Zum Inhalt springen

Diskussion:Genitiv

Seiteninhalte werden in anderen Sprachen nicht unterstützt.
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

"em Huus sy(s)"

[Quälltäxt bearbeite]

Ka eber bstätige, ass mer
"em Huus sy(s) ...", "em Buech sy(s) ..." sait, wiä in däm Artikel bhaüptet wird? Also
"im Huus si schöni Muure"? Oder: "Zeig mer emol im Buech si Deckel!"
Wu sait mer des? (bittschen Satzbiispiil drzue schriibe).
Ich dät meine, mer sait 'em ... sy ...' usw. nit bi Sache, sondern numme bi Persone. "Im Hüüs si scheni Müüre" wird besser mit 'd schen Hüüsmüüre' oder 'd schen Müüre vum Hüüs' üsdruckt. Mindschtens isch im Oberrhiinalemannische eso.
Wänn niäme "em Huus ... sy ..." bstätigt, duen ichs ändere.
Albärt 23:17, 5. Nov 2005 (UTC)

Di Biispiil mag stilistisch besser si, aber i ha chaini Probleme demit z'sage, dass in minem Audo sini Raife, Batterie, Motor un Lampe mien durgluegt werre. D.h. sobal sich de Genitiv uf meh wie ai Gegestand beziegt, chummt mer n.m.E. um die dativisch Satzkonstruktion nimmi rum. Mer cha zwar au vu minem Audo sage (was, wie au i find, stilistisch besser isch). Aber menki Gegeständ duet mer halt gern personifiziere. S'Audo dirft do ä haiße Kandidat defir si, wenn au nit bi mir ;-).

Des Thema gäb jo fast scho ä Doktorarbet: "Die Diglossie zwischen gesprochenem und geschriebenem Alemannisch - Alemannisch als Schriftsprache"

Ich ha aber ä anders Problem mit folgendem Satz:

"s Millers händ Bsuech, s Ùnggle Pauls kèmme".

Des sin zwai Hauptsätz mit zwai Nominative. s'Millers un s'Ùnggle Pauls isch chai Genitiv, sundern eher ä spezielle Familieplural mit aigenem Artikel. Wo laitet der sich her? Genitiv oder ä Relikt vum germanisch/indoeuropäische Plural-s vum Nominativ wie im Englische oder in de latinische konsonantische Deklination? --W-j-s 22:06, 2. Jan 2006 (UTC)

I han jetz d Grammatike durgluegt un niäne kei "im Aüto sini Reife, si Battrii" usw. gfunde. I han mer drum erlaübt, dr Artikel z korrigiäre. In dr Züriditsche Grammatik heißts sogar üsdricklig (S. 214): "Auf diese Weise und ausschließlich so wird der Genitiv von Sachen ausgedrückt: De Toon von ere Flööte, s Lüüte von Glogge, d Laag vo Züri (...) usw." In dr Kaiserstiähler alemannische Sprochlehr (Alemannischs Dialäkthandbuech, S. 373): "Der Gebrauch von im ... si ... bei Pflanzen oder Sachen ist selten und wirkt eher kindlich." Eb dr "Bsitz" Singular, e Ufzellung oder Plural (z.B. Glogge) isch, spiilt ke Roll.
Was i no han welle sage isch des:
Dä Satz grad ebe enthaltet zwee Nominativ: 1. "Was i no han welle sage", 2. "des". So guet wiä e Subjekt (im Nominativ) e ganze Satz ka sii, so guet ka ner aü e ellipitischi Genitivkonschtruktion sii. Mit s'Millers isch nämlig s'Millers Familiä gmeint - also Genitiv. Un dä Genitiv fungiärt im Satz "S'Millers händ Bsuech" as Subjekt (im Nominativ). --Albärt 20:26, 21. Jan 2006 (UTC)

Genitiv im Höggschtalemannische

[Quälltäxt bearbeite]

I find dass mer de Abschnitt sött in ene eigne Artikel "Genitiv im Südwalserdeutsch" oder so usslagre. Jetz grad nämme Informatione über d Sprooch vo e paar tuusig Lüt, öbe 2/3 vumene Artikel über e Thema yy, wo vili Sprooche betrifft. Nit dassi die Informatione jetz für näbesächlig halt oder d Südwalser wott aa de Rand drugge, aber des dunkt mir doch e weng "undue weight". --Terfili 21:24, 30. Jan. 2011 (MEZ)[Antwort gee]

