Die schwarze Spinne (Oper)
| Wärkdaate | |
|---|---|
| Originalditel: | Die schwarze Spinne |
| Form: | Einakder |
| Originalsprooch: | deitsch |
| Muusig: | Heinrich Sutermeister |
| Libretto: | Albert Roesler |
| Literarischi Vorlaag: | Novelle vom Jeremias Gotthelf |
| Uruffüerig: | 1949 |
| Ort vo dr Uruffüerig: | Sankt Galla |
| Ort und Zit vo dr Handlig: | Schweizer Dorf em Middlaldr |
| Persoone | |
| |
| Dialäkt: Schwäbisch |
Die schwarze Spinne isch a Opr en oim Akt vom Heinrich Sutermeister. Da Tekscht drzua hot dr Albert Roesler gschriiba. Der wiidrom goht uf a Novell vom Jeremias Gotthelf zruck, wo da gleicha Titl hot. S erscht Môl heera kenna hot-mr des Werk em Johr 1936 als Funkopr beim Radio Bern. Schbätr hend dr Kombonischt ond sei Tekschtr des Werk a bissle ombaut, om’s au firs Theatr tauglich zo macha. En dera nuia Fassong isch dui Opr s erscht Môl 1949 z St. Galla ibr d Bihne ganga.
Orkeschtr
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Firs Orkeschtr braucht ma bloß a Fleet, a Klarinett, drei Trombeeda, genausoviil Posauna, a grauß Schlagzeig, a Klaviir, a Harmonium, a Geig, a Braatsch ond a Kniageig (Cello). Dô dribr naus hot dr Kombonischt noh freigstellt, ob mr’s Orkeschtr om-ma Stahlpladdaklaviir (Celesta) vrsterka ond als Bihnamusik a Orgl eisetza will.
Handlong
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Ort ond Zeit: A Dorf e dr Schweiz em Middlaldr
D Beiere Chrischdine glaubt, mit Hilf vom Deifl d Pescht us-em Dorf vortreiba zo kenna. Drom vrhandlet-se mit deam Kerle. Dô drbei geit-ra dr Deifl an Kuss uf d Stirn. Seither hot-se a dera Stell a grauß Zoiche, wo nemme weggôht. Jetzt kennet älle Leit säha, dass-se mit deam Saukerle ebbes ghet hot. Dr Erfolg lôôt au et lang uf sich warda: D Pescht gôht emmr meh zruck. Abr je meh dui Seich vorschwendet, deschdo meh wuud d Chrischdine vo de Dorfbewohnr lenks liiga glau. En ihrer Not suacht d Chrischdine Hilf beim Pfarrer. Dr sell hot abr ibrhaupt koi Vorständnis fir des, was se doa hot. Vellig vorzweiflt setzt-se sich nomôl mit-em Deifl en Vorbendong. Der vrschbricht-ra, er dät-ra wiidr helfa, vorlangt abr jetzt a Gegaleischdong: Se soll-em dean Saigleng brenga, wo kirzlich em Haus am Berghang uf d Welt komma ischt. Des ällas muaß abr bassiira, bevor des Kendle dauft wuud.
D Chrischdine schafft’s, des Buzzele seira Muadr wegznemmet, ond macht sich uf da Weag zom Deifl. Der hot sich en seira Vorfreid ondr s danzende Volk gmischt, wuud abr deet vom Pfarrer ausgmacht. Mit Goddes Hilf glengt’s em Priischtr, da Deifl zo banna. Dô dribr wuud dr sell so narret, dass’r d Chrischdine en-a schwarza Schbenn vorwandlet, wo d Pescht wiidr ens Dorf zruckbrengt.
S oizig Haus, wo bisher vo dera Seich vorschont worra ischt, isch des am Berghang. D Muadr ischt abr uf dr Huat, weil se woiß, dass sui ond ihr Kendle au noh als Opfr drôkomma sollet. Ganz gschbannt wardet-se uf des ooselige Viich. Wia’s nô soweit ischt, kommt’s zo-ma harda Kampf. En deam kommt d Muadr als Siigre drvo. De grauß Liab zo ihrem Kend ond ihr Gottvortraua hend gega d Pescht gwonna.
Nomôl a Schwarza Schbenn
[ändere | Quälltäxt bearbeite]A klois Kuriosom ischt, dass ausgrechnet em gleicha Johr, wo z St. Galla em Sutermeister sei Schwarza Schbenn s Liacht vo dr Opernwelt erbliggt hot, en Zürich nomôl a Opr mit-em gleicha Titl nôch dr gleicha Vorlag s erscht Môl ibr d Bihne ganga ischt: Die schwarze Spinne vom Schweizr Kombonischda Willy Burkhard (1900 bis 1955) nôch-ma Libreddo vom Robert Faesi ond-em G. Boner. Deane ihr Werk hot zwoi Aufziig. Dr Erfolg vo sellra Schwarza Schbenn langt abr an dui vom Sutermeister bei Weidem et nô.
Quell
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr. Hertha Bauer: Taschenlexikon für Opern, Operetten und Ballette, Humboldt-Verlag Frankfurt am Main und Wien, Daschabuach Nr. 27