Zum Inhalt springen

Silicium

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
(Witergleitet vun Silizium)
Äigeschafte
[Ne] 3s2 3p2
14
Si
Allgemäin
Name, Sümbol, Ordnigszaal Silicium, Si, 14
Serie Halbmetall
Gruppe, Periode, Block 14, 3, p
Usgsee dunkelgrau,
blöilig
CAS-Nummere 7440-21-3
Massenaadäil an dr Ärdhülle 25,8 %[1]
Atomar [2]
Atommasse 28,085 (28,084–28,086)[3] u
Atomradius (berächnet) 110 (111) pm
Kowalänte Radius 111 pm
Van-der-Waals-Radius 210 pm
Elektronekonfigurazioon [Ne] 3s2 3p2
1. Ionisierigsenergii 786,5 kJ/mol
2. Ionisierigsenergii 1577,1 kJ/mol
3. Ionisierigsenergii 3231,6 kJ/mol
4. Ionisierigsenergii 4355,5 kJ/mol
Physikalisch [2]
Aggregatzustand fest
Kristallstruktur Diamantstruktur
Dichdi 2,336 g/cm3(20 °C)[4]
Mohsherti 6,5
Magnetismus diamagnetisch ( = −4,1 · 10−6)[5]
Schmelzpunkt 1683 K (1410 °C)
Chochpunkt 3533 K[6] (3260 °C)
Molars Volume 12,06 · 10−6 m3/mol
Verdampfigswermi 383 kJ/mol[6]
Schmelzwermi 50,2 kJ/mol
Schallgschwindigkäit 8433 m/s bei 293 K
Spezifischi Wermkapazideet 703[1] J/(kg · K) bei 298 K
Elektrischi Läitfähigkäit 1 · 103 A/(V · m)
Wermiläitfähigkäit 150 W/(m · K)
Chemisch [2]
Oxidazionszueständ −4, (2) +4
Oxid (Basizidäät) SiO2 (amphoter)
Elektronegatividäät 1,90 (Pauling-Skala)
Isotop
Isotop NH t1/2 ZA ZE (MeV) ZP
26Si

{syn.}

2,234 s ε 5,066 26Al
27Si

{syn.}

4,16 s ε 4,812 27Al
28Si

92,23 %

Stabil
29Si

4,67 %

Stabil
30Si

3,1 %

Stabil
31Si

{syn.}

157,3 min β 1,492 31P
32Si

{syn.}

276 a β 0,224 32P
33Si

{syn.}

6,18 s β 5,845 33P
34Si

{syn.}

2,77 s β 4,601 34P
Witeri Isotop lueg Liste vo de Isotop
NMR-Äigeschafte
  Spin γ in
rad·T−1·s−1
Er(1H) fL bei
B = 4,7 T
in MHz
29Si 1/2 −5,319 · 107 3,69 · 10−4 19,864 (2,3488 T)
Sicherhäitshiiwiis
GHS-Gefaarstoffkennzäichnig [7]
02 – Leicht-/Hochentzündlich 07 – Achtung

Fehlerhaftes GHS-Signalwort: Nur „Achtung“, „Gefahr“ oder leer ist möglichWikipedia:Redaktion Chemie/fehlerhafte Gefahrstoffkennzeichnung

H- und P-Sätze H: 228​‐​319
P: 210​‐​305+351+338 [7]
EU-Gefahrstoffkennzeichnung [8][9][10]

Granulat

Reizend
Reizend
(Xi)


Pulver

Liichtentzündlig Reizend
Liicht-
entzündlig
Reizend
(F) (Xi)
R- und S-Sätze R: 36/38 (Granulat)
R: 11​‐​36/37/38 (Pulver)
S: 26​‐​36/37/39 (Granulat)
S: 26​‐​36/37/39​‐​22 (Pulver)
Sowit wie mööglig und gebrüchlig, wärde SI-Äihäite verwändet.
Wenn nüt anders gschriibe isch, denn gälte d Daate, wo aagee si, bi Standardbedingige.

Silicium (au Silizium) isch e chemischs Elimänt mit em Sümbol Si und dr Ordnigszaal 14. Es stoot in dr 4. Hauptgrubbe (Choolestoffgrubbe) und 3. Periode vom Periodesüsteem vo de Elimänt.

Silicium isch e klassischs Halbmetall. Es het Äigeschafte vo Metall und au vo Nitmetall und isch e Elimänthalbläiter. Räins, elementars Silicium isch grau-schwarz und glänzt wien e tüpischs Metall, vilmol bronsefarbig bis blöilig.

Elementars Silicium isch für e menschlige Körper ungiftig, in bundniger silicatischer Form isch Silicium für e Mensch wichdig. Im menschlige Körper het s öbbe 20 mg Silicium uf äi Kilo Körpermasse; die Mängi nimmt ab. je elter mä wird.

  • Tracy L. Simpson, Benjamin E. Volcani: Silicon and siliceous structures in biological systems. Springer-Verlag, New York 1981, ISBN 3-540-90592-8.
  • Thomas Thomson: On the Daltonian Theory of Definite Proportions in Chemical Combinations. In: Annals of Philosophy. Band 2, 1813, S. 32.
 Commons: Silicium – Sammlig vo Multimediadateie

 Wikibooks: Praktikum Anorganische Chemie/ Silicium — Lern- und Lehrmaterialie
 Wikibooks: Siliciumverarbeitung — Lern- und Lehrmaterialie

  1. 1,0 1,1 Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
  2. D Wärt für d Äigeschafte in dere Infobox sin, wenn nüt anders agee isch, us www.webelements.com (Silicium).
  3. Dasch dr Standartwärt, wien er vo dr IUPAC empfoole isch. Lueg: Michael E. Wieser, Tyler B. Coplen: Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report). In: Pure and Applied Chemistry. 2010, S. 1, doi:10.1351/PAC-REP-10-09-14.
  4. N. N. Greenwood, A. Earnshaw: Chemie der Elemente. 1. Auflage, 1988, ISBN 3-527-26169-9, S. 426.
  5. Robert C. Weast (ed. in chief): CRC Handbook of Chemistry and Physics. CRC (Chemical Rubber Publishing Company), Boca Raton 1990, ISBN 0-8493-0470-9, Site E-129 bis E-145 (D Wärt dört sin uf g/mol bezooge und in cgs-Äihäite aagee).
  6. 6,0 6,1 Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. In: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.
  7. 7,0 7,1 Iidraag zu Silicium in dr GESTIS-Stoffdatebank vom IFA, abgrüeft am 13. März 2011 (nume mit JavaScript).
  8. Seit 1. Dezember 2012 ist für Stoffe ausschließlich die GHS-Gefahrstoffkennzeichnung zulässig. Bis zum 1. Juni 2015 dürfen noch die R-Sätze dieses Stoffes für die Einstufung von Zubereitungen herangezogen werden, anschließend ist die EU-Gefahrstoffkennzeichnung von rein historischem Interesse.
  9. Datenblatt Silicium (Granulat) bi AlfaAesar, abgruefen am 29. Januar 2010 (brucht JavaScript).
  10. Datenblatt Silicium (Pulver) bi AlfaAesar, abgruefen am 29. Januar 2010 (brucht JavaScript).


Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Silicium“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.