D Groofschaft Pfirt

Territorium im Häilige Römische Riich
Groofschaft Pfirt
Wabbe
Herrschaftsform	Groofschaft
Herrscher/Regierig	Groof
Hauptstedt/Residänze	Pfirt
Sprooche	dütsch
Ufgange in	Vorderöstriich 1648 Comté de Ferrette

Dialäkt: Baseldütsch

D Groofschaft Pfirt isch im 11. Joorhundert us dr Herrschaft über d Burg Pfirt entstande. Ihre Hauptort isch Pfirt (frz. Ferrette) gsi. D Groofe vo Pfirt si d Herre über s südlige Oberelsass gsi. 1324 isch d Groofschaft zu de Habsburger choo, wo d Erbin Johanna vo Pfirt dr Albrächt II., Herzoog vo Östriich ghürootet het. Dr Bischof vo Basel het em s Lääche formell im Joor druf (1325) übergee. D Groofschaft Pfirt isch under em Friedrich IV. mit em leere Hoosesack zämme mit em Tirol und Oberöstriich im Bsitz Vorderöstriich vo de Habsburger ufgange. Im Westfäälische Friide isch Pfirt 1648 as Comté de Ferrette ans Köönigriich Frankriich gfalle.

D Pfirt häi e Hufe Chlöster gstifdet und Stedt gründet, drunder s Priorat Saint-Morand und d Stedt Thann, Altkirch, Fäldbach und Pfirt, wo alli im Elsass si.

D Groofe vo Pfirt us em Huus Scarponnois

• Ludwig vo Mousson, Groof, Herr vo Mousson, 1042 castellanus z Mömpelgard, Altkirch und Pfirt, † 1073/76
• Dietrich I., Groof z Altkirch und Pfirt, 1033 in Bar, † 1102/05, Sohn vom Ludwig
• Friedrich I., 1125 Groof vo Pfirt, † öbbe 1160, Sohn vom Dietrich, het sich as Erste vo Pfirt gnennt.
• Ludwig I., 1161 Groof vo Pfirt, † 1180, Sohn vom Friedrich I. und dr Richenza vo Habsburg
• Ulrich I., 1194 Groof vo Pfirt, † 1197, Sohn vom Ludwig I.
• Ludwig II., Groof vo Pfirt, † 1189, Brueder vom Ulrich I.
• Friedrich II., 1194 Groof vo Pfirt, † 1234, Sohn vom Ludwig II. Er het brobiert sis Gebiet abzrunde und het wäge däm Strit mit de Bischöf vo Stroossburg und Basel überchoo und mit em elsässische Chloster Murbach. Er het dr Basler Fürstbischof, dr Heinrich vo Thun, in dr Nööchi vo Altkirch gfangegnoo. Noch ere Urkunde us em Johr 1231 isch er verurdailt worde und het e Last vom Spaaledoor bis zum Münster müesse drääge und dört dr Bischof bitte, im z vergee.Drzue het er baar Dörfer dr Jungfrau Maria müesse stifde und het sä denn as Lääche vom Bischof zruggübercho.. Er isch um 1233/34 vo sim Sohn Ulrich ermordet worde.
• Ulrich II., 1227 Groof vo Pfirt, † 1275, Sohn vom Friedrich II. Dr Ulrich het 1271 fast die ganzi Herrschaft und die elsässische Burge Suugere, Blochmont und Löjeburg an dr Fürstbischof vo Basel verchauft und het se as Lääche zruggüberchoo.
• Ludwig III. dr Grimmel, 1227 Groof vo Pfirt, † 1236, Brueder vom Ulrich II.
• Theobald, 1271 Groof vo Pfirt, 1292/97 Landvogt im Elsass, † 1310/11, Sohn vom Ulrich II. Er het sich 1288 em Rudolf I. vo Habsburg underworfe und isch 1297 as Landvogt im Oberelsass iigsetzt worde. 1298 het en dr Albrächt II. vo Habsburg abgsetzt.
• Ulrich III., 1311 Groof vo Pfirt, † 1324, Sohn vom Theobald. Dr Ulrich isch e Läächemaa und Barteigänger vo de Habsburger in ihrem Strit mit em Ludwig em Bayer gsi. Er isch 1324 as dr letscht männligi Verdräter vom Gschlächt gstorbe.
• Johanna, 1324 Grööfin vo Pfirt, † 1352; ∞ 1324 mit em Albrächt II. vo Östriich
• Albrecht II., Herzog vo Östriich, 1324 Groof vo Pfirt, † 1358

Drääger vo andere Ämter

• Bischof vo Basel: Berthold vo Pfirt 1248 bis 1262

Litratur

• Franziska Hälg-Steffen: Pfirt, von. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
• Gerhard Köbler: Historisches Lexikon der deutschen Länder. 1992.
• Detlev Schwennicke: Europäische Stammtafeln. Band I.2 (1999) Tafel 226.
• Paul Stintzi: Der Sundgau. Landschaft, Geschichte, Kultur. Schillinger Verlag, Freiburg im Breisgau 1985.
• Christian Wilsdorf: Histoire des comtes de Ferrette (1105–1324). Altkirch 1991.

Fuessnoote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Grafschaft_Pfirt“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.