Ich weiß nit so rächt ... s isch jo nit so, ass mir dää Artikel jetz bsundersch gfallt (no lang kai Kandidat fir "läsigi Artikel":-)), aber in eme Artikel zum Thema "Genitiv" sott s no myre Mainig drum goh, was e Genitiv isch, wie dä bildet wird usw. Un dodrzue nimm i im Idealfall Byschpel us em Alemannisch. Ich find des besser, ass di grammtisch Form Genitiv z erklere an Byschpel us em Dytsch oder andre Sproche, des isch schließli di Alemannisch Wikipedia. Ich find, d Darstellig vu alemannische Dialäkt cha do rueig e Ibergwicht haa, im dytsche Artikel wäre jo au brait di dytsche Forme ufzaigt, im franzesische di franzesische Forme, im änglische di änglische usw. Jetz git s halt nume wenig alemannischi Dialäkt, wu ne Genitiv hän, ebe die hekschtalemannische. Wänn eber do me will schrybe zum Genitiv im Dytsch, im Änglisch, in andere indogermanische Sproche (wie siht s aigetli uus im Arabisch, im Japanisch, in dr austronesische Sproche ...), no soll er des mache, aber ich find im Zäntrum sotte Genitiv-Forme im Alemannisch stoh. Wämer no dr Bedytig vu dr Sproch geen, no schrybe bi allem immer nume iber Chinesisch un Änglisch un nie iber s Alemannisch. P.S.: S isch im Ibrige kai Artikel zum Thema "Was git s fir Forme in alemannische Dialekt, wu kai Genitiv hän". Des gehrt ender in dr Artikel Dativ. Au fir "Genitiv" isch des isch natyrli inträssant, aber ender ebis fir s Änd vum Artikel, nit fir dr Aafang. --Holder 06:19, 31. Jan. 2011 (MEZ)[Antwort gee]
I stimm der zue, dass mer sött möglichscht Byspil ussem Alemannische nee, un au dass de Abschnitt wie s Genitiv im Alemannische ersetzt wird, besser in e Artikel Dativ ghört. Aber i find, dass es z detailiert isch, wenn z.B uss jedem Südwalserdialäkt Byspil brocht werde. Besser fändi doo e Übersicht, in wellene Dialäkt de Genitiv no produktiv isch. Un deno mit Byspil defür. Aber mit so vil Byspil wie jetz, gseet mer glaub de Wald vor luuter Baim bzw bi de Südwalser wohl änder d Alpe vor luuter Berg nümm. --Terfili 12:02, 31. Jan. 2011 (MEZ)[Antwort gee]
Ich haa jetz emol aagfange, dää Artikel umzstelle un umzschrybe. Am Aafang stoht jetz e Bschrybig vu dr Funktione, do haan i mol di klassische Genitivforme brocht mit dytsche Byschpel. Ich versuech do im Lauf vu dr negschte Zyt die hochdytsche Byschpel dur sonigi us dr Sidwalserdialäkt z ersetze, derno chaa dää Sidwalser-Abschnitt uuse. Dr Abschnitt mit dr Ersatzforme haan i mol no ganz unte gsetzt, aber villicht chunnt dä au ganz uuse, wie gsait, des ghert ender in dr Artikel Dativ. --Holder 16:32, 31. Jan. 2011 (MEZ)[Antwort gee]
Em Terfili sis Aalige möchti understütze. De Abschnitt Genitiv bi de Südwalser isch ase lang, es er guet en aigne Artikel hergitt. Noch dem lange Abschnitt chunt e chliine Part mit Genitiv i anderne alemannische Tielekt. Da isch tatsächlich e Missverhältnis. Miner Aasicht noo, söll zerscht de "Genitiv im Alemannische" choo (zäme mit de Erwäähnig, as de im Südwalser bsunders chräftig witterlebt o.ä.) und denn e Link uf de Uusfüerlicheri Artikel Genitiv im Wüdwalser. --al-Qamar 11:03, 1. Feb. 2011 (MEZ)[Antwort gee]
