Eva Aeppli

D Eva Aeppli (* 2. Mai 1925 z Zofige; † 4. Mai 2015 z Honfleur, Frankryych) isch e Schwyer Textiilchinschtleri, Blaschtikeri un Zaichneri gsii.

Lääbe un Wäärch

D Eva Aeppli isch z Baasel ufgwagse, wu si uf Rudolf-Steiner-Schuel gangen isch, wu ire Vyater as Lehrer gschafft het. Vu 1943 bis 1945 isch si uf d Chunschtgwäärbschuel Baasel gange. Deert het si dr Mitschueler Jean Tinguely chännegleert. Anne 1946 het si aber zeerscht dr 29 Joor elter, renommiert Baasler Architäkt Hans Leu (1896–1954) ghyroote, ai Joor nodäm dr gmainsaam Suun Felix-Vital Leu uf d Wält chuu isch. Anne 1950 isch d Doochter Miriam-Eva Tinguely uf d Wält chuu, d Aeppli het doodruf 1951 dr Jean Tinguely ghyroote un isch mit iim uf Paris zooge. S Baar isch ere Stadt aachuu, wu s Chunschtlääbe aarg in Beweegig gsii isch. D Doochter isch bi dr Eltere vum Tinguely z Bulle ufgwagse. Dr Tinguely isch Dail vu dr Pariser Chunschtszeene woore un het waidli Aaschluss gfunde an dr Krais vu sällene Chinschter gfunde, wu as Nouveaux Réalistes in d Gschiichtsbiecher yygange sin. Ganz andersch d Eva Aeplli. Wu si ins Atelier im Impasse Ronsin zooge sin, isch d Chinschtlerkolony zue irem Versteck woore. Si het si zruggzooge, het vu dr andere Chinschler nyt welle wisse un sch gar nyt vu dr Chunschtszeen. In dääne Pariser Joor sin näbe Choolezaichnige un gstickte Bilder au Handbuppe entstande, wu di grooße Textiilblaschtike vorwäggnuu hän. En askeetisch Mänschebild isch doo im Zäntrum gstande. Dr jung Fotograaf Joggi Stoecklin, wu ne baar Joor s Lääben im Impasse Ronsin dailt het, het s Lääbe un s Wäärch vu dr Aeppli un em Tinguely dokumäntiert. Är het d Choolezaichnige vu dr Aepplis fotografiert, Daarstellige voll Ainsemkait, Verzwyyflig un Hoffnigsloosigkait. 1960 hän si d Aeppli un dr Tinguely drännt. Dr Tinguely het druf mit dr Niki de Saint Phalle gläbt un d Aeppli het 1962 dr amerikaanisch Aawalt Samuel Mercer ghyroote, mit iim het si in dr Neechi vu Paris un z Omaha (Nebraska) gläbt.

Mer chännt d Aeppli dur iri lääbesgrooße, vylmool duuschtere Textiilbuppe, vorzuugswyys us Syyde un Samet, wu si ab dr 1960er Joor gschaffe het. D Teeme vu ire Chunscht sin Druurigkait, Ainsamkait un Dood bliibe. Speeter het si au simboolhafti Bronzeskulptuure gmacht.

„Mit hinfälligen Körpern kauern oder liegen sie [die Puppen] auf schadhaften Stühlen oder Sesseln oder gruppieren sich in schlaffen Samtgewändern zum Chor einer Tragödie. Ihre federgewichtigen, bis zu Krallen ausgewachsenen Spinnenfinger schlenkern an kraftlosen Armen, die bis aufs Skelett abgemagerten Körper tragen ausgezehrte, teilnahmslose oder gespenstisch leidvolle Gesichter, die oft maskenhaft erstarrt sind. Mit landläufigen Puppen haben diese menschengrossen Schreckensboten nichts zu tun. Sie verwandeln jeden Raum in ein Asyl, ein Totenhaus, in dem die Schatten der Lebenden apathisch dahinvegetieren.“

– art – Das Kunstmagazin, November 1981, S. 89

Noch ere diefe Lääbes- un Schaffeskriis, wu si dr greschrt Dail vu irem zaichnerische Œuvre gschlisse het, het ire Wäärch ab 1975 e grooßi Cheeri gnuu. Formaali Kunsequänz isch, ass si uf Ganzfiguure verziichtet un si uf Chopf un Gsiicht kunzäntriert het. Wiichtig isch ab doo d Aarbet in Folge, Seerie oder Zykle gsii. Mit em Daniel Spoerri het si ne ängi Fyndschaft verbunde, in sym siidtoskanische Skulptuurenpaark Il Giardino isch si mit verschiidene Aarbete verdrätte, zum Byschpel mit dr Bronzegruppe „Die Planeten“, wu noo 1975 as Folg vu dr intänsiive Bscheftigung mit Aschtrology entstanden isch un en eender milder Mänschebild zaichnet.

D Eva Aeppli isch zwee Dääg no irem 90. Gebuurtsdaag z Honfleur gstoorbe.

Wäärch in effetligem Bsitz

• Omaha, Nebraska (USA), Collection Old Omaha Association, Les Planètes, 1975–76, Les Erinnyes, 1977–78, Brunnenaalaag mit drei Skulpture, un permanenti Inschtallazion vu Le Zodiaque, 1979–1980; Paris
• Musée national d’art moderne, Centre Georges Pompidou
• Chunschtmuseum Soledun
• Stockholm, Moderna Museet
• Wien, Museum moderner Kunst
• Wien, Palais Liechtenstein, Sammlung Ludwig
• Chunschthuus Züri.

Uusglääseni Uusstellige

• 2022: Das Eva Aeppli Sentimental Museum, Centre Pompidou-Metz (Ainzel)
• 2003: Eva Aeppli, Museum Tinguely, Baasel (Ainzel)
• 1994: Eva Aeppli, Chunschtmuseum Soledurn (Ainzel)
• 1993: Eva Aeppli, Moderna Museet, Stockholm (Ainzel)

Wäärch

• La Table, 1967
• Groupe 48 (Die Gruppe der 48), 1969–1970
• Die Sternzeichen, 1980–1985
• Samurai, 1981
• Erdhexe, 1990–1991

Literatur

• Heidi Violand-Hobi: Eva Aeppli. Akrobatin zwischen Himmel und Erde. Kehrer, 2020, ISBN 978-3-86828-982-4.
• her: Düstere Puppenwelt. Zum Tod der Basler Künstlerin Eva Aeppli (Nachruf). In: NZZ 4. Mai 2015, online
• Tapan Bhattacharya: Aeppli, Eva. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
• Renée Wolf: Alpträume in Samt und Seide. In: art – Das Kunstmagazin. 1981, November, S. 80–90, ISSN 0173-2781

Weblink

• Maria Smolenicka: Aeppli, Eva. In: Sikart (Lexikon un Datebank zue dr Chunscht in dr Schwyz un im Firschtetum Liechtestei).
• Eva Aeppli Elektronisches Werkverzeichnis
• Nachruf an Eva Aeppli auf www.srf.ch vom 4. Mai 2015
• Publikatione vo und über Eva Aeppli im Katalog Helveticat vo dr Schwiizerische Nationalbibliothek

Fueßnote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Eva_Aeppli“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.