Mourmelon-le-Grand

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Mourmelon-le-Grand
Wappe vun Mourmelon-le-Grand
Mourmelon-le-Grand (Frankreich)
Mourmelon-le-Grand (Frankreich)
Mourmelon-le-Grand
Mourmelon-le-Grand
Region Grand Est
Département Marne
Arrondissement Châlons-en-Champagne
Kanton Mourmelon-Vesle et Monts de Champagne
Kommünàlverbànd Châlons-en-Champagne
Koordinàte 49° 8′ N, 4° 22′ OKoordinate: 49° 8′ N, 4° 22′ O
Heche 104–147 m
Flech 23,21 km2
Iiwohner 5.163 (1. Jänner 2020)
Bevelkerungsdicht 222 Iiw./km2
Code Postal 51400
INSEE-Code
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Mourmelon-le-Grand LL-Q397 (lat)-Mathieu Kappler-Mourmelon-le-Grand.wav [muʁməlɔ̃ lə gʁɑ̃] ìsch a frànzeescha Gmainda mìt 5163 Iiwoohner (Stand 1. Januar 2020) ìm Département Marne ìn dr Regioon Grand Est. Sa gheert zem Arrondissement Châlons-en-Champagne un zem Kàntoon Moumelon-Vesle et Monts de Champagne. D’ Iiwoohner nänna m’r Mourmelonnaises LL-Q397 (lat)-Mathieu Kappler-Mourmelonnaises.wav [muʁməlɔnɛz] (fìr d’ Fràuija) un Mourmelonnais LL-Q397 (lat)-Mathieu Kappler-Mourmelonnais.wav [muʁməlɔnɛ] (fìr d’ Manner).

dr Nàmma[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Ìn Urkunda-n-üss’m 12. Joohrhundert hàt maa fìrs Dorf viar verschììdana Nàmma-n-uff làtiinisch g’funda: Mormero ànna 1100, Mormormeium major ànna 1123, Murmerio ànna 1145 un Murmerona ànna 1178. Dr Nàmma-n-ìsch woohrschiins üss’m làtiinischa Wort murmur odd’r murmuris („Murmla“, „Brummla“)[1] àbg’laita. Dàs sott a Hìnwiisung sìì uff dr Gröisch vum Bàch, wo durs Dorf fliasst.[2]

Uff Frànzeesch ìsch làng s’ Dorf „Le Grand Mourmelon“ g’nännt gsìì. Ìn dr Frànzeescha Revoluzioon ìsch’r offiziäll Mourmelon-le-Grand taift worra.[2] S’ Wort Grand bediitet aifàch „grooss“.

wu ’s lììgt[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Karte
s’ Gmaindagebiat vu Mourmelon-le-Grand

D’ Gmainda lììgt ìn dr Trockana Champagne, äbba 22 Kilomeeter süüdeschtlig vu Reims.[3] Umgaa wìrd Mourmelon-le-Grand vu da Gmainda Saint-Hilaire-le-Grand ìm Nordoschta, Jonchery-sur-Suippe ìm Oschta, Vadenay ìm Süüdoschta, Bouy ìm Süüda, Livry-Louvercy ìm Süüdwäschta, Mourmelon-le-Petit ìm Wäschta un Baconnes ìm Nordwäschta.[2] Zamma mìt dana Noochberderfer so wia mìt dr Gmainda Dampierre-au-Temple bìldet sa s’ Gebiat „Mourmelonnie“.[2] Durs Dorf fliasst dr Bàch Le Cheneu, wo ìn d’ Vesle mìndet.[4]

Uff’m Gmaindagebiat b’fìndet sìch zem Tial a bediitender Truppa-n-iawungsplàtz vu da frànzeescha Schtraitkräfta, wo dr Kaiser Napoleon III. hàt loo grìnda.[5]

wia d’ Beväälkerung äntwìckelt hàt[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Joohr 1962 1968 1975 1982 1990 1999 2007 2018
Iiwoohner 3518 4224 4066 3862 4240 4655 5044 5102
Kwalla: Cassini un INSEE

wàs doo z’ sah ìsch[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • d’ reemisch-kàthoolischa Laurentiuskìrìch (Saint-Laurent)[6] schtàmmt üss’m 12. Joohrhundert un ìsch vum Napoleon III. vergreesert un räschtoriart worra. Sa ìsch ìm Äärschta un ìm Zwaita Waltkriag schwaar b’schaadigt worra. Sa ìsch nochamol ànna 1993 räschtoriart worra.[7]
  • dr nàzionààla Soldààtafrììdhoof üss’m Äärschta Waltkriag, wu äbba 2.865 frànzeescha Soldààta beardigt sìnn, wo ìn dr Harbschtschlàcht ìn dr Champagne (Septamber–Oktoower 1915) so wia ìn dr Schlàcht àm Chesne (Jüüli–Oktoower 1918) g’schtoorwa sìnn. Dr Frììdhoof ìsch ànna 1915 ààg’lajt un zwìscha 1919 un 1923 g’schtàlta worra. Ar ìsch ànna 1982/83 vollschtandig ärfrìscht worra.[8][9] Ìm Nochberdorf Mourmelon-le-Petit ìsch eewafàlls a nàzionààler Soldààtafrììdhoof z’ fìnda.
  • uff’m Gmaindafrììdhoof ìsch a Kriagsdankmool, fìr d’ Soldààta vum Äärschta un Zwaita Waltkriag so wia vum Àlgeeria- un Indokiinakriag eehra.[10]
  • dr Farman-Dankmool, fìr dr Fliager Henri Farman eehra. Ar ìsch àm 2. Jüüli 1939 ärrìchta worra; àm Ààfàng hàt’r àn dr Iifàhrt vum Militäärlààger g’schtànda àwwer ìsch ànna 2022 uff dr Square Jean-Jaurès versätzt worra. Noh dr Räschtoriarung ìsch dr Dankmool àm 2. Jüüli 2023 nochamol iig’wäijt worra — àn dr Iiwäijung ìsch ìm Farman siina Groossniässla d’rbii gsìì.[11] D’ Räschtoriarung hàt 44.677 Öiro koschta. Fìr d’ Räschtoriarung hàt d’ Gmainda dr Groossa-n-Äärwapriis vum Aéroclub de France bikumma.[12]
  • üsserdam sìnn ìm Dorf vììla Blüama z’ sah. Ànna 2008 hàt d’ Gmainda zem äärschta Mol d’ Üsszaichnung „4 Blüama“ biim Nàzionààla Wättb’warb vu da gebliamta Schtädt un Derfer bikumma.[13]

