Zum Inhalt springen

Chiasso

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Chiasso
Wappe vo Chiasso
Wappe vo Chiasso
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Tessin (TI)
Bezirk: Mendrisiow
Kreis: Balerna
BFS-Nr.: 5250i1f3f4
Poschtleitzahl: 6830
UN/LOCODE: CH CHI
Koordinate: 723804 / 77154Koordinate: 45° 50′ 5″ N, 9° 1′ 55″ O; CH1903: 723804 / 77154
Höchi: 230 m ü. M.
Flächi: 5.3 km²
Iiwohner: 7420 (31. Dezämber 2022)[1]
Website: www.chiasso.ch
Gränzibergang Chiasso - Como
Gränzibergang Chiasso - Como

Gränzibergang Chiasso - Como

Charte
Charte vo ChiassoLuganerseeComerseeItalienLugano (Bezirk)BalernaCastel San Pietro TIChiassoMorbio InferioreBreggia TIVacalloColdrerioMendrisioBesazioMerideRiva San VitaleLigornettoNovazzanoStabio
Charte vo Chiasso
w

Chiasso (lombardisch Ciass, dytsch veraltet Pias) isch e Gmai im Kanton Tessin in dr Schwyz. Si ghert zum Chrais (circolo) Balerna im Bezirk Mendrisio.

Chiasso lyt im Sottoceneri sidlig vu Mendrisio zwisch em Luganersee un em Comersee an dr Gränz zue Italie. Zue dr Gmai ghere d Fraktione Pedrinate, Seseglio un Boffalora. Pedrinate bildet mit em Gränzstai 75B dr sidligscht Punkt vu dr Schwyz.[2] Südlig drvo isch s Piet vo dr iteliänische Gmeind Colverde.

D Nochbergmaine sin Balerna, Morbio Inferiore, Novazzano, Vacallo un di italienische Gmaine Cavallasca, Como, Colverde un Ronago i dr Provinz Como.

D Sidlig Chiasso lyt im Taal vom Fluss Breggia, wo in Comersee flüsst. Vo Südweschte chunt us Italie dr Näbefluss Faloppia zum Baanhof vo Chiasso und flüsst denn underirdisch dur s dicht beboute Gmeindgebiet, und denn mündet er a dr Landegränze id Breggia.

Chiasso isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1140 as Claso, Pedrinate anne 1291 as Pedrenate, Seseglio anne 1335 as Sicylio, Boffalora anne 1536.

1874 isch dr Baanhof in Betriib gnoo worde. Sid 1960 goot d Autobaan uf Como.

Anne 1976 isch d Gmai Pedrinate zue Chiasso yygmaindet wore.

Dr Presidänt (Sindaco) vu Chiasso isch dr Bruno Arrigoni.[3]

Bevelkerigsentwicklig

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[4]

Johr 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Yywohner 1541 1696 1756 1956 2841 4136 6249 5940
Johr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Yywohner 6625 6134 6237 7805 9326 8583 8212 7720

Dr lombardisch Dialäkt vu Chiasso ghert zum Comasco-Lecchese.

Kultur un Böuwärch

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  • Chilche S. Stefano (1545 gnännt)
  • Chilche S. Vitale (1227 gnännt, 1934 nei böue)
  • Chile Santa Croce
  • Chile Santa Teresa
  • Oratorium Madonna di Fatima
  • Baanhof Chiasso
  • Magazzini Generali
  • m.a.x.-Museo (2005)
  • Cinema Teatro (1935 vum Architäkt Americo Marazzi böue, noch ere Totalrenovierig wider anne 2001 ufgmacht)
  • Chiassodanza (Danzfestival, syt 1989)
  • Festate (Wältmusikfestival, syt 1991)
  • Festival di cultura e musica jazz (Jazzfestival, syt 1997).
 Commons: Chiasso – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 7. September 2023
  2. Dr südlechscht Punkt
  3. Bruno Arrigoni
  4. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)