Maschinefabrigg Öörlike
D Maschinefabrigg Öörlike (abgchürzt: MFO) isch e schwiizerischi Firma z Züri-Öörlike gsi, wo Maschine, Wärchzüüg, Turbynen und elektrischi Apperäät gmacht het.
Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Zürcher Ingenieur Peter Emil Huber-Werdmüller het d Fabrigg ane 1876 gründet. Si isch grad bim Baanhof vo Öörlike gsi, wo ane 1855 uufgangen isch.
E grossen Erfolg het am Ändi vom 19. Joorhundert d Elektro-Abteilig vo dr Firma gha, wo dr Charles E. L. Brown und dr Walter Boveri ganz nöii Sache vo dr junge Elektrotechnik hän chönne usprobiere. E Sensazioon isch es gsi, wo s ene mit dr MFO a dr Internazionale Uusstellig für Elektrotechnik ane 1892 z Frankfurt gglungen isch, s erschte Mol überhaupt elektrische Strom vom ene Chraftwärch wyt wägg am Neckar mit ere Läitig, wo 175 Kilometer läng gsi isch, übers Land bis zu de Maschine im Uusteligsgländ z transportiere. Dr Brown und dr Boveri sind drufabe gly furt fo dr MFO, uf Baaden abe go d Brown, Boveri & Cie (BBC) ufboue.
D MFO het aber wyter innovatyvi Projäkt vo dr Elektrotechnik gmacht: 1897 het si mit ere Konzässioon vom Bund, vom Kanton und vo dr Stadt Züri s elektrische Tram vom Cäntraal z Züri uf Öörliken und Sebach abe ygrichtet und füre Betriib d Gselschaft Strassebahn Züri–Öörlike–Seebach gründet.
Zum de Schwiizer Baane vorzmache, wie dr elektrisch Baanbetriib gaat, het d MFO 1904 uf dr Streki vo Seebach dur s Furttal uf Weddige en Alaag für elektrische Strom ygrichtet und drfür au grad sälber d Lokine bout. Die nöiartigi elektrischi Baan het men au im Ussland mit Inträssen aglueget.
Drufabe sind d Baangselschafte vo dr Schwiiz zimli gly vom Tampfbetriib uf die elektrisch Trakzioon umgstige, erscht rächt wo dänn dr Eerscht Wältchrieg cho isch und me chuum me gnueg Cholen us em Ussländ hätt chönen übercho. Trum isch d MFO zu vilnen Uuftreeg choo.
Ane 1906 het me die tradizionelli Abteilig für Wärchzüügbou us dr Firma id Fabrigg Werkzeugmaschinenfabrik Oerlikon (SWO) übertreit. Die het ane 1937 dr Fabrikant Emil Georg Bührle gchauft. Er het ere dr nöi Name Werkzeugmaschinenfabrik O. & Co. ggää, und z Züri het men ere eifach Oerlikon-Bührle gseit.
D MFO isch ane 1967 e Teil vo der BBC woorde, und die isch im Wältkonzärn ABB uufggange, wo hüt syn Sitz im ehemolige MFO-Gländ het.
Z Öörlike het me vo den alte Fabrigge hüt nume no es paar schööni Hüüser, s Huus vo dr MFO-Verwaltig isch grad bim Bahnhof Öörlike. Uf eme Teil vo dr ehemolige Fabrigg isch hüt dr modärn MFO-Park.
Literatur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Peter C. von Salis: Maschinenfabrik Oerlikon (MFO). In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- Hans-Peter Bärtschi: Industriekultur im Kanton Zürich. Vom Mittelalter bis heute. 2. Auflage. Verlag Neue Zürcher Zeitung, Zürich 1995, ISBN 3-85823-587-3.
- Fritz Maurer: Schichtwechsel in Neu-Oerlikon. Selbstverlag, Bassersdorf 2006, ISBN 3-033-00761-9.