Dalbebrugg

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dialäkt: Baseldütsch

D Dalbebrugg isch e Rhiibrugg in dr Schwizer Stadt Basel gsi. Si isch vo 1955 bis 1973 in Bedriib gsi, bis si mit dr zääspurige Schwarzwaldbrugg ersetzt worden isch.

Vorgschicht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Wo am Aafang vom 20. Joorhundert, im Joor 1901, e Baulinieblaan für d Erwiterig vo de Quartiere Wettstäi, Dalbe und Bräiti gmacht worde isch, isch din au e Stroossebrugg blaant gsi, wo 120 Meter bachab vo dr Verbindigsbaanbrugg hätt sötte baut wärde. Die Brugg het mä zerst emol uf Iis gläit und erst noch em Erste Wältchrieg het d Bevölkerig afo verlange, ass mä d Brugg wurd baue. 1926 isch e Kredit für e Vorstudie für e witeri Rhiibrugg bewilligt worde und am 7. August im gliiche Joo het e Volksiniziative verlangt, ass bald e „Hallwilerbrugg“ baut wurdi. D Dreiroosebrugg isch aber bressanter gsi, und usserdäm het mä zerst no welle uusefinde, öb e nöiji Brugg, e Hallwiler- bzw. Bräitubrugg villicht e dobbelstöckigi Kombinazioon mit dr Iisebaanbrugg, wo het müesse umbaut wärde, sött wärde. Und will mä au no vorghaa het, d Wettstäibrugg z verbräitere, isch dr Bau vo dr Brugg no äinisch verschoobe worde. Si isch aber immer nöötiger worde, wil si dr Durchgangsvercheer Rhii-Wiisdatal und dr Schweervercheer Rhiihaafe-Innerschwiz hätt sölle kanalisiere. Im Juni 1949 het dr Groossi Root vo Basel e Rootschlaag für e Bau von ere Hängibrugg mit ere Spannwiti vo 220 Meter vorgschlaage, wo de Bedürfniss vo dr Rhiischifffaart wurd Rächnig drääge. E Kommission het s Brobleem denn drei Joor lang studiert und vorgschlaage, ass mä e Spannbetonbrugg mit ere Middelöffnig vo 135 Meter wurd baue. Wil aber d Erfaarig mit Spannbeton no gfeelt het, het sich d Regierig für e Liichtstaalbalke-Brugg über e Rhii entschiide, und am 10. Mai 1953 het s Volk dr Bau von ere Dalbebrugg aagnoo.

D Brugg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Im Juli 1953 häi d Bauarbäite aagfange. D Firma Buss AG, s Ääscheniöörbüroo A. Aegerter, d Dr. O. Bosshardt AG und d Diefbaufirma Ed. Züblin & Cie. AG häi e 250 m langi Staalbalkebrugg mit ere sogenannte orthotrope Faarbaanblatte baut, mit zwäi Pfiiler und drei Fälder mit Spannwiitene vo 57,5 m, 135,0 m und 57,5 m. Si het e maximali Bauhööchi vo 5,6 Meter über de Pfiiler gha und 2,75 Meter im Hauptfäld, isch 22 Meter bräit gsi, het vier Spuure zu 3 m ghaa und zwäi zwäi Meter bräiti Velowääg wo uf dr gliiche Hööchi wie d Autifaarbaan gsi si, und zwäi drei Meter bräiti Drottwaar. Anstatt wie s bis denn üüblig gsi isch, d Brugg z verniete, het mä sä elektrisch verschwäisst. D Faarbaan isch am Scheitel 1,30 m hööcher as d Widerlager gsi. 21½ Mönet het s Baue brucht und am 2. April 1955 isch si für e Vercheer eröffnet worde. Wil si so liicht baut worden isch, het si bald dr Übernaame „Zitterbrugg“ überchoo. Am 18. und 19. Juni 1955 het s e Volksfest zur Iiweijig gee.

Abbruch[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Scho bald het mä gsee, ass d Brugg im Zämmehang mit dr blaante Verbindig vo de Autibaane A2, A3 und dr dütsche A5 z chlii isch und mä sä dur e bräiteri Autibaanbrugg muess ersetze. In dr Lugge zwüsche dr Verbindigsbaanbrugg und dr Dalbebrugg het mä denn die zääspuurigi Autibaanbrugg, d Schwarzwaldbrugg, baut. 1973 het mä d Dalbebrugg abbroche und wo dr Nordchopf vo dr Brugg gsi isch, befindet sich hüte s Museum Tinguely.


Koordinate: 47° 33′ 28,7″ N, 7° 36′ 50,6″ O; CH1903: 613204 / 267487

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „St._Albanbrücke“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.