Zum Inhalt springen

Moolandig

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy


Under Moolandig verstoht mer in dr Ruumfahrt allgmein e kontrollierti Landig vu eme vu Mensche hergstellte Ruumflugkörper uffem Erdmoo.

Speziell verstoht mer drunter die erscht bemannt Moolandig in dr Nacht vum 20. uf dr 21. Juli 1969 vu Apollo 11.

S'Wort Moolandig isch am End vum 20. Johrhundert in d'Ufstellig vu dr 100 Wörter vum 20. Johrhundert in sällere spezielle Bedütig ufgnumme worre. Es isch demit e Synonym nit nu fier e bahnbrechendi Pionierleischtig vergliichbar mit dr Entdeckig vu Amerika in dr menschliche Gschichte, sundern d'Moolandig isch au in dr Gschicht vum irdische Läbe e sehr besundere Vorgang: Vermuetlich s'erscht Mol in dr Gschicht vum irdische Läbe hän Läbewese vu dr Erde aktiv e andere Himmelskörper beträtte, in sällere Hisicht isch d'Moolandig demit dr bedütsamscht Vorgang in dr Gschicht vum irdische Läbe sit dr Eroberig vum Land un au säll, wo d'Menschheit vu alle andere Lebewese underschidet.

Edwin "Buzz" Aldrin - Apollo 11

Sit dr 1950er-Johre isch es zum Wettlauf ins All zwische dr USA un dr Sowjetunion kumme. Dr erscht Ruumflugkörper uf em Moo isch die sowjetisch Sonde Lunik 2 gsi, wo am 13. September 1959 uf dr Moo gstürzt isch. Am 3. Februar 1966 isch Luna 9 als erschter Flugkörper weich uf em Moo glandet.

Ranger 8 isch dr erscht amerikanisch Flugkörper gsi, wo uf em Moo ufgschlage isch (20. Februar 1965). Surveyor 1 isch as erschti amerikanischi Sonde am 2. Juni 1966 uffem Moo glandet. Die erschte Mensche (d'Amerikaner Neil Armstrong un Edwin Aldrin) sin mit Apollo 11 am 20. Juli 1969 uffem Mo glandet. Am 21. Juli 1969, 2.56 Uhr UTC het no dr erschte Mensch si Fuess uf dr Moo un demit e anderi Welt gsetzt. Fimf witteri bemannti Moolandige vum Apollo-Programm sin bis Ende 1972 gfolgt. Sitterher sin keini Lit meh uffem Mo glandet.

Die erscht Landestell uffem Mo heisst mittlerwili offiziell Statio Tranquillitatis.

Noch vor Apollo 11 het d'Sowjetunion versuecht, ubemannt zum erschte Mol Moogstei uf d'Erde z'bringe. Säll isch allerdings erscht in dr am 20. September 1970 glandete Luna 16-Sonde glunge. Ihr bemannts Mooprogramm het d'Sowjetunion am End vu dr 196oer Johre nooch dr katastrophale Explosion vu ihrer Trägerrakete bi eme Startversuech igstellt.

Die ledscht ubemannt sowjetisch Moolandig isch anno 1976 erfolgt, sitterher isch es fier e guets Vierteljohrhundert rächt ruehig mit Moolandige worre.

Middlerwili nimmt s'Interessi an Moolandige wiider zue: Am 3. September 2006 isch die europäisch Sonde SMART-1 planmässig uffem Lacus Excellentiae (See vu dr Vortrefflichkeit) ufgschlage. Indie het sit Ende 2008 e eigene Moosatellit, d'NASA pünktlich zum Jubiläum vu Apollo 11 sit Juni 2009 e ubemannte Satellit.

Nooch eme halbe Johrhundert Abstinenz wenn d'Amerikaner um 2020 wiider bemannt uffem Moo lande, allerdings isch d'Finanzierig vu sällem Vorhabe nit gsicheret.

 Wikibooks: Der Wettlauf zum Mond – Die Rolle der Raumfahrt im Kalten Krieg — Lern- und Lehrmaterialie

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Mondlandung“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.