Zum Inhalt springen

Diphthong /yə/

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
(Witergleitet vun IPA yə)

De Diphthong /yə/ isch en Luut in de mänschliche Sprooch. Es isch en Diphthong, wo miteme grùndete gschlossene Vorderzùngevokal (im IPA: [y]) aafängt, ùn deno zumene zentralisierte Schwa-Luut (IPA: [ə]) übergoot. Er ghört also zue de sognannte „zentralisierende Diphthong“. Im Internationale Phonetische Alphabet wird de Diphthong mit [yə̯] oder vereifacht mit [yə] transkribiert. Im Alemannische, wo de Luut imene Deil vo de Dialäkt vorchùnt, wird er meischt mit <üe> oder <üa> gschriibe.

Sprooch Wort IPA-Transkription Bedütig Bemerkig
Alemannisch Bärndütsch grüessech [ˈg̊ɾyə̯səχ] ‚grüessech/grüezi/guete Daag‘
Joutütsch schüen Gsw-jounertütsch-female-schüen.ogg [ʒ̊yə̯n] ‚schöön‘
Solothurnisch Blüemli Gsw-solothurnisch-wasseramt-Blüemli.ogg [ˈb̥lyə̯mli] ‚Blüemli‘
Züritüütsch müed [myə̯d̥] ‚müed‘
Rätoromanisch Putèr üert Roh-putèr-üert.ogg [yə̯ɾt] ‚Garte‘
Vallader spüerta Roh-vallader-spüerta.ogg [ˈʃpyə̯ɾtə] ‚Aagebot‘
Ostflämisch boom [byə̯m] ‚Baum‘
Plautdietsch Buak [byək] ‚Buech‘
Chinesisch Wu (Dialäkt vo Quzhou) [yə] ‚spände‘
Westfriesisch sluere [ˈslyərə] ‚schlendre‘


  vorne   zentral   hinde
 gschlosse
iy
ɨʉ
ɯu
ɪ   ʏ
eø
ɘɵ
ɤo
ɛœ
ɜɞ
ʌɔ
aɶ
ɑɒ
 fascht gschlosse
 halbgschlosse
 mittel
 halboffe
 fascht offe
 offe
Bi Symbolpaare schtellt s jewiils linke Symbol de
ungrundeti und s rechte Symbol de grundeti Vokal dar.