Dr Baasler Domhoof
Dialäkt: Baaseldütsch |
Dr Domhoof isch e historischs Bauwärk am Münsterblatz 10-12 in dr Altstadt vo Baasel.
Er stoot uf dr Liste vo de Kulturgüeter in dr Stadt Baasel, wo nazionali Bedütig häi. Hüte ghört er em Baudepartemänt vo dr Stadt Baasel.
Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Hoof het ursprünglig Friedolinshoof ghäisse und het dr Naame Duemhoof überchoo, wo s Domkapitel iizooge isch. Dört häi d Kapitular iiri Sitzige abghalte. Mit dr Reformazioon 1529 isch s Kapitel us Baasel uszooge. Dr Hoof isch denn vom spoote 16. Joorhundert aa in drei Etappe nöi baut worde und bestoot hüte us drei Flüügel. 1587 isch dr erst Däil baut worde für e Schaffner vom Domstift, dr Johann Georg Eckenstein, im Ufdraag vom Bischof Jakob Christoph Blarer vo Wartesee, wo d Geegereformazioon im Birsegg duuregsetzt het und vo dr reformierte Stadt Baasel im Verdraag vo Baade 1585 e Riisesumme für alli Bsitz überchoo het, wo früeneri Fürstbischöf dr Stadt verpfändet häi. D Domhere häi im Hoof gwoont, wenn si z Baasel z due gha häi.[1] Aber nid nume si. Zum Bischbil isch 1661 dr Kardinal Mazarin im Duemhoof abgstiige.[2] 1792 het s Arleshäimer Kapitel si Archiv im Duemhoof vor de Franzoose in Sicherhäit brocht, wo die die linggsrhiinische Gebiet vom Fürstbistum Basel an sich grisse häi.[3] Dr letschti Schaffner, dr Notar Best, isch 1793 ernennt worde, het dr Duemhoof kauft und het alli Schääde gflickt, wo d Franzoose aagrichdet ghaa häi, wo si im Hoof iikwardiert gsi sin.[1]
Im 19. Joorhundert het dr Peter Meriaa (1795-1883) im Duemhoof gwoont und dört vo 1826 aa d Tämpratuur und anderi Wätterdaate gmässe. Er het e Brojekt witergfüert, wo dr Brofässer Johann Jakob d'Anonne 1755 as Hobby aagfange het. 1864 het s schwizerische Klimamässnetz die Beobachdige übernoo. D Baasler Klimaräije isch äini vo de eltiste in Öiropa.[4][5]
D Liigeschaft het 1834 eme Lienert Burghed ghöört und het d Huusnummere 1402 ghaa.[6] 1841 het dr Baasler Archidekt Christoph Riggebach dr Flüügel em Münsterbärg zue aabaut.
Noch em Erste Wältchrieg isch s Zivilstandsamt iizooge, bis es 1962 an d Riddergass 11 züüglet isch. Denn isch s Grundbuechamt drii cho.
Fuessnoote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ 1,0 1,1 Markus Lutz: Neue Merkwurdigkeiten der Landschaft Basel, Schweighauser, 1816, S. 183f.
- ↑ Peter Ochs: Geschichte der Stadt und Landschaft Basel, 7. Band, Decker, 1821, S. 75
- ↑ Hans Rudolf Heyer: Die Kunstdenkmäler Des Kantons Basel-Landschaft, Band 57, Birkhäuser, 1969, S. 118
- ↑ «Vergangenheit, Gegenwart und Zukunft der Basler Klimareihe und der Meteorologischen Station Basel-Biningen» vom Meterologische Veräin vo dr Region Baasel, abgrüeft am 7. Juni 2014
- ↑ Hans-Rudolf Moser: Basler Klimareihe (Memento vom 5. Augschte 2016 im Internet Archive), z'Rieche 2000, abgrüeft am 7. Juni 2014
- ↑ Heinrich Weiss: Neues Nummern-Büchlein der Grossen und kleinen Stadt Basel und deren Bahn, druckt bim J.H. von Mechel, 1834, S. 54
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Koordinate: 47° 33′ 20,7″ N, 7° 35′ 30,2″ O; CH1903: 611523 / 267238