Dueneversickerig
| Dialäkt: Markgreflerisch (Obfige) |
D Dueneversickerig (regional, un hydrologisch korräkter, au als Doeneversinkung gnännt) isch e unterirdischi Flussaazapfig im Naturpark Oberi Duene. Zwische Immendinge un Mehrenge un bi Fridenge (Landkrois Duttlenge) versickeret Wasser vu dr Duene an verschidene Stelle flächig im Flussbett.
S Duenewasser versinkt do in eme Charschtwassersyschtem vu dr Wohlgschichtete Chalch vum Wysse Jura (ox2) un tritt in dr Bankchalch vum Wysse Jura (ki 4), wu mit Schwumm dursetzt sin, im rund zwelf Kilometer wyt ewäge Aachhafe wider uus.[1] S fließt derno as Radolfzeller Aach bi Radolfzell in dr Bodesee. E Deil vum Duenewasser fließt dodermit au in dr Ryy. Die geografisch Situation isch e markanti Bsunderheit vu dr große Europäische Wasserscheide, wu d Yyzugsgebiet vu dr Nordsee un em Schwarze Meer trännt.
Di erscht Nochricht vun ere Vollversickerig stammt us em Johr 1874.[2] D Versickerigsmängi isch vu Johr zue Johr all greßer wore. Derwylscht Mässige vu 1884 bis 1904 80 Vollversickerigsdäg alljohr ergee hän, het sich die Zahl vu 1933 bis 1937 uf 209 Däg gsteigeret gha un vu 1938 bis 1945 uf 270 Däg. E Rekord het s Johr 1921 brocht mit 309 Versickerigsdäg.
D Versickerige chemme dur vili chleini oder gar seli chleini Riss un Chlift im Gstei zstand. D Vercharstig isch an däne Stelle also in eme frieje Entwickligszuestand. S Hehlinesyschtem bis zum Aachhafe, di unterirdisch Duene, isch dergege wahrschyns scho wyt entwicklet. Des ergit sich us dr änge Korrelation vu dr Wassertämperature vu dr Duene un dr Aachquälle, wu ender uf e unterirdische Fluss schließe losst wie uf e vernäschtelet Chluftsyschtem. In dr 1960er Johr het dr Jochen Hasenmayer vum Aachhafe us 400 m vun ere großen, chlusefermige Quällhehli, dr Aachhehli, entdeckt un erforscht. Wie sich d Vercharstig an däre Versickerigsstreckine entwickle wird, isch nit gnau vorhärsähbar. Änderige wie Erwyterige oder Yystirz im Untergrundsyschtem sin dänkbar. Oberirdisch cha mer des an Doline oder neje Ponor (Schlucklecher) säh. Di vellig Umleitig vu dr hiesige Duene zue dr Radolfzeller Aach, un dodermit zum Ryy ane, isch uf langi Sicht absähbar. Di hitige uubedytende Näbeflisse Krajebach (z Mehrenge) un Elta (z Duttlenge) deete derno zue dr Quällfliss vu dr Duene wäre. E ähnligi Flussaazapfig het d Urduene (in däm Abschnitt Fäldbärg-Donau gnennt) in dr Wirmyyszyt annè circa 70.000 Johr au scho wyter flussufezues, am hitige Wuetechnyy bi Blummbärg, erläbt. D Wuètè flièßt sit dèm in Rhy bi Waldshuèt, a dè Blummbärger Pfortè öschthlich devò lyt sitdèm d Wasserscheidè zwûschè Rhy un Donau. Dè Rescht vom Fäscht erledigt sitdèm d Aitrach, en Nebbèbach, wo bi Hintschingè entwässèrè duèt.
D Hauptversickerigsstell lyt am Gwan Briel zwische Immendenge un Mehrenge, gnauer zwische m Uussichtpungt bi dè Einöddalbrugg un èm Donauweer obberhalb vo Mehrenge. 47° 55′ 56″ N, 8° 45′ 49″ O Di unterirdisch Duene fiert no Mässige alljohr ca. 7.000 Tonne Chalch, des sin 2.700 m³, aus em Charschtsyschtem vum Aachhafe ab.
Dr Nochwys vu dr Versickerig isch am 9. Oktober 1877 glunge, wu dr Geolog Adolf Knop vu dr Tächnische Hochschuel Charlsrueh s Wasser in dr Dueneversickerig mit 10 kg Natriumfluorescein, 20 Tonne Salz un 1200 kg Schiferel versetzt gha het. No 60 Stund hän alli drej Subschtanze im Aachhafe chenne nogwise wäre, was sich dur e „prachtvoll grünleuchtendes“ Salzwasser mit eme dytlige kreosotartige Gschmack gyßeret het.[3][4]
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Nachlese: Reportasch iber d Suechi noch em unterirdische Duene-Flusslauf
- Widergab vun eme zimli umfassende Informationsblatt, wu mer an dr Versinkigsstelle iberchunnt.
- Aachhehli: d Erforschig vu dr unterirdische Duene
Fuessnote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Höhlenführer Schwäbische Alb, H. Binder; H. Jantschke. 7. Auflage, 2003; S. 260
- ↑ Höhlenführer, S. 261
- ↑ Knop, A. (1878): Über die hydrographischen Beziehungen zwischen der Donau und der Aachquelle im badischen Oberlande. In: Neues Jahrb. Mineral. Geol. Palaeontol. S. 350–363.
- ↑ Hötzl, H. (1996): Origin of the Danube-Aach system. In: Environmental Geology. Bd. 27, Nr. 2, S. 87-96. doi:10.1007/BF01061676
Koordinate: 47° 55′ 56″ N, 8° 45′ 49″ O
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Donauversickerung“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |