Liachtaschtaanischs Landesmuseum

S Liachtaschtaanisch Landesmuseum z Vaduz (2014)

S Liachtaschtaanisch Landesmuseum (dt Liechtensteinisches Landesmuseum) isch e effetli-räächtlig Stiftig vum Fiirschteduum Liachtaschtaa, wu d Gschiicht un d Landes- un Naturkund vu Liachtaschtaa bresäntiert. S Museum umfasst am Hauptsitz z Vaduz zwai historischi Gebei un e Neiböu. Aagliideret an s Landesmuseum isch au no s Boschtmuseum un d Schatzchammere z Vaduz un e Buurehuusmuseum in dr Gmai Schellabärg. Syt April 2011 isch dr Klassisch Archeoloog Rainer Vollkommer Diräkter vum Museum.

Gschiicht

D Grindig vum Museum isch Ändi 19. Joorhundert dur dr Fiirscht Johann II. iniziiert un vum Landesverwääser Friedrich Stellwag von Carion uusgfiert woore. Zyyl isch s gsii, Kultuurgieter, wu fir d Gschiicht vu Liachtaschtaa wiichtig gsii sin, z sammle un fir d Zuechumft ufzbhalte.. D Sammlig isch im Schloss Vaduz unterbroocht woore, wu doodmool di fiirschtli Fmailie noonig din gwoont het. Anne 1901 isch dr Historische Verein für das Fürstentum Liechtenstein grindet woore, wu s Museum gfeerderet un noch em gluegt het. Wu s Schloss Vaduz zur fiirschtlige Residänz reneviert wooren isch, isch d Sammlig anne 1905 in s nei Regierigsgebei z Vaduz umzooge, wu si 1926 wider uusglaageret wooren isch.

Anne 1929 het mer d Sammlig wider in s Schloss Vaduz verlaageret. Noch em Umzuug vu dr fiirschtlige Familie uf Vaduz 1938 sin d Objäkt in verschiidene Gebei unterbroocht woore. Aafangs 1954 isch d Sammlung schließli in di oobere Steck vum Neiböu vu dr Liachtaschtaanische Landesbank verlait un zue Bfingschte ufgmacht woore. Im Joor 1966 het d Sammlig aber wider mieße in verschiideni Hyyser uusglaageret wääre. Im April 1972 isch s Museum derno in dr eemoolige herrschaftliche Taverne zum Adler im Zäntrum vu Vaduz wider ufgmacht woore. Im Mai 1972 het di neig rindet Stiftung Liechtensteinisches Landesmuseum d Dreegerschaft vum Museum ibernuu. Wäg massive Schääde an dr Böusubschtanz vum Museum dur Böumaaßnaame in dr Neechi het d Sammlig anne 1992 wider mieße uusglaageret un s Museum zuegmacht wääre. Wu s Buure-Woonmuseum 1994 as Ussestell z Schellabärg ufgmacht wooren isch, hän Dail vu dr Sammlig wider chenne effetli zaigt wääre. Anne 1999 isch mit ere Uuswytig un Renevazioon vum Liachtaschtaanische Landesmuseum aagfange woore, un am 28. Novämber 2003 isch d Yyweiig gsii.

Ryym

S Landesmuseum umfasst am Hauptstandoort zwee Altböu un ai Neiböu, wu mitenander verbunde sin..

Taverne un Zollstazioon

Dendrochronoloogischi Untersuechige hän zaigt, ass d Böugschiicht vum Gebei bis ins Joor 1438 zruggoot. Dr Chäärnböu isch us eme zwaigschossige un unterchällerte Massivböu bstande. In dr Zyt dernoo isch s Gebei as Taverne gnutzt woore un isch schließli anne 1712 in Bsitz vu dr Fiirschte vu Liachtaschtaa iibergange. Speeter isch zuesätzli ne Zollstazioon böue woore, wu bis anne 1852 bedriibe wooren isch. Vu 1865 bis 1905 isch s Gebei Sitz vu dr Landesregierig gsii. Anne 1933 isch s in Privaatbsitz ibergee un 1967 vum Land Liachtaschtaa gchauft woore. In dr Joor 1968 bis 1970 isch s Gebei schließli in greeßerem Umfang umböue woore go ne Nutzig as Museum meegli mache.

s eomoolig Verwääserhuus

Verwääserhuus

Böugschiichtligi Untersuechige hän druf aanegwiise, ass d Urspring vum Verwääserhuus us em 12. bis 14. Joorhundertzruggeen. Dr Böu het aafangs d Foorm vun eme Woonduurn mit trapeezfeermigem Grundriss ghaa, wu schließli im 14. Joorhundert zur hitige Grundflechi uusböue wooren isch. Vu 1594 bis 1712 un vu 1775 bis 1918 het s Gebei em Landvogt bzw. em Landverwääser as Woonsitz un bis 1865 au as sällem sy Amtssitz dient. Vu 1857 bis 1862 isch s au Daagigsoort vum Ständelanddaag gsii.

