D Domäne in dr Biology

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
D Position vo dr Domäne innerhalb vo dr biologische Klassifikazioon.
Dr phylogenetisch Baum, wo uf de Sequenze vo der rRNA basiert.

D Domäne isch di hegscht Klassifizierigskategory in dr sischtematische Yydailig vu dr Lääbewääse noch em Carl R. Woese (University of Illinois), wo jetz allgmain akzeptiert wird.

Yydailig[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Alli Lääbewääse wären in däm Sischtem in drei Domänen yydailt, doderby basiert d Unterdailig uf dr unterschidlige Struktur vu dr ribosomale Ribonukleinsyyri (rRNA). Die drei Domäne sin:

  • Bakterie (Bacteria), veraltet: Eubacteria
  • Archäe (Archaea), veraltet: Archaebacteria
    • Di Domäne vu dr Archäen isch in Phyla (Stämm) unterdailt.
  • Eukaryote (Eukaryota)
    • Di Domäne vu dr Eukaryoten isch in Regna (Rych) unterdailt.

Fir d Domäne Eukaryota sin au d Näme Eukarya un Eucarya gängig. Woese, Kandler un Wheelis hän bi ihrem anne 1990 vereffetligte Vorschlag zur Yydailig vu dr Lääbewääsen in drei Domäne dr Uusdruck Eucarya brucht.

Näb em Sischtem, wu uf dr Verwandtschaftsgrad zruckgoht, wären alli Lääbewääse no ihre Zällstruktur in zwoo Gruppen yydailt:

  • Prokaryote (au «Prokaryonte»): Lääbewääsen ohni Zällchärne
  • Eukaryote (au «Eukaryonte»): Lääbewääsen, wu d Zälle ne Zällchärne hän

D Aagherige vu dr Domäne Bacteria un Archaea sin Prokaryote, alli ibrige Lääbewääse sin Eukaryote. Die Yydailig no dr Zällstruktur isch kai taxonomischi Yydailig. .

Fir Vire, Viroid un Prione, wu kai Lääbewääse sin, git s en aigeni Klassifikation.

Hischtorischi Sischtematik[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Im friejere Sischtem vu dr Lääbewääse isch nit unterschide wore zwische Bakterien un Archäe, un d Archäe sin, wel si wie d Bakterie Protische sin, zue dr Bakterie grächnet wore.

Quälle[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Carl R. Woese, Otto Kandler, Mark L. Wheelis: Towards a natural system of organisms: Proposal for the domains Archaea, Bacteria, and Eucarya. In: Proceedings of the National Academy of Sciences USA. Band 87, 1990, S. 4576–4579 (PDF).
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Domäne_(Biologie)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.