Sainte-Menehould

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Sainte-Menehould
Wappe vun Sainte-Menehould
Sainte-Menehould (Frankreich)
Sainte-Menehould (Frankreich)
Sainte-Menehould
Sainte-Menehould
Region Grand Est
Département Marne
Arrondissement Châlons-en-Champagne
Kanton Argonne Suippe et Vesle
Kommünàlverbànd L’Argonne Champenoise
Koordinàte 49° 5′ N, 4° 54′ OKoordinate: 49° 5′ N, 4° 54′ O
Heche 132–261 m
Flech 57,11 km2
Iiwohner 4.166 (1. Jänner 2020)
Bevelkerungsdicht 73 Iiw./km2
Code Postal 51800
INSEE-Code
Website www.ville-sainte-menehould.fr
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Sainte-Menehould (LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Sainte-Menehould.wav [sɛ̃tmənu][1] odd’r LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Sainte-Menehould (2).wav [sɛ̃tmeneuld][2]) ìsch a frànzeescha Gmainda mìt 4166 Iiwoohner (Schtànd 1. Januar 2020) ìm Département Marne ìn dr Champagne ìn dr Regioon Grand Est. Sa gheert zem Arrondissement Châlons-en-Champagne un zem Kàntoon Argonne Suippe et Vesle. Sa ìsch dr Hàuiptort vu dr Làndschàft Argonne — s’ greeschta Tail vum Argonner Wàld lììgt uff’m Gmaindagebiat vu Sainte-Menehould.

dr Nàmma[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Nàmma vu dr Schtàdt schriiwa m’r offiziäll ohna Àkzant, àwwer m’r känna àui Ménehould odd’r Ménéhould schriiwa. Dr Nàmma kummt vu dr hl. Menehould (Menechilde odd’r Manechildis), dr Schwäschter vum hl. Memmius, em äärschta Bischoof vu Châlons-en-Champagne.[3] D’ Iiwoohner nänna m’r Ménéhildiennes LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Ménéhildiennes.wav [meneildjɛn] un Ménéhildiens LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Ménéhildiens.wav [meneildjɛ̃].

wu ’s lììgt[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Karte
s’ Gmaindagebiat vu Sainte-Menehould

D’ Schtàdt lììgt àm Ort, wu dr Fluss Auve ìn d’ Aisne mìndet.

wia d’ Beväälkerung äntwìckelt hàt[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Beväälkerungsäntwìcklung
Joohr 1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2018
Iiwoohner 4.270 5.392 5.772 5.667 5.177 4.979 4.662 4.150

wàs doo z’ sah ìsch[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • d’ Wohn- un Gschaftshiiser um àm Place du Général-Leclerc un àm Place d’ Austerlitz, wo ìn dr äärschta Hälfta vum 18. Joohrhundert bàuia worra sìnn. Ìhra Fààsààda un Dacher sìnn àls Histoorisch Dankmol vu regionààler Bediitung iig’schtuuft[4][5]
  • s’ Roothüüs üss’m Joohr 1730. D’ Fààssààda un s’ Dàch sìnn àls Histoorisch Dànkmol vu nàzionààler Bediitung klàssifiziart; dr Hüüsgàng un d’ Schtaaga sìnn àls Histoorisch Dankmol vu regioonaler Bediitung iig’schtuuft[6]
  • d’ Kìrìch Notre-Dame-du-Château, üss’m 13. Joohrhundert, ìsch zitter 1930 àls Histoorisch Dankmol vu nàzionààler Bediitung klàssifiziart.[7]
  • d’ ehamooliga Schtaigüatfàwrìk vu Les Islettes üss’m 18. un 19. Joohrhundert — zitter 2006 ìsch sa àls Histoorisch Dankmol vu regionààler Bediitung iig’schtuuft[8]
  • d’ Kìrìch Saint-Charles, wo àb 1879 ìm Schtiil vu dr Näiromàànik bàuia worra-n-ìsch. S’ Gebäi ìsch nia gfartigt worra, àwwer maa hàt doo Gottesdianschta gfiirt.[9]
  • dr Schpitààl vu Sainte-Menehould ìsch dr äältschta Hoschpiz ìm Frànkrììch. ’S ìsch ìm 5. Joohrhundert grìnda worra.[10] D’ Gebäijer sìnn ànna 2020 ìn Woohnhiiser umgwàndelt worra.[11]
  • d’ nàzionààla Nekropool, wu äbba 5.700 Soldààta-n-üss’m Äärschta un Zwaita Waltkriag beardigt sìnn — bii dana sìnn 17 unbekànnta diitscha Soldààta[12]

Kochkunscht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S’ tràdizionäll Grìcht vu dr Schtàdt ìsch Schwiinig’s à la Sainte-Menehould.[13][14][15][16]

Schtàdtpàrtnerschàft[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Zitter 1965 gìtt’s a Pàrtnerschàft mìt dr diitscha Schtàdt Bruchsàl ìn Bààda-Wìrttabärg.[17]

wìchtiga Litt üss dr Schtàdt[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • dr Dom Pérignon (1638/39–1715), Mänch un Ärfìnder vum Verfààhra vu dr Flààschagäärung fìr Schàuimwii harschtälla
  • dr Pierre-Marie Buirette (1783–1866), Ìndüschtrialler un Filàntrop z’ Reims
  • dr Louis de Châtillon (1689–1734), Mooler
  • dr Jean-Baptiste Collin de Sussy (1750–1826), Grààf un Minìschter vum Napoleon I.
  • dr Jean-Baptiste Drouet (1763–1824), Politiker vu dr Frànzeescha Revoluzioon, wo dr Keenig Ludwig XVI. z’ Varennes hàt loo verhàfta. Ar hàt àui d’ Charlotte Corday loo verhàfta
  • dr Camille Margaine (1829–1893), Senààtsmìtglììd üss’m Département Marne
  • dr Auguste-Arthur Géraudel (1841–1906), Àpoteeker, wo z’ Sainte-Menehould siina Kàrriar ààgfànga hàt
  • d’ Clémence de Pibrac (1869–1938), Kìnschtlera vu dr Belle Époque
  • dr Alfred Margaine (1870–1953), Politiker
  • dr Georges Michel (1890–1960), Schwìmmer
  • dr René Wiriath (1899–1942), Liichtàthlet
  • dr Michel Crozier (1922–2013), Gsällschàftsforscher
  • dr Philippe Manœuvre (* 1954), Schurnàlìscht, Rundfunk- un Farnsahmoderàtoor. Ar hàt àui ìm B’raich Prassa un Comic gschàfft
  • dr Serge Bonnet (1924–2015), Dominikààner, Priaschter un Gsällschàftsforscher

Lüag àui[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Lìteràtüür[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • John Jussy: Sainte-Ménehould. Alan Sutton, 2002 (französisch, 127 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
  • John Jussy: Sainte-Ménehould de A à Z. Éditions Sutton, 2007, ISBN 2-84910-679-8 (französisch, 160 S.).
  • Claude Buirette: Histoire de la ville de Sainte-Ménehould et de ses environs. Hachette Livre, ISBN 978-2-01-255101-5 (französisch, 655 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de – Erstausgabe: 1837).
  • Louis-Julien Brouillon: Histoire de la ville de Sainte-Menehould. Hachette Livre, 2018, ISBN 978-2-01-992304-4 (französisch, 282 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de – Erstausgabe: 1909).
  • Centre d'études argonnais (Hrsg.): La vie rurale dans l'arrondissement de Sainte-Menehould au début du XIXe siècle (= Découverte de l’Argonne. Band 2). 1980, OCLC 1252204001 (französisch, 122 S.).
  • Géologie de l’Arrondissement de Sainte-Menehould. Hachette Livre, ISBN 978-2-329-26529-2 (französisch, 338 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
  • Jean Lahirée: Étude historique sur l'hospice de Sainte-Menehould. J.-L. Le Roy, Châlons-sur-Marne 1867, OCLC 457335169 (französisch, 155 S.).

Weblìnks[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Sainte-Menehould – Sammlig vo Multimediadateie

Ainzelnoohwiisa[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Jean-Marie Pierret: Phonétique historique du français et notions de phonétique générale. Peeters, Louvain-la-Neuve 1994, S. 102 u. 104 (französisch).
  2. France 3 Champagne-Ardenne: Ici et pas ailleurs à Sainte-Ménéhould. In: Dailymotion. Abgruefen am 28. Januar 2024 (französisch).
  3. John Jussy, Alexis Bouzin: HISTOIRE LOCALE. Comment et quand la ville s’est appelée Sainte-Ménehould. In: L’Union. 9. Januar 2021, abgruefen am 28. Januar 2024 (französisch).
  4. Immeubles (place du Général-Leclerc) ìn dr Base Mérimée vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
  5. Immeubles ìn dr Base Mérimée vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
  6. Hôtel de ville ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
  7. Château ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
  8. Ancienne faïencerie des Islettes ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
  9. Eglise St Charles à Sainte Ménehould. Främdaverkehrsàmt Couleurs d’Argonne-Sainte-Menehould, abgruefen am 28. Januar 2024 (französisch).
  10. Plongée dans l'histoire du plus ancien hôpital de France. In: L’Union. 7. April 2013, abgruefen am 28. Januar 2024 (französisch).
  11. L’hospice fréquenté par le rescapé de la Shoah est rénové en résidence de logements. In: L’Ardennais. 23. Oktober 2020, abgruefen am 28. Januar 2024 (französisch).
  12. La nécropole nationale de Sainte-Ménehould. In: Chemins de mémoire. Vertaidigungsminìschterium vum Frànkrììch, abgruefen am 28. Januar 2024 (französisch).
  13. John Jussy: Le pied de cochon à la Sainte-Ménehould. Coq à l'âne, 2009 (französisch, 39 S.).
  14. Pieds de porc à la sainte-menehould. In: Le Monde. 9. Mai 1987 (französisch, lemonde.fr [abgerufen am 28. Januar 2024]).
  15. Pieds de cochon à la Sainte-Menehould. In: Alexandre Dumas (Hrsg.): Grand Dictionnaire de la cuisine. 1873 (französisch, canalblog.com [abgerufen am 28. Januar 2024]).
  16. Le pied de cochon à la Sainte Ménehould. France Bleu Champagne-Ardenne, 8. Mai 2023, abgruefen am 28. Januar 2024 (französisch).
  17. Offiziälla Websitta vum Frììndakrais vu da Pàrtnerschtädt Bruchsàl un Sainte-Menehould (uff Hoochdiitsch un Frànzeesch)