In dr Joor druf isch s Gebei in greeßerem Umfang umböue woore un het anne 1896 sy hitig Bild iberchuu. Anne 1922 het dr doomoolig Fiirscht Johann II. s Böuwäärch em Land Liachtaschtaa gschänkt, s isch schließli as Biroogebei vu verschiidene Ämter vu dr Landesverwaltig bruucht woore. Vu 1999 bis 2003 isch s Gebei umböue woore un wird syterhäär zue Uusstelligszwäck vum Landesmuseum bruucht.

Neiböu

In dr Joor 1999 bis 2003 isch bäb dr Altböu en nei Gebei böue woore, wu in d Haale, wu im Oschte aascließt dryyböue wooren isch. Im Erwyterigsböu het syterhär e natuurkundligi Uusstellig un d Sunderuusstellige.

Sammlige

D Sammlige umfasse zeerscht emool Objäkt us dr liachtaschtaanische un dr regionaale Gschiicht. Vu dr Zyt häär goot s vu archeoloogische Fund us dr Jungschtaizyt bis in d Neizyt un umfasst Aldaagsgeegeständ wie Waffe oder Gschiir vu dr Buure un us dr Alpwiirtschaft un au Chunschtgeegeständ un Oorde odereerezaiche. Wiichtig isch au s Benderer Faschteduech, wu us dr Bfaarchilche z Bendern stammt un doo im Orginaal zaigt wiird. Syter ass dr Neiböu anne 2003 ufgmacht wooren isch, wäären au Exponaat vun ere natuurkundlige Sammlig, vor allem Flora un Fauna us em Alpebiet uusgstellt.

Uusstellige

Ussestell: Buurehuus z Schellabärg

S Museum umfasst nääbe Duuruusstellige zue dr Gschiicht un Landeskund vum Fiischteduum Liachtaschtaa au Wägseluusstelluige mit speziifische Teemene.

Dr Staatsfyyrdig anne 2012 het dr Fotograaf un Chinschtler Oliver Mark zum Aaloss gnuu, di bsunder Atmosfeer vu däm Daag im Fiirschteduum Liachtaschtaa mit syre Kamera feschtzhalte. Mit em Titel „Oliver Marks Blick auf Liechtensteins Staatsfeiertag“ het s Liachtaschtaanisch Landesmuseum di 35 uusgweelte Fotoaarbete vum 21. Meerz bis zum 25. Augschte 2013 in ere Ainzeluusstellig zaigt.

S Landesmuseum het mit em Boschtmuseum, dr Schatzchammere z Vaduz un ere Uusstellig im e Buurehuusmuseum z Schellabärg drei Ussestelle:

S Boschtmuseum isch anne 1936 ufgmacht woore un sammlet un kunserviert syterhäär wiichtigi Dokumänt vu dr Philateliy- un Boschtgschiicht vum Fiischteduum Liachtaschtaa. S isch syter 2002 im zweete Stock vum Ängländerböu z Vaduz.

Im eerschte Stock vum Ängländerböu isch anne 2015 d Schatzchammere Liachtaschtaa ufgmacht woore. Si zaigt bsunderi uusgleenti Objäkt us dr fiirschtlige Sammlig un us em Bsitz vum Land.

S Buurehuusmuseum isch im Biedermann-Huus unterboocht, ais vu dr eltschte un am beschte erhaltene Holzhyyser in dr Gmai Schellabärg. S 1518 böue Gebei git Yyblick in dr Böuwyys un s Lääbe vu dr doomoolige Zyt.

Literatur

• Cornelia Herrmann: Die Kunstdenkmäler des Fürstentums Liechtenstein. Das Oberland. In: Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte GSK: Die Kunstdenkmäler der Schweiz. Bern 2007, ISBN 978-3-906131-85-6.
• Hansjörg Frommelt, Norbert W. Hasler: Liechtensteinisches Landesmuseum: Geschichte, Sammlungen, Ausstellungen, Bauten. Liechtensteinisches Landesmuseum, Vaduz 2004, ISBN 3-9521735-1-7.
• Hansjörg Frommelt, Norbert W. Hasler: Die Dauerausstellung. Liechtensteinisches Landesmuseum, Vaduz 2004, ISBN 3-9521735-2-5.

Weblink

 Commons: Liechtensteinisches Landesmuseum – Sammlig vo Multimediadateie

• Offiziälli Websyte
• Markus Burgmeier: Liechtensteinisches Landesmuseum. In: Historischs Lexikon vom Förschtatum Liachtastaa.

Fueßnote

47.138679.52269

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Liechtensteinisches_Landesmuseum“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.