Zum Inhalt springen

Karneia

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
e jonge kalathiskos-Tänzer im Karneios Tempel, 5. Jh. v. Chr., us Ceglie del Campo.[1]

D Karneia (altgriechτὰ Κάρνεια, Καρνεῖα, Karneia) sind ais vo de wichtigste Fest bi de Dorer gsii, bsunders z Sparta, uf de Insle Thera und i de libysche Kolonii Kyrene het da Fest e grossi Bidüttig ghaa. Si sind im Monet Karneios (Augste/September) gfiiret wore und hend nüü Tääg lang duuret. De Ablauf vom Fest cha ahand us verschidnige Aagoobe bi antike Autoore rekonstruiert were, doch bliibet vili Frooge und Ainzelhaite offe.

D Karneia sind e Fruchtbarkaitsfest gsii, wo in Aafang vo de Erntezitt gfalen isch, si hend aber o e militärische Zuug agnoo, bsunders z Sparta.

S Fest isch em Gott Apollon Karneios gwait gsii und am Fest hend nume Mane tailgnoo. Organisiert wore isches vo de Karneate (καρνεᾶται), wo all vier Joor noi gwäält wore sind. Debii isch us jedere vo de fööf spartanische Oba e junge Maa uusgwäält wore, wo nöd verhürootet gsii isch. D Karneate hend müese völig enthaltsam lebe. De Priester wo s Fest glaitet het isch Agetes (ἀγητής ‘Füerer’) gnennt wore.

S nüütägige Fest het us merere Aaläss bistande, doch isch nöd gnau bikannt, i welere Raiefolg die Aaläss stattgfunde hend. De letscht Taag isch uf de Vollmoo vom Monet Karneios gfale.

s Laubhüttefest

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Zom Laubhüttefest sind nüü Mane uusglese wore, wo a nüü Laubhüttene vorgstande sind. I dene Laubhüttene hend d Festtailnemer gfiiret und gmainsam e Festmool ignoo.

de Staphylodromos

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bim Staphylodromos, oder uf tütsch „Truuberenne“, isch e Maa mit stemmata gschmückt wore, vermuetli Bänder. De isch den ase schnell wiener het chöne ewegggrennt und het debii Sege öber d Stadt Sparta uusgrüeft. E paar Festtailnemer, d Staphylodromoi (σταφυλοδρόμοι „Truubeloiffer“) sind em nochegjagt und hend versuecht en izfoo. Isch da glunge, isch da e guets Zaiche gsii und hett e guets Joor bidüttet.

E Widderopfer isch för d Stadt Thourioi öberliferet, e griechischi Kolonii z Lukanie am Ionische Meer. De Ablauf vom Opfer isch nöd bikannt, doch werd agnoo, as o a de anderen Ort e Widder gopferet woren isch, do de Apollon Karneios eng mitem Widder verbunden isch.

Musigweppewerb

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

A de Karneia het e Wettchampf im Spiil vo de Kithara stattgfunde. As erste bikannte Siger vo dem Wettmusiziere gelt de spartanischi Kitharaspiler Terpandros (7.Jh.v. Chr.).

I de Zitt vo de Karneia sind ali chriegerische Aktivitäte igstellt wore. So sind 490 v. Chr. d Spartaner wege de Karneia z spoot ufem Schlachtfeld vo Marathon erschine. O i de Schlacht bi de Thermopyle zee Joor spööter hend nume wenig Spartaner wegem Fest tailgnoo. Im Peloponnesische Chrieg 419 und 418 v. Chr. sind wege de Karneia d Chämpf iigstellt wore.

Karneios (Monetsname)

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

De Monetsname Karneios isch vom Festname Karneia abglaitet, wie da för vili altgriechische Monetsnäme typisch isch. De Monetsname chunnt nume i dorische Piet vor und isch e Hiiwiis as a dene Ortschafte d Karneia gfiiret wore sind. De Monet isch i d Mönet Augste und September gfale.

  1. John K. Papadopoulos: The Motya Youth: Apollo Karneios, Art, and Tyranny in the Greek West. The Art Bulletin, Vol. 96, No. 4 (December 2014), pp. 395-423
  • Gerhard Baudy: Karneia, Karneios, Karnos. In: Der Neue Pauly (DNP). Band 6, Metzler, Stuttgart 1999, ISBN 3-476-01476-2, Sp. 288–290.

Karneia bi Heelenicgods uf Englisch