wìchtiga Litt üss’m Dorf[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • dr frànzeescha Romànìscht un Lìteràtüürwìssaschàftler Paul Dimoff (1880–1973) ìsch z’ Mourmelon-le-Grand uff d’ Walt kumma.[2]
  • dr Wììderschtàndskampfer Oscar Verrier (1902–1944) ìsch àui doo uff d’ Walt kumma.[14]
  • d’ frànzeescha Politikera Catherine Vautrin (* 1960) schtàmmt üss Mourmelon-le-Grand. Zitter 2013 ìsch ìm Dorf a Plàtz noh-n-ìhra g’nännt.[15]
  • dr Édouard Bourret (1913–1943), Wììderschtàndskampfer un Soldààt ìn dr Àrmee vum Genrààl de Gaulle ìm Zwaita Waltkriag, ìsch z’ Mourmelon-le-Grand uff d’ Walt kumma.[16]
  • dr Schurnàlìscht un Prassalaiter Jérôme Bellay (* 1942) hàt amol z’ Mourmelon-le-Grand g’laabt. Ìm Dorf ìsch a Schtrooss noh-n-em g’nännt.[17]
  • dr Tìschtennisschpììler Patrick Renversé (* 1959) schtàmmt üss’m Dorf. Ar ìsch viarmol frànzeescher Maischter gsìì.[2]

Lüag àui[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Weblìnks[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Mourmelon-le-Grand – Sammlig vo Multimediadateie

Ainzelnoohwiisa[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (zeno.org [abgerufen am 1. April 2024]).
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Mourmelon-le-Grand ìn dr frànzeescha Wikipedia ìwwernumma worra.
  3. Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Mourmelon-le-Grand ìn dr hoochdiitscha Wikipedia ìwwernumma worra.
  4. L’eau sur la Vallée de la Vesle. Abgruefen am 1. April 2024 (französisch).
  5. Jean-Paul Barbier, Michel Bursaux: Les Bonaparte à Châlons en Champagne (= Études marnaises). SACSAM, 2009 (französisch).
  6. Yydrag zue Église Saint-Laurent, Mourmelon uf gcatholic.org (englisch)
  7. Le patrimoine communal. Gmaindaverwàltung Mourmelon-le-Grand, abgruefen am 1. April 2024 (französisch).
  8. La nécropole nationale de Mourmelon-le-Grand. In: Chemins de mémoire. Abgruefen am 1. April 2024 (französisch).
  9. [https://web.archive.org/web/20240401131134/https://pedagogie.ac-reims.fr/memoire/lieux/1GM_CA/cimetieres/francais/mourmelon_le_grand.htm La nécropole nationale de Mourmelon-le-Grand (Marne).] Reimser Schüalàkàdemii, archiviert vom Original am 1. April 2024; abgruefen am 1. April 2024 (französisch).
  10. Pascal Jaloux, Alain Choubard: Mourmelon-le-Grand (51400). In: Les monuments aux morts : France – Belgique – autres pays. Üniwärsiteet Lille, abgruefen am 1. April 2024 (französisch).
  11. Le monument Farman retrouve sa splendeur à Mourmelon-le-Grand. In: L’Union. 2. Juli 2023, abgruefen am 1. April 2024 (französisch).
  12. Mathieu Roussel: Un prix décerné à la Ville de Mourmelon-le-Grand pour la restauration du monument Farman. In: L’Union. 6. Dezember 2023, abgruefen am 1. April 2024 (französisch).
  13. Le label quatre fleurs de Mourmelon-le-Grand remis en jeu. In: L’Union. 20. Juli 2018, abgruefen am 1. April 2024 (französisch).
  14. Jean-Pierre Husson, Jocelyne Husson: VERRIER Oscar, Laurent. In: Le Maitron : dictionnaire biographique du mouvement ouvrier et social. (französisch).
  15. Une place Catherine Vautrin à Mourmelon. In: L’hebdo du vendredi. 29. November 2013, archiviert vom Original am 1. April 2024; abgruefen am 1. April 2024 (französisch).
  16. Édouard Bourret. Ordre de la Libération, abgruefen am 1. April 2024 (französisch).
  17. Rue Jérôme Bellay, Mourmelon-le-Grand - 51388. In: adresse.data.gouv.fr. Abgruefen am 1. April 2024 (französisch).