Liste vu dr "Gwässer" uffem Moo
| Dialäkt: Markgräflerisch (Ebringe) |
D' "Gwässer" ufem Erdmo sin allisamt druche, denn es handelet sich bi de Meere. See, Sümpf un Buchte um basaltischi Diefbene, wo mer wäge ihrer dunkle Färbig nooch Gwässer daift het (do isch dr Wunsch wohl Vadder vum Gedanke gsi). D'Nomeklatur vu dr Mondtopographi isch wie in dr Astronomi yblich uf latinisch.
D' Maria (uf dr erste Silbe z'betone; latinisch fer "Meere", Singular: s' Mare) sin dunkli Diefebene uf em Mo (fast numme uf dr Mondvordersite), wo insgsamt 16 Prozent vu dr Oberflächi vum Mo vu dr Erde bedecke. Si hän ihr Namme doher, wil mer si früeher fer Meere ghalde het. Si besten us 3,1 bis 3,8 Milliarde Johre alde dunkle Basalte, wiise numme wänigi Krater uf un sin vu ere 2 bis 8 Meter dicke Regolithschicht bedeckt, wo riich an Iise un Magnesium isch. Si sind vermuetlich dur grossi Ischläg in dr Früehphasi vum Mo entstande. Wil in sällem Entwickligsstadium dr Mantel noch flüssig gsi isch, sin si aschliessend mit Lava (Lunabas) us em Innere vollgloffe. D'Maria wiise, mit Usnahm vu dr Krater, numme sehr gringi Höcheunderschid vu maximal 100 Meter uf.
Bei dr als See (Lacus), Sumpf (Palus) un Buchte (Sinus) bezeichnete Strukture handelet es sich ebefalls um basaltischi Diefebene mit zue dr Maria vergliichbarer Entstoigsgschichte. Un natürlich waiht im Oceanus Procellarum numme dr Sunnewind.
Maria
[ändere | Quälltäxt bearbeite]| Latinischer Namme | Alemannischer Namme | Selenographischi Lag | Middlerer Durmesser (km) |
|---|---|---|---|
| Mare Anguis | Schlange-Meer | 22° 36' N 67° 42' O |
150 |
| Mare Australe | Südmeer | 38° 54' S 93° 00' O |
603 |
| Mare Cognitum | Bekannts Meer | 10° 00' S 23° 06' W |
376 |
| Mare Crisium | Meer vu dr Gfahre | 17° 00' N 59° 06' O |
418 |
| Mare Fecunditatis | Meer vu dr Fruchtbarkeit | 7° 48' S 51° 18' O |
909 |
| Mare Frigoris | Kältimeer | 56° 00' N 1° 24' O |
1596 |
| Mare Humboldtianum | Humboldt-Meer | 56° 48' N 81° 30' O |
273 |
| Mare Humorum | Meer vu dr Füchtigkeit | 24° 24' S 38° 36' W |
389 |
| Mare Imbrium | Rägemeer | 32° 48' N 15° 36' W |
1123 |
| Mare Ingenii | Meer vu dr Begabig | 33° 42' S 163° 30' O |
318 |
| Mare Insularum | Insel-Meer | 7° 30' N 30° 54' W |
513 |
| Mare Marginis | Randmeer | 13° 18' N 86° 06' O |
420 |
| Mare Moscoviense | Moskau-Meer | 27° 18' N 147° 54' O |
277 |
| Mare Nectaris | Nektarmeer | 15° 12' S 35° 30' O |
333 |
| Mare Nubium | Wolkemeer | 21° 18' S 16° 36' W |
715 |
| Mare Orientale | Ostmeer | 19° 24' S 92° 48' W |
327 |
| Mare Serenitatis | Meer vu dr Heiterkeit | 28° 00' N 17° 30' O |
707 |
| Mare Smythii | Smyth-Meer | 1° 18' N 87° 30' O |
373 |
| Mare Spumans | Schümends Meer | 1° 06' N 65° 06' O |
139 |
| Mare Tranquillitatis | Meer vu dr Rueh | 8° 30' N 31° 24' O |
873 |
| Mare Undarum | Wellemeer | 6° 48' N 68° 24' O |
243 |
| Mare Vaporum | Dämpfmeer | 13° 18' N 3° 36' O |
245 |
| Oceanus Procellarum | Stürmischer Ozean | 18° 24' N 57° 24' W |
2568 |
In dr Nöchi vo Mare Tranquillitatis het die erschti Mondlandig vo Apollo 11 am 20.7.1969 schtattgfunde.
Lacus
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Vergliichbar mit dr Maria sin d' Lacus (alem. See), bi dene es sich um chleineri, uebeneri Basaltebene mit ähnlichem Ursprung handlet.
| Latinischer Namme | Alemannischer Namme | Selenographischi Lag | Middlerer Durmesser (km) |
|---|---|---|---|
| Lacus Aestatis | Summer-See | 15° 00' S 69° 00' W |
90 |
| Lacus Autumni | Herbst-See | 9° 54' S 83° 54' W |
183 |
| Lacus Bonitatis | See vu dr Güeti | 23° 12' N 43° 42' O |
92 |
| Lacus Doloris | See vu dr Qual | 17° 06' N 9° 00' O |
110 |
| Lacus Excellentiae | See vu dr Vortrefflichkeit | 35° 24' S 44° 00' W |
184 |
| Lacus Felicitatis | See vum Glück | 19° 00' N 5° 00' O |
90 |
| Lacus Gaudii | See vu dr Fraid | 16° 12' N 12° 36' O |
113 |
| Lacus Hiemalis | Winter-See | 15° 00' N 14° 00' O |
50 |
| Lacus Lenitatis | See vu dr Sanftheit | 14° 00' N 12° 00' O |
80 |
| Lacus Luxuriae | See vum Yberfluss | 19° 00' N 176° 00' O |
50 |
| Lacus Mortis | See vum Dod | 45° 00' N 27° 12' O |
151 |
| Lacus Oblivionis | See vu dr Vergesseheit | 21° 00' S 168° 00' W |
50 |
| Lacus Odii | See vum Hass | 19° 00' N 7° 00' O |
70 |
| Lacus Perseverantiae | See vu dr Usdur | 8° 00' N 62° 00' O |
70 |
| Lacus Solitudinis | See vu dr Eisamkeit | 27° 48' S 104° 18' O |
139 |
| Lacus Somniorum | See vu dr Drüm | 38° 00' N 29° 12' O |
384 |
| Lacus Spei | See vu dr Hoffnig | 43° 00' N 65° 00' O |
80 |
| Lacus Temporis | See vu dr Zitt | 45° 54' N 58° 24' O |
117 |
| Lacus Timoris | See vu dr Furcht | 38° 48' S 27° 18' W |
117 |
| Lacus Veris | Früehligs-See | 16° 30' S 86° 06' W |
396 |
Paludes
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Witteri uregelmässigeri Basalt-Strukture werre als Palus (alem. Sumpf) bezeichnet.
| Latinischer Namme | Alemannischer Namme | Selenographischi Lag | Middlerer Durmesser (km) |
|---|---|---|---|
| Palus Epidemiarum | Sumpf vu dr Süche | 32° 00' S 28° 12' W |
286 |
| Palus Putredinis | Sumpf vu dr Fülnis | 26° 30' N 0° 24' O |
161 |
| Palus Somni | Sumpf vum Schlof | 14° 06' N 45° 00' O |
143 |
Sinus
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Halbchreisförmigi Usbuchtige vu dr Maria werre als Sinus (alem. Bucht) bezeichnet.
| Latinischer Namme | Alemannischer Namme | Selenographischi Lag | Middlerer Durmesser (km) |
|---|---|---|---|
| Sinus Aestuum | Bucht vu dr Hitz | 10° 54' N 8° 48' W |
290 |
| Sinus Amoris | Bucht vu dr Lieb | 18° 06' N 39° 06' O |
130 |
| Sinus Asperitatis | Bucht vu dr Rauhheit | 3° 48' S 27° 24' O |
206 |
| Sinus Concordiae | Bucht vu dr Eintracht | 10° 48' N 43° 12' O |
142 |
| Sinus Fidei | Bucht vum Glaube | 18° 00' N 2° 00' O |
70 |
| Sinus Honoris | Bucht vu dr Ehre | 11° 42' N 18° 06' O |
109 |
| Sinus Iridum | Rägebogebucht | 44° 06' N 31° 30' W |
236 |
| Sinus Lunicus | Luna-Bucht | 31° 48' N 1° 24' W |
126 |
| Sinus Medii | Bucht vu dr Middi | 2° 24' N 1° 42' O |
335 |
| Sinus Roris | Bucht vum Tau | 54° 00' N 56° 36' W |
202 |
| Sinus Successus | Bucht vum Erfolg | 0° 54' N 59° 00' O |
132 |