Riichsland Elsass-Lothringe

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Riichsland Elsass-Lothringe
Wabbe Faane
Wabbe vom Riichsland Elsass-Lothringe
Dienstfaane vom Riichsland Elsass-Lothringe 1911–1918
Dienstfaane vom Riichsland Elsass-Lothringe 1911–1918
D Laag im Dütsche Riich
Laag vom Riichsland Elsass-Lothringe im Dütsche Kaiserriich
 
Landeshauptstadt Stroossburg
Regierigsform Däil vom Dütsche Kaiserriich
Staatsoberhaupt Dr Dütsch Kaiser, verdrätte dur e Kaiserlige Statthalter
Bestande 1871–1918
Flechi 14.522 km²
Iiwooner 1.874.014 (1910)
Bevölkerigsdichti 129 Iiwooner/km²
Entstande us Gebiet, wo Frankriich abdrätte het
Ufgange in frz. Departemänt Moselle, Bas-Rhin, Haut-Rhin
Stimme im Bundesroot 3 Stimme (sit 1911)
Kfz-Kennzäiche VI A, B, C
Charte
Riichsland Elsass-Lothringe
Charte vo Elsass-Lothringe us em Joor 1905

S Riichsland Elsass-Lothringe isch vo 1871 bis 1918 e Gebiet vom Dütsche Riich gsi und het us Däil vo de alte Landschafte Elsass und Lothringe bestande. Andersch as d Bundesstaate isch s Riichsland ummittelbar em Dütsche Kaiser understande.

Gschicht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Elsass und Lothringe si nodino vo Frankriich annekdiert worde. Noch em Dütsch-Französische Chrieg vo 1870/71, wo Frankriich usglööst und schliesslig verloore het, het s im Friide vo Frankfurt die dütschsproochige Däil vom Elsass und Lothringe an s dütsche Kaiserriich müesse abdrätte, aber au e baar hundertduusig franzöösischi Muetersprööchler si eso zu Dütschland cho. Das und dr velornigi Chrieg het die dütsch-französische Beziejige in de Joorzäänt druf belastet. Au die dütschsproochig Bevölkerig het d Annexion zu groosse Däil abgleent. E Rolle doodrbii het im Raame vom Kulturkampf, wo au im Elsass usbrochen isch, die katholischi Chille gspiilt, wo d Brotestbeweegig in dr Bevölkerig understützt het.

S Riichsland isch lang diräkt vom Riich regiert worde, aber i de Bevölcherig isch dr Wunsch nach Autonomii meh und meh aagwachse. 1911 isch es schliessli mit de dütsche Länder (fascht) gliichgstellt worde. Es het doozmool en äigeni Landesverfassig und en äiges Landesparlamänt, de Landtag vom Riichsland Elsass-Lothringe, überchoo. Doodrmit isch i Elsass-Lothringe en allgimäini Normalisierig iidrätte.

Wo dr Erst Wältchrieg für die Dütsche verlore gsi isch, isch am 9. Novämber 1918 z Berlin d Republik usgrüeft worde und am Daag druf isch dr Kaiser Wilhelm II. in d Niiderland gflüchdet. Am 11. Novämber isch dr Waffestillstand vo Compiègne in Chraft drätte, und noch däm sine Bedingige häi die Dütsche Elsass-Lothringe innerhalb vo 15 Dääg müesse ruume.[1] Wil sdr Kaiser as Staatsoberhaupt gflüchdet isch, isch vo denn aa s Riichsland Elsass-Lothringe de facto unabhängig worde. Dr Landdaag under em Eugen Ricklin het am 11. Novämber 1918 die unabhängigi Republik Elsass-Lothringe usgrüeft, die isch aber internazional nid anerkennt worde. E Wuche spööter si französischi Drubbe im Elsass iigruckt: am 17. Novämber z Mülhuuse, denn z Colmar und Metz, und am 21. Novämber z Stroossburg. Zerst het s Däil vo dr Bevölkerig gee, wo enthusiastisch gsi si, ass s Elsass wider zu Frankriich ghöört. D Begäisterig isch aber schnäll chliiner worde, wo d Franzose mit iirer Assimilazionspolitik aagfange häi, wo äins vo de Ziil drvo gsi isch, dr lokali dütschi Dialäkt uszrotte.

Bis hüt gilt im Gebiet vom früeneren Elsass-Lothringe na tüütsches Rächt us de Kaiserzyt, s Lokàlracht ìn Elsàss-Mosel.

Administrativi Iitäiliig[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S Riichsland isch in drei Bezirk uftäilt gsi:[2]

Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Elsass-Lothringe – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. „III. Sofortige Räumung der besetzten Gebiete: Belgien, Frankreich, Luxemburg sowie von Elsaß-Lothringen. Sie ist so zu regeln, daß sie in einem Zeitraum von 15 Tagen nach Unterzeichnung des Waffenstillstandes durchgeführt ist. Die deutschen Truppen, welche die vorgesehenen Gebiete in dem festgesetzten Zeitraum nicht geräumt haben, werden zu Kriegsgefangenen gemacht. Die gesamte Besetzung dieser Gebiete durch die Truppen der Alliierten und der Vereinigten Staaten wird in diesen Ländern dem Gang der Räumung folgen. […]“, laut Waffenstillstandsbedingungen der Alliierten. Compiègne, 11. November 1918
  2. Gesetzblatt für Elsaß-Lothringen. Straßburg 1872, Nr. 2, S. 49ff. Online bi dr Bayerische Staatsbibliothek: urn:nbn:de:bvb:12-bsb11033602-5.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Reichsland_Elsaß-Lothringen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.