D Bauartbezäichnig vo Lokene
Mit Bauartbezäichnig vo Lokene mäint mä e Benennigssüsteem vo Lokene und andere Schiinemotoorfaarzüüg. Am witiste verbräitet si d Süsteem, wo uf dr Aggsfolg (noch DIN: Raadsatzfolg) ufbaue. Eso chönne d Raadsatz- bzw. Aggsaaornige vo Lokomotiive und Driibwääge in churzer Form alfanumeerisch daargstellt wärde.
Es git verschidnigi Süsteem zum d Aggsfolge kodiere. Dr hütig internazionaal Standard het sich us em Süsteem entwigglet, wo 1908 vom VDEV (Veräin vo de Dütsche Iisebaanverwaltige, ab 1932 VMEV) definiert worde isch, und vom Internazionaale Iisebaanverband UIC im UIC-Kodex 612, vom 1. Januar 1983 aa im UIC-Kodex 650 festgläit isch. D Association of American Railroads verwändet e Veräifachig vo däm Süsteem.
S VDEV/VMEV/UIC-Süsteem
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Mit däm Süsteem chönne fast alli Bauarte beschriibe wärde, wo hüt im Iisatz si.
Süstemaatik und Bispil
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Grundsätzligi Zäiche und iiri Bedütig
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
D Zaal und d Räijefolg vo de Aggse wird vo vorne gege hinde aagee. De Aggse, wo nid aadriibe wärde, säit mä Laufraadsetz, und si wärde mit araabische Ziffere bezäichnet, Driibraadsetze bechömme latiinischi Groossbuechstaabe. Eso:
- 1, 2, 3, …
- D Zaal vo de Laufaggse
- A, B, C, …
0:; ooni Zuesatz: D Zaal vn kupplete bzw. gmäinsam aadriibene Aggse in äim Raamen oder Drüllgstell (A=äi Aggse, B=zwäi Aggse, C=drei Aggse, …)
- mit Zuesatz o (Ao, Bo, Co, …)
- D Zaal vn äinzele aadriibene Aggse. Jedi Aggse het en äigene Faarmotor.
- ’
- en Apostrof stoot für Aggse, wo beweeglig glaageret si, beziejigswiis Aggsgrubbe vo Lauf- oder Kuppelaggse.
- ( )
- wenn D Lauf- und Kuppelaggse sich zämme im ene gmäinsaame Raame bzw. Drüllgstell separat vo witere vorhandene Aggsgrubbe befinde, wärde si in Chlammere gsetzt.
- +
- e Bluszäiche markiert d Drennstell in dr Aggsfolg zwüsche Däil bi Äinzelfaarzüüg, wo im Betriib ständig zämmeghööre wie de Sekzioone vo Dobbellokene oder Äinzelwääge vo Driibzugäihäite.
E Dampfloki wie die rächts mit eme zwäiaggsige Drüllgstell voraa, denn drei kuppleti Driibaggse und zum Schluss mit ere Laufaggse, wo sich gege d Site cha beweege, isch noch däm e 2’C1’-Loki.
Vergliich vo de verschidnige Süsteem
[ändere | Quälltäxt bearbeite]| VDEV/VMEV/UIC-System | Whyte-Notazioon[1] | Amerikanische Naame | Bildscheema |
|---|---|---|---|
| A1 | 0-2-2 | Oo | |
| 1A | 2-2-0 | Planet | oO |
| 1A1 | 2-2-2 | Patentee | oOo |
| 2’A | 4-2-0 | Jervis,[2] Crampton, Norris | ooO |
| 3A | 6-2-0 | Crampton | oooO |
| B | 0-4-0 | Four-Wheel-Switcher | OO |
| B1 | 0-4-2 | OOo | |
| B2 (B2’) | 0-4-4 | – | OOoo |
| 1’B (1B) | 2-4-0 | Hanscom | oOO |
| 1’B1’ | 2-4-2 | Columbia | oOOo |
| 2’B | 4-4-0 | American, Eight-Wheeler | ooOO |
| 2’B1’ | 4-4-2 | Atlantic | ooOOo |
| 2’B2’ | 4-4-4 | Jubilee | ooOOoo |
| C | 0-6-0 | Six-Wheel-Switcher, Sixcoupler | OOO |
| C1 | 0-6-2 | OOOo | |
| 1’C | 2-6-0 | Mogul | oOOO |
| 2’C | 4-6-0 | Ten-Wheeler | ooOOO |
| 1’C1’ | 2-6-2 | Prairie | oOOOo |
| 2’C1’ | 4-6-2 | Pacific | ooOOOo |
| 1’C2’ | 2-6-4 | Adriatic | oOOOoo |
| 2’C2’ | 4-6-4 | Hudson, Baltic | ooOOOoo |
| D | 0-8-0 | Eight-Wheel-Switcher | OOOO |
| 1’D | 2-8-0 | Consolidation | oOOOO |
| 1’D1’ | 2-8-2 | Mikado, Mac Arthur | oOOOOo |
| 1’D2’ | 2-8-4 | Berkshire | oOOOOoo |
| 2’D | 4-8-0 | Mastodon, Twelve-Wheeler | ooOOOO |
| 2’D1’ | 4-8-2 | Mountain, Mohawk (NYC) | ooOOOOo |
| 2’D2’ | 4-8-4 | Northern, Niagara (NYC), Pocono (Delaware, Lackawanna and Western Railroad) | ooOOOOoo |
| E | 0-10-0 | Ten-Wheel Switcher | OOOOO |
| E1’ | 0-10-2 | Union | OOOOOo |
| 1’E | 2-10-0 | Decapod | oOOOOO |
| 2’E | 4-10-0 | Mastodon | ooOOOOO |
| 1’E1’ | 2-10-2 | Santa Fé | oOOOOOo |
| 1’E2’ | 2-10-4 | Texas | oOOOOOoo |
| 2’E1’ | 4-10-2 | Texas, Southern Pacific, Overland | ooOOOOOo |
| 1’F | 2-12-0 | Centipede | oOOOOOO |
| 1’F1’ | 2-12-2 | Javanic | oOOOOOOo |
| 2’F1’ | 4-12-2 | Union Pacific | ooOOOOOOo |
| C’C | 0-6-6-0 | Erie (Glänkloki) | OOO OOO |
| (1’C)C | 2-6-6-0 | nameloos (Glänkloki) | oOOO OOO |
| (1’C)C1’ | 2-6-6-2 | Glänk Mogul (SP), Prairie Articulated (ATSF) | oOOO OOOo |
| (1’C)C2’ | 2-6-6-4 | nameloos (Glänkloki) | oOOO OOOoo |
| (2’C)C2’ | 4-6-6-4 | Challenger (Glänkloki) | ooOOO OOOoo |
| (1’C)C3’ | 2-6-6-6 | Allegheny (Glänkloki) | oOOO OOOooo |
| D’D | 0-8-8-0 | namenloos (Glänkloki) | OOOO OOOO |
| (1’D)D1’ | 2-8-8-2 | Chesapeake (Glänkloki) | oOOOO OOOOo |
| (1’D)D2’ | 2-8-8-4 | Yellowstone (Glänkloki) | oOOOO OOOOoo |
| (2’D)D2’ | 4-8-8-4 | Big Boy (Glänkloki) | ooOOOO OOOOoo |
| (1’E)E1’ | 2-10-10-2 | Virginian (Glänkloki) | oOOOOO OOOOOo |
| (2’C1’)(1’C2’) | 4-6-2 + 2-6-4 | Double Pacific (Garratt) | ooOOOo oOOOoo |
| (2’D1’)(1’D2’) | 4-8-2 + 2-8-4 | Double Mountain (Garratt) | ooOOOOo oOOOOoo |
Liddratuur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Helmut Griebl, Friedrich Schadow: Verzeichnis der deutschen Lokomotiven 1923–1965. Mit einer Übersicht über die Lokomotivbezeichnungssysteme Europas. Slezak, Wien 1967
- DIN 30052 Schienenfahrzeuge – Kennzeichnung der Radsatzfolge.
- UIC-Kodex 650 Zugförderung – Einheitliche Bezeichnung der Radsatzfolge bei Lokomotiven und Triebzügen.
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Fuessnoote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ D Whyte-Notazioon zelt bin ere Loki d Reeder und nit d Aggse.
- ↑ A History of the American Locomotive: Its Development, 1830–1880. Courier Corporation, 1979, ISBN 978-0-486-23818-0, The 4-2-0, S. 33–46 (Google Books [abgerufen am 26. Mai 2015]).