Mazan

Mazan
	Mazan (Frankreich) Mazan
Region	Provence-Alpes-Côte d’Azur
Département	Vaucluse
Arrondissement	Carpentras
Kanton	Pernes-les-Fontaines
Kommünàlverbànd	Ventoux-Comtat-Venaissin
Koordinàte	44° 3′ N, 5° 8′ O44.0566666666675.1280555555556
Heche	111–450 m
Flech	37,92 km2
Iiwohner	6.235 (1. Jänner 2020)
Bevelkerungsdicht	164 Iiw./km2
Code Postal	84380
INSEE-Code	84072
Website	http://www.mazan.fr/

Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Mazan [mazɑ̃] (uff Okzitàànisch Masan) ìsch a frànzeescha G’mainda mìt 6.235 Iiwoohner (Schtànd 1. Januar 2020) ìm Département Vaucluse ìn dr Regioon Provence-Alpes-Côte d’Azur. D’ Iiwoohner nännt m’r Mazanaises [mazanɛz] un Mazanais [mazanɛ] uff Frànzeesch.

wu ’s lììgt

Mazan lììgt àn dr Süüdflànka vum Mont Ventoux, säcks Kilomeeter àwaag vu Carpentras un äbba 20 Kilomeeter àwaag vun Avignon. Dur dr Ort fliasst dr Auzon. S’ G’maindagebiat g’heert zem Regionààla Nàtüürpàrk Mont-Ventoux.

Gschìcht

S’ Dorf Mazan ìsch zem äärschta Mol ànna 982 unter’m làtiinischa Nàmma Villa Madazano ärwäähnt worra. Mazan ìsch a lànga Zitt a Lehn vum Hüüs Sade gsìì.

Àb 2020 hàt m’r ìn dr frànzeescha un waltwitta Prassa vu Mazan g’rädd, dänn d’ Ärmìttlunga un G’rìchtsverfààhra-n-um d’ Verg’wàltigunga vu Mazan a b’sunderer Fàll ìn dr frànzeescha Juschtiz gsìì sìnn.

wàs doo z’ sah ìsch

• 
  a Blìck uff Mazan
• 
  a Relief mìt da Wàppa vu Mazan
• 
  s’ Schloss Astoaud Caussans
• 
  dr Bisque-Brunna
• 
  d’ ehamooliga Màrkthàlla
• 
  wàs hìtt vu da ehamooliga Schtàdtmüüra blibbt
• 
  a Schtàtüütanischla àm Hôtel de Valette
• 
  dr Glockaturm vu dr Kìrìch Saint-Nazaire-et-Saint-Celse
• 
  d’ Kàpall Notre-Dame-de-Pareloup mìt’m Frììdhoof
• 
  a Kriiz uff’m Kàppallafrììdhoof
• 
  d’ Rocchuskàpall
• 
  s’ Kriagerdankmool z’ Mazan
• 
  dr Fluss Auzon z’ Mazan
• 
  dr Fluss Auzon z’ Mazan
• 
  s’ Wàschhüüs
• 
  s’ Wiigebiat z’ Mazan bii dr Schtrooss uff Saint-Didier, mìt’m Mont Ventoux ìm Farna
• 
  s’ Bìrgermaischteràmt

Wìrtschàft

Z’ Mazan lììgt d’ greeschta-n-uffa Jìpsgrüawa ìn Öiropà. ’S ìsch hìtt d’ ainziga Jìpsgrüawa ìn Süüdfrànkrììch, wo noch d’ Ìndüschtrii kààt b’wìrtschàfta.

• 
  a Blìck uff dr Schtaigrüawa Mazan
• 
  a àndra Sìcht vum Schtaigrüawa
• 
  ìm Schtaigrüawa
• 
  a Làschtwààga-n-ìm Schtaigrüawa
• 
  d’ Jepsschtaifàwrìk Siniat, wo züa dr Grupp Etex g’heert

Kültüür

d’ Dàrschtäller vu 1898

Àlla zeehn odd’r zwànzig Joohra-n-ìm Jüüli fìndet ìm Dorf dr Càrri de Mazan, a gross tràdizionäll Volksfascht, schtàtt. Zitter 1725 gìtt’s a groosser Faschtumzuug, fìr d’ àlta Härra un Konsuula schpotta, wo s’ aifàcha Volk mìt hoocha Schtiira un ema ìwwermaassiga Laawesschtiil uffg’reegt hann. Ìm Umzuug ìsch dr Wààga vum Härr (Lou Càrri) dr Heehapunkt mìt mehr àls zwànzig Pfärder. D’ lätschta Pàrààda ìsch àm 18. Jüüli 2010 gsìì. Doo hàt m’r 100 Pfärder un 300 Dàrschtäller g’sah, un mehr àss 10.000 Litt sìnn doo kumma.

Schtàdtpàrtnerschàft

Ànna 1986 hàt Mazan a Pàrtnerschàftsàbkumma mìt dr Schwiizer G’mainda Moudon ìm Kàntoon Waadt g’schlossa.

wìchtiga Litt üss’m Dorf

• dr Bìldhàuijer Jacques Bernus (1650–1728) ìsch z’ Mazan uff d’ Walt kumma un àui doo g’schtoorwa;
• dr Keenigsmooler Alexis Peyrotte (1699–1769) ìsch z’ Mazan uff d’ Walt kumma;
• dr Militäär un Diplomàt Jean-Baptiste de Sade (1702–1767), dr Vàtter vum Marquis de Sade, ìsch z’ Mazan uff d’ Walt kumma;
• dr Schrìftschtäller un Dìchter Jacques François Paul de Sade (1705–1778), dr Unkel vum Marquis de Sade, hàt a Schloss z’ Mazan b’sìtzt. Doo hàt dr Marquis de Sade s’ äärschta Theààterfaschtschpììl ìn dr Prowanz orgànisiart.
• dr Àltertummsforscher un Schrìftschtäller Guy Barruol (* 1934) ìsch z’ Mazan uff d’ Walt kumma.
• dr Histooriker Désiré Blanchet (1844–1918) ìsch z’ Mazan uff d’ Walt kumma.
• d’ britischa Schàuischpììlera Keira Knightley hàt ànna 2013 ìm Roothüüs vu Mazan dr britischa Sanger haimlig g’hiiroota;

Lìteràtüür zem Dorf

• Pierre Fayot, Camille Tiran: Mazan, histoire et vie quotidienne d’un village comtadin à travers les siècles. Le nombre d’or, Carpentras 1978 (französisch). 
• Robert Bailly: Mazan. In: Dictionnaire des communes du Vaucluse. A. Barthélemy, Avignon 1986, ISBN 2-903044-27-9 (französisch, 475 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de). 
• Jules Courtet: Mazan. In: Dictionnaire géographique, géologique, historique, archéologique et biographique des communes du département de Vaucluse. Seguin Ainé, Avignon 1876 (französisch, 400 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de). 

Lüag àui

• Lischta vu da G’mainda ìm Département Vaucluse

Weblìnks

 Commons: Mazan – Sammlig vo Multimediadateie

• Schtàtistik züa dr G’mainda Mazan biim INSEE (frànzeesch)
• Offiziälla Websitta vu dr G’maindaverwàltung (frànzeesch)
• Informàzioona züa dr G’mainda Mazan ìn dr Dààtabànk LdH/EHESS/Cassini (frànzeesch)