Belisar

Dr Flavius Belisarius oder au Belisarios (middelgriech. Βελισάριος, * um 505; † 565) isch e oströmische General und Fäldheer under em Kaiser Justinian I. gsi. Noch em Prokop het er vom Balkan gstammt, us dr Regioon Germania, wo zwüsche Thrakie und em Illyricum glääge isch.

Dr Justinian het dr Belisar 527 zum dux Mesopotamiae ernennt und e chli spööter zum magister militum per Orientem, also zum Oberbefäälshaber im Chrieg gege die persische Sassaniden, wo 526 usbrochen isch. 530 het er d Schlacht bi Dara gwunne, aber e Joor spööter bi bei Callinicum e Niiderlaag iigsteckt. Dr Justinian het zrugg uf Konstantinopel grüeft won er 532 dr Nika-Ufstand bluetig underdruckt und im Kaiser si Droon grettet het.

Im Joor 533 het en dr Justinian uf Africa gschickt und dört het er in de Schlachte von Ad Decimum und Tricamarum s Wandaaleriich zerstöört.

Vo 535 bis 540 het er Belisar im Gootechrieg z Italie kämpft und au in Africa gege dr uffständischi Stotzas. Vo 541 het wider im Oste s Riich gege d Sassanide verdäidigt.

Sit 542 isch dr Belisar denn nüme magister militum gsi, isch aber patricius bliibe und 544 zum comes sacri stabuli ernennt worde. In sim zwäite Italiefäldzug (544–548) het dr Belisar käini Erfolg chönne fiire. Er isch schliesslig mit em Narses ersetzt worde, wo d Ostgoote 552 denn besigt het.

559 het er Konstantinopel erfolgriich gege d Hunne verdäidigt. 562 isch er aaklagt worde, an ere Verschwöörig gegen e Justinian mitgmacht z haa, isch aber im Joor druf vollständig rehabilitiert worde. Er isch im Merz 565 woorschiinlig z Konstantinopel gstorbe, e baar Möönet vor sim Kaiser.

Legände und Rezepzioon

S Belisar-Epos überliiferet die (unhistorischi) Legände, wie dr groossi Fäldheer as blinde Bättler under dr Porta Pinciana z Rom gstorbe sig – vermuetlig e Reflex uf d Hochverrootsaachlaag vo 562. En anonümi Fassig vo dr Belisar-Legände, d Ιστορία του Βελισαρίου, isch us dr Zit vo dr kretische Rönessans uf Griechisch überliiferet. Dr Robert Graves het d Gschicht vom Belisarius noochverzelt.

Liddratuur

Kwelle

Prokopios von Caesarea: Werke (gr.-dt.), übersetzt und uusegee vom Otto Veh, 5. Bänd. (Bücherei Tusculum), Münche 1961–77.
Willem F. Bakker, Arnold F. van Gemert (Hrsg.): Ιστορία του Βελισαρίου. Κριτική έκδοση των τεσσάρων διασκευών με εισαγωγή, σχόλια και γλωσσάριο. Morphotiko Idryma Ethnikes Trapezes, Athen 1988 (Βυζαντινή και Νεοελληνική Βιβλιοθήκη, 6). [Belisarlegende]

Forschigsliddratuur

Ludo Moritz Hartmann: Belisarios. In: Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft (RE). Band III,1, Stuttgart 1897, Sp. 209–240.
Ian Hughes: Belisarius. The Last Roman General. Westholme, Yardley PA 2009, ISBN 978-1-59416-085-1.
Avshalom Laniado: Belisarius in the city of God. Stephanus Antecessor on three ceremonies in Constantinople and Antioch. In: Henning Börm, Josef Wiesehöfer (Hrsg.): Commutatio et Contentio. Studies in the Late Roman, Sasanian, and Early Islamic Near East. In Memory of Zeev Rubin. Wellem-Verlag, Düsseldorf 2010, ISBN 978-3-941820-03-6, S. 272–292 (Reihe Geschichte 3).
John Robert Martindale: Belisarius 1. In: The Prosopography of the Later Roman Empire (PLRE). Band 3A, Cambridge University Press, Cambridge 1992, ISBN 0-521-20160-8, S. 181–224.

Belletristik

Paolo Belzoni: Belisarius. Glory of the Romans. Arx 2011.
Robert Graves: Count Belisarius. Roman. Cassells 1938, Penguin Taschenbuch 1954 ff.
Eric Flint, David Drake: Belisarius-Zyklus. Baen, 1998-2006.