Erdeel

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Proowe vo verschiideni Roheel us em Kaukasus, em Mittlare Oschte, de Arabische Halbinsel un Fronkrich
Dialäkt: Oberrhiinalemannisch

Erdeel isch e in de oware Erdkruscht inglagerts, hauptsächlich us Kohlewasserstoffe bstehends Stoffgmisch, wo bii Umwandlungsprozesse vo organische Stoffe entsteht.[1] S als Rohstoff bii de Ferderung us Spichergstinne gwonnene un no net widdersch bhandelte Erdeel wird au als Roheel bzaichent.

Gschicht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Obwool Erdeel scho in de Antik gnutzt worre isch, het d systematischi Erschliissung vum Rohstoff erscht in de zwaite Hälft vum 19. Joorhundert aagfange. In Ditschland hän d erschte Bohrunge 1856 un 1858 in Nordditschland stattgfunde. Bekannter sin d Bohrung noch Eel worre, wo de Edwin L. Drake am 27. Auguscht 1859 am Oil Creek in Titusville (Pennsylvania) durchgfiirt het.

Verwendung[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Erdeel isch e fossiler Energiidräger un diint zu de Erzeugung vo Elektrizität un als Driibstoff vo fascht alli Varkehrs- un Transportmittel. Wichtig isch Erdeel ussadäm in de chemische Induschtrii, s wird zu de Herstellung vo Kunschtschtoffen un andere Chemiiprodukte bneedigt. Wege dem riirt unter anderem d Bezaichnung „Schwarzes Gold“ wii au d Beditung vo zumaischt politisch bedingte Eelkrise fir d Weltwirtschaft.

Verbruch[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Ällai in de Joor vo 2000 bis 2009 sin weltwit rund 242[2] Milliarde Barrel – e Barrel entspricht ungfähr 159 Liter – geferdert worre. D IEA gibt fir s 1. Quartal 2015 e Daaverbruch vo 93,45 Millione Barrel an. Des sin 14.856.681.000 Liter däglich. Fir s 4. Quartal 2015 schätzt ma de Bedarf sogar uf 95 Millione Barrel, iwer 15,1 Milliarde Liter däglich.[3] Dennoch bsteht e großer Iwerschuss an Erdeel uf em Weltmarkt, wo vor allem durch naiji Ferdertechnike verursacht worre isch.

Beditung[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Erdeelfirme wii BP keere zu de greeschte Wirtschaftsunternämme weltwit. Unfäll wii bi de Eelpescht im Golf vo Mexiko 2010 hän beditende Umweltuswirkunge. Erdeeltransportwaai un denne iiri Bwirtschaftung sin wii bi Nord Stream odda de Erdeelleitung Freundschaft Gaijestand vo politischi Energiistritigkiten wi Basis vo witraichende Wirtschaftsentwicklunge. D Eelpriss sin wichtigi Indikatore fir d Wirtschaftsentwicklung. Unterm Stichwort Globals Eelferdermaximum wird e Erschepfung vo de weltwite wirtschaftlich usbitbare Vorrät diskutiirt. D Marion King Hubbert het in de 1950er-Joor emol de Heehepunkt vo de amerikanischi Erdeelferderung korrekt firs Joor 1970 vorus gsaait. 1974 het er jedoch fälschlicherwiis gsaait, dass ma s weltwite Maximum bi glichbliiwende Bedingunge 1995 erraicht.[4]

Wäblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Erdeel – Album mit Multimediadateie

Fueßnoot[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. H. Murawski, W. Meyer: Geologisches Wörterbuch. Spektrum Akademischer Verlag, 11. Auflage, 2004, ISBN 3-8274-1445-8.
  2. OPEC: World crude oil reserves: Cumulative production versus net additions (2000–2009)
  3. Highlights of the latest Oil Market Report
  4. Hubberts Vorhersage für 1995 Peak Oil
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Erdöl“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.