Ich find im Artikel Genitiv sott zerscht emol ganz allgmain erklert wäre, was e Genitiv isch, wien er bildet wird, wwli Funktionen er het usw. Di dytsch Wikipedia macht des mit dytsche Baschpel, di änglisch mit änglische usw. Uf dr alemannische Wikipedia chan i dr Genitiv aber nit mit alemannische Byschpel erklere uuser ebe mit sonige us em Hekschtalemannisch. Die verschidene Forme vum Genutiv chemme ebe in dr maischte alemannische Dialäkt nit vor.
Ich stell mir d Gliderig vu däm Artikel am Änd eso vor (isch natyrli no lang nit eso):
1. Was isch e Genitiv
2. Weli Forme git s bim gentiiv, wie wird er bildet (mit Byschpel us alemannische Dialäkt = vor allem hekschtalemannischi, wel s kaini git us andere Dialäkt)
3. Weli Funktione ibernimmt dr Genitiv (mit Byschpel us alemannische Dialäkt = vor allem hekschtalemannischi, wel s kaini git us andere Dialäkt)
4. Genitivforme im Alemannisch
5. Genitiv in andre Sproche
Ich find s grundsätzlig besser, wämer do au fir d Abschnit 1-3 alemannischi Byschpel nimmt un kai hochdytschi. Mer cha mit däne hekschtalemannische Genitivforme di verschidene Funktione vum Genitiv sehr guet darstelle, was mer mit andere alemannische Dialäkt halt grad nit chaa.
Ich verstand Eiri Bedänke scho, aber in däm Artikel goht s nit um e Yyfierig in d Grammatik vu alemannische Dialäkt un au nit um d Funktion vum Dativ in alemannische Dialäkt. S Thema heißt "Genitiv"! Was isch denn d Alternative zue dr Verwändig vu hekschtalemannische Byschpel, wänn i di grammatisch Form Genitiv bschryb? Luter Byschpel us em Hochdytsch? Oder soll mer di grammatische Funktione vum Genitiv in däm Artikel lieber gar nit bschrybe???
Dää Abschnitt zue dr Südwalser haan i vu mir uus mol uusegnuu. E aigene Artikel brucht s aber do nit, schließli hämer zue jeden vu däne Dialäkt e aigene Artikel, wu au d Genitivforme bschribe wäre. Ich will im Artikel ebe in dr erschten Abschnitt di hochdytsche Forme ersetze dur Byschpel us dr Sidwalser-Dialäkt. --Holder 11:56, 1. Feb. 2011 (MEZ)[Antwort gee]
Dyn Vorschlag obe isch joo au guet, de Artikel sött s Genitiv mit alemannische (also praktisch walserdütsche) Byspil erkläre. Bis jetz wird aber nit de Gentiv mit em Walserdütsche erklärt, es wird de Genitiv im Walserdütsche erklärt. --Terfili 14:09, 1. Feb. 2011 (MEZ)[Antwort gee]
Des stimmt definitv, aber ich haa jo grad erscht aagfange mit Umstelle un Umschrybe :-). --Holder 14:35, 1. Feb. 2011 (MEZ)[Antwort gee]

Wallis und Südwalser oder aber Henzen?

[Quälltäxt bearbeite]

Im Literatuurkapitel staat de Satz: «D Biispiil us em Wallis un vo dr Südwalser sin us:» Aber obe gseets eso uus, as sei ales us em Henzen. Chume nöd rächt druus… --Freiguet (Diskussion) 01:27, 2. Nov. 2017 (MEZ)[Antwort gee]

Des lyt dodra, ass i s Kapitel zue dr Sidwalser vorlaifig uusegnuu ghaa haa bi dr Iberarbaitig, ich haa s jetz wider dryydue. --Holder (Diskussion) 06:45, 2. Nov. 2017 (MEZ)[Antwort gee]
Ah, merci – hat doch tänkt, das heg emaal andersch uusgsee ghaa… --Freiguet (Diskussion) 07:21, 2. Nov. 2017 (MEZ)[Antwort gee]