Francis Crick

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dr Francis Crick, im Hindergrund e Modäll vom Hirni, won em dr Jacob Bronowski vermacht het.

Dr Francis Harry Compton Crick OM (* 8. Juni 1916 z Northampton, Ängland; † 28. Juli 2004 z San Diego, USA) isch en änglische Füsiker und Biochemiker gsi. Zämme mit em James Watson het er d Molekularstruktuur vo dr Desoxyribonukleinsüüri (DNA) entdeckt.

Lääbe und Wirke[ändere | Quälltäxt bearbeite]

E Modäll vo dr DNA-Doppelhelix

Dr Crick het 1937 am University College z London e Füsikstudium abgschlosse. Er het e Zit lang für die britischi Marine an magnetische und akustische Seemine gschafft. Vo 1947 aa het er no Biologii studiert und het joorelang ooni Erfolg am Cavendish-Laboratorium vo dr Universität Cambridge an siner Promozioon gschafft. Er het sich mit dr röntgekristallografische Undersuechig vom Hämoglobinmoleküül beschafdigt, wo 1951 dr amerikanisch Biochemiker James Watson zun em cho isch und sich die bäide draa gmacht häi, d Strukduur vo dr DNA z entschlüssle. Am 28. Februar 1953 häi si s gschafft und e rüümligs Modäll vo dr DNA-Doppelhelix baut, wo uf d Date vo dr Röntgeböigig vo dr Rosalind Franklin und vom Maurice Wilkins basiert het. Das Modäll, wo si im Ardikel Molecular Structure of Nucleic Acids: A Structure for Deoxyribose Nucleic Acid in dr Zitschrift Nature am 25. April vorgstellt häi, isch wältberüemt worde und hüt no gültig. 1955 het dr Crick sini „adapter hypothesis“ vorgstellt, wo säit, ass e Strukduur, wo bis denn no unbekannt gsi isch, d Aminosüüre zu iirem Ziilort bringt und dört richdig iibaut (hüte wäiss mä, dass d tRNA as Adaptermoleküül das macht). 1958 het er s zentrale Dogma vo dr Molekulaarbiologii formuliert.

1962 häi dr Crick, dr Wilkins und dr Watson für iir rüümligs Modäll vo dr DNA dr Nobelbriis für Medizin überchoo. 1960 het dr Crick dr Albert Lasker Award for Basic Medical Research, 1961 dr Prix Charles-Léopold Mayer, 1962 e Gairdner Foundation International Award und 1972 d Royal Medal vo dr Royal Society überchoo.

D Forschigsgschicht vom Watson, Wilkins und Crick gältet hützudaag as Musterbischbil für wie Gueti Wüsseschaftligi Praxis nid usgseet. Si häi ooni Erlaubnis Forschigsresultat vo andere Forscher, vor allem vo dr Rosalind Franklin, brucht, wo die nonig veröffentligt gha häi. Über e Wilkins, wo zämme mit dr Franklin am King's College gschafft het, si si ooni z Frooge an deren iiri Date choo.[1][2]

In de 1970er Joor het dr Crick d Panspermii-Hüpothese ufgriffe, wo säit, ass sich äifachi Lääbensforme über groossi Distanze dur s Universum beweege und so d Aafäng vom Lääbe uf d Ärde brocht häige.

Dr Crick isch scho seer alt gsi, won er an sim äigene Institut im kalifornische La Jolla brobiert het, s Wääse vom Gäist z enträtsle und dur en umfassendi Theorii z erklääre. So het er 1990 bostuliert, ass d Zit rif weer, s Rätsel vom menschlige Gäist naturwüsseschaftlig z undersueche. Er het in sim Buech The astonishing hypothesis: the scientific search for the soul, wo 1994 erschiine isch, gschriibe, ass was d Mensche aagieng, iiri Fröide und Liide, iiri Erinnerige, iiri Ziil, iir Sinn für iiri äigeni Identidäät und Freiheit vom Wille – bi alldäm handli es sich in Wirkligkäit nume drum, wi sich e riisigi Aasammlig vo Närvezälle und de Moleküül, wo drzue ghööre, wurd verhalte.

Dr Crick isch am 28. Juli 2004 im Alter vo 88 an Darmchräbs gstorbe.

Liddratuur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • James D. Watson: Die Doppelhelix, Rowohlt TB, 1997, ISBN 3-499-60255-5
  • Francis Crick: Was die Seele wirklich ist, Rowohlt TB, 1997, ISBN 3-499-60257-1 (änglisches Original: The astonishing hypothesis: the scientific search for the soul, Scribner 1995)
  • Francis Crick: Of Molecules and Men, Prometheus Books, 2004 (zuerst 1967)
  • Francis Crick: What mad pursuit. A personal view of scientific discovery, Basic Books 1990
  • Francis Crick: Life itself. Its origin and its nautre, Simon and Schuster 1981

Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Francis Crick – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. eprint: Plagiate und unethische Autorenschaften Gerhard Fröhlich, Linz (Österreich) Archivlink (Memento vom 5. Dezämber 2008 im Internet Archive) 2006
  2. Denis Grady: A Revolution at 50; 50 Years Later, Rosalind Franklin's X-Ray Fuels Debate New York Times, 25. Februar 2003 (engl.)
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Francis_Crick“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.