Tenderlok

È Tenderlokomotyv isch è Bauart von èrè Dampflok, bi dèrrè d Wasser- un Brènnschtoffvorräät in Bhälter uff dè Lok sèlber mitgfüürt wörrèd. Dè anderè Bauart sait mò Schlepptenderlok.

Bauwys

D Wasservorräät sin sich meischtens in sitlichè Tanks odder im Raamè dinnè, wo als Wasserkaschtè baut sin. D Kollè- bzw. Brènnschtoffvorräät sin in èm Aabaubhälter vor odder hinter m Füürerschtand.

D Alternatyvè zuè dè Tenderlokomotyv-Bauwys isch è Dampflok mit aaghängtem Schlepptender, è sognennti Schlepptenderlok, wo d Vorräät in èm separatè Schlepptender mitgschleikt wörrèd. Tenderloks sin bevorzuègt uff churzè Streggè ygsetzt worrè, demit nit unnötig Energy für dè Dransport vo dè Vorräät vobruucht wörd. Schlepptenderloks sin besser für längeri Dischtanzè geignèt, well vill mee Kollè mitgnõ wörrè chönnèd un uff dè Streggi keini odder nu wènnig Kollè gfasst wörrè muè. Èn witterè Vordeil vo dè meischtè Tenderloks isch, dass si in beidi Richtungè fascht glych guèti Laufeigèschaftè hèn un sèllèwäg a dè Ändpüngt vo dè Strèggi nit drüllt wörrè müèn.

Vo Nachdeil isch, dass durch s Uffbruuchè vo dè mitgfüürtè Vorräät d Riibungslascht un dõdemit au d Zugchraft abnimmt. Hüüfig wörrèd Tenderloks, wiè d DB-Baureiè 66, dõrum so konschtruyrt, dass èn möglichscht großè Deil vo dè Vorräät übber m hinterè Laufdrèègschtell aagordnèt isch, dèm sini Entlaschtung uff d Zugchraft èn gringerè Yfluss hèt. Uss sèllèm Grund sin hinter dè Kuppelräder aagordnèti Drèègschtell (also Achsfolgè wiè 1'C2' un 1'D2') bi Tenderloks hüüfiger als bi Schlepptenderloks. Bsunders uusbrägt isch sèll bi dè Engerth-Lokomotyvè.

Sowoll chlyni Rangyrloks wiè au schwèri Maschinnè für dè Güèterzugbedryb, Schnellfaarlokomotyvè mit Stromlinnièvokleidung un Maschinnè mit Mallet-Drybwärch sin i dè Tenderlok-Bauart baut worrè.

Literadur

Johann Frahm: Das englische Eisenbahnwesen. Springer Volaag Heidelbärg GmbH, Heidelbärg 1911.
Sächsische Maschinenfabrik (Hrsg.): Lokomotiven 1910. Europäischer Hochschulverlag GmbH & Co KG, Bremè.
Ralf Rossberg (Hrsg.): Deutsche Eisenbahnfahrzeuge von 1838 Bis Heute. Springer Volaag Bèrlin Heidelbärg GmbH, Bèrlin Heidelbärg 1988, ISBN 978-3-642-95771-0.
F. Meineke, FR. Röhrs: Die Dampflokomotive. Lehre und Gestaltung, Springer Volaag Bèrlin-Göttingè-Heidelbärg, Bèrlin Heidelbärg 1949.

Weblingg

Commons: Tenderloki – Sammlig vo Multimediadateie

Vorrõtsdransport uf lokifahrer.ch abgruèfè am 10. März 2019
Will keiner mehr auf einer Dampflok fahren? Artikel uf haz.de vom 6. Dezember 2017 (mit Bilder vom Füürer- un Heizerschtand uff èrè Tenderlokomotyv)

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Tenderlokomotive“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.