zürich. Band 1: Frühzeit bis Spätmittelalter. Werd-Verlag, Zürich 1995, ISBN 3-85932-158-7.
  • Margrit Balmer: Zürich in der Spätlatène- und frühen Kaiserzeit. Vom keltischen Oppidum zum römischen Vicus Turicum. Zürich/ Egg 2009, ISBN 978-3-905681-37-6.