Oradea

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Oradea
Großwardein
Nagyvárad
Veľký Varadín
Woobe vu Oradea
Oradea (Rumänien)
Oradea (Rumänien)
Basisdate
Staat: Rumänie
Historischi Region: Kreischbiet
Chrais: Bihor
Koordinate: 47° 3′ N, 21° 56′ OKoordinate: 47° 3′ 5″ N, 21° 56′ 25″ O
Zytzone: OEZ (UTC+2)
Hechi: 142 m
Flechi: 115,56 km²
Yywohner: 196.367 (20. Oktober 2011[1])
Bevelkerigsdichti: 1.699 Yywohner je km²
Boschtlaitzahl: 410100
Delifonvorwahl: (+40) 02 59
Kfz-Chännzaiche: BH
Struktur un Verwaltig (Stand: 2016[2])
Gmaindsart: Munizipium
Gliderig: 16 Stadtbezirk
Oberbürgermeister: Ilie-Gavril Bolojan (PNL)
Adräss: Piața Unirii, Nr.1
loc. Oradea, jud Bihor, RO–410100
Websyte:

Oradea (Ungarisch:Nagyvárad, Dütsch:Großwardein) isch e Stadt z Siebebürge z Romänie. Es hät (2002) 206.527 Ywohner; do devo sin 70,4% Romäne, 27,5% Ungarn un 2,1% Roma, Dütschi, Slowake un Jude. Oradea isch offiziel zweisprochig (Romänisch un Ungarisch).

Gschicht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Oradeo wird zum erschte Mool im Joor 1113 erwäänt. D Stadt isch allerdings erscht im 16. Joorhundert zuenere grössri Stadt aagwaggse. 1538 isch Oradea zue Siebebürge cho, 1598 vo de Türke blagert worre aber erscht 1663 ygnomme worre un 1692 wiider zu Ungarn zruggcho. Im 19. un 20. Joorhundert het Oradea e wirtschaftliche Ufschwung erläbt, vorallem wege dr jüdisch Bevölchrig wo damals no e Drittel vur Bevölchrig usgmacht het. Noochem Erschte Wältchrieg isch Oradea zämme mit ganz Siebebürge zue Rumänie cho; vo 1940 bis 1944 het s no emol churz zue Ungarn ghört. Noochem 1. Wältchrieg het d romänischi Regierig d Bsiidlig vo Siebebürge mit Romäne unterstützt, doodurch isch d ungarischi Mehrheit vo 91.1% 1910 langsam zuenere Minderheit vo hüt 28% worre.

Oradea isch scho syt längrem eini vo de rychschti Städt vo Romänie, vorallem wege dr Lag aa dr ungarischi Gränz. Syt 1989 erläbt Oradea e Ufschwung, vorallem im Wirtschaftssektor. D Arbetlosigkeit isch 6%; des leit unterm romänischi Durchschnit, aber überem Durchschnitt vum Bihor Bezirk.

Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Nagyvárad – A Vér Városa, 1992 Debrecen, Robotos Imre

Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Oradea – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Volkszählung 2011 in Rumänien (MS Excel; 1,3 MB)
  2. Bürgermeisterwahlen 2016 in Rumänien (MS Excel; 256